مبحث تجدید ارزیابی دارایی ها، موضوع داغ این روزهای بازار سرمایه است. موضوعی که بسیاری آن را محرک بازار سرمایه می دانند تا بتواند حرکتی جدید را در پیش گیرد. اما تجدید ارزیابی چیست؟ چه مزایایی دارد و چرا شرکت ها باید اقدام به تجدید ارزیابی دارایی ها نمایند؟
اصلاح آیین‌نامه تبصره (۱) ماده (۱۴۹) اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم به منظور معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها
هیئت وزیران در راستای تسهیل فضای کسب و کار و تقویت بازار سرمایه و رفع تعارض مبنی بر حذف محدودیت استانداردهای حسابداری درخصوص انتقال مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها به حساب افزایش سرمایه، آیین نامه اجرایی مربوط به معافیت مالیاتی تجدید ارزیابی دارایی ها را اصلاح کرد.
به موجب این اصلاحیه، پوشش زیان از محل مازاد تجدید ارزیابی، انتقال این مازاد به حساب سود و زیان یا اندوخته یا توزیع آن به هر شکل بین صاحبان سرمایه به منزله عدم رعایت استانداردهای حسابداری و همچنین تحقق درآمد در آن سال بوده و مشمول مالیات بر درآمد خواهد بود.
اشخاص حقوقی موضوع قانون مالیات های مستقیم که دارایی های خود را تجدید ارزیابی نمایند، در صورتی که ظرف مدت یک سال پس از تجدید ارزیابی (شناسایی و ثبت تجدید ارزیابی در دفاتر قانونی شرکت) تشریفات قانونی جهت انتقال مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها به حساب سرمایه و نیز ثبت افزایش سرمایه نزد مرجع ثبت شرکت ها را انجام دهند، مازاد تجدید ارزیابی که به حساب سرمایه منتقل می شود، با رعایت سایر مقررات مشمول مالیات بر درآمد نخواهد بود.
همچنین اشخاص حقوقی که با استفاده از مقررات قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی نسبت به افزایش سرمایه خود از محل تجدید ارزیابی دارایی ها اقدام نموده اند، تا مدت پنج سال مجاز به افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها برای استفاده از این معافیت نمی باشند.
عدم رعایت هریک از شروط قانون فوق الذکر (افزایش سرمایه و ثبت آن پس از مهلت یک ساله مقرر و یا افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها در فواصل کمتر از پنج سال) توسط اشخاص حقوقی مزبور موجب شمول مالیات نسبت به مازاد تجدید ارزیابی دارایی های مربوطه می گردد. ضمناً در صورت کاهش سرمایه اشخاص مذکور که از مشوق مالیاتی مندرج در قانون مربوطه استفاده کرده اند، مالیات متعلق در سال کاهش، مطالبه و وصول می شود.
لازم به ذکر است محدودیت پنج‌ساله صرفاً درخصوص تجدید ارزیابی هر طبقه به صورت مجزا از سایر طبقات دارایی ها ملاک عمل بوده و انجام تجدید ارزیابی سایر طبقات فارغ از تجدید ارزیابی مذکور در طی پنج سال مجاز است.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها
همه چیز درباره افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها + معایب و مزایا
شرکت های موجود در بازار سهام راه های زیادی برای افزایش سرمایه دارند برخی از راه های افزایش سرمایه شرکت ها عبارتاند از:
- افزایش سرمایه از محل سود انباشته
- افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی
- افزایش سرمایه از محل حق تقدم
- افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی
- افزایش سرمایه از محل مطالبات حل شده
شرکت ها به دلایل مختلف اقدام به افزایش سرمایه میکنند از جمله اصلاح ساختار مالی در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا همه چیز درباره افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها را بیاموزید.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها چیست؟
در افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها، سرمایه جدیدی وارد شرکت نمی شود فقط با مشخص‌کردن ارزش دارایی ها با قیمت های جدید افزایش سرمایه صورت میگیرد.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها ساده‌تر از هر روش دیگری است زیرا همه شرکت ها دارای بدهی و دارایی هستند. به دلیل این که دارایی ها با افزایش قیمت رو به رو هستند و بدهی ها ثابت می مانند با کسر بدهی از ارزش جدید دارایی ها افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها صورت گرفته است.
طبق قانون اشخاص حقوقی موظف‌اند که به صورت دورهای و هر 5 سال یک‌بار تجدید ارزیابی کنند و مبلغ ناشی از تجدید ارزیابی دارایی ها را در دفاتر قانونی به یک حساب مازاد ناشی از تجدید ارزیابی منظور کنند. همچنین موظف هستند که صورت های مالی آن سال را نیز منعکس کنند. اگر افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی طبق قوانین و مقررات انجام شود، معاف از مالیات میگردد.
قوانین افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها
طبق قانون های تصویب شده مالیات جمهوری اسلامی ایران افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها باید طبق فرمولی که اعلام میشود انجام گردد؛ همه شرکت ها دارای اموال و دارایی های استهلاک‌پذیر و استهلاک‌ناپذیر هستند (دارایی های استهلاک‌پذیر نظیر ماشین‌آلات و دستگاه ها و دارایی های استهلاک‌ناپذیر نظیر املاک و مستقلات).
همچنین برای هر کدام از دارایی ها فرمول خاصی تعریف شده است. استهلاک دارایی ها در حکم هزینه ناشی از درآمد ایجاد شده توسط دارایی بوده و از حساب شرکت کسر میگردد.
در نتیجه دارایی های غیر جاری(بلند مدت) شرکت باید مستهلک شوند اما زمین استهلاک‌پذیر نیست ولی مابقی دارایی ها استهلاک‌پذیر بوده و در طی سال های بعدی از ارزش دفتری آن‌ها در ترازنامه شرکت کسر میشود و به‌عنوان هزینه دوره گزارش میشود.
همچنین بخوانید : آموزش بورس از صفر
طبق ماده 141 قانون تجارت شرکت هایی که دارای زیان انباشته بیش از نصف سرمایه در ترازنامه باشند، باید جهت برگزاری مجمع فوق العاده اقدام کرده و در مورد انحلال یا بقای شرکت تصمیم بگیرند. اگر در این مجمع تصمیم به بقای شرکت گرفته شود این شرکت مجبور است از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی جهت خروج از مشمولیت ماده 141 قانون تجارت کمک بگیرد.
مثالی برای افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها
فرض‌کنید که سرمایه یک شرکت تولید موادغذایی که سهام آن در بورس معامله میشود برابر 3000 میلیارد است. این 3000 میلیارد ارزش املاک، دفاتر و شعبه های این شرکت است.
فرض کنید که ارزش هر سهم این شرکت 300 تومان است در نتیجه این شرکت دارای 10 میلیارد سهم است. بعد از چند سال و با افزایش قیمت دلار قیمت زمینها و دارایی های شرکت نیز افزایش مییابد.
این شرکت برای منطقی‌ترکردن صورت های مالی و بقیه حساب‌وکتابها تصمیم به تجدید ارزیابی میگیرد. این شرکت بعد از تجدید ارزیابی دارایی ها متوجه میشود که ارزش فعلی دارایی ها برابر 6000 میلیارد تومان است.
می بینید که در این تجدید ارزیابی دارایی شرکت 200 درصد افزایش یافته است. پس از این تجدید ارزیابی دارایی ها باید صورت های مالی شرکت بهروز شوند به همین دلیل به سهام داران سهام جایزه تعلق میگیرد. در نتیجه به شخصی که دارای 100 سهم با ارزش 300 تومان است 100 سهم دیگر تعلق میگیرد اما قیمت هر سهم به 150 تومان کاهش مییابد.
برخی از معایب و مزایای افزایش سرمایه از محل تجید ارزیابی دارایی ها
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها مزایا و معایبی دارد که بهتر است با آن آشنا شوید. در این بخش شما را با این مزایا و معایب آشنا خواهیم کرد.
مزایا
- به دلیل رکود حاکم بر اقتصاد کشور در سال های اخیر و مواجه شرکت ها با مشکلات مالی زیاد و در نتیجه کاهش ریزش سود در بنگاههای اقتصادی تنها راهکار بالا بردن حقوق صاحبان سهام افزایش سرمایه است. در این شرایط بهترین راهکار افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها است زیرا امکان افزایش سرمایه از محل آورده نقدی یا سود شرکت وجود ندارد.
- به روز رسانی دارایی های شرکت عامل محرک های است که باعث می شود سهام بیشتر از گذشته مورد توجه فعالان بازار سرمایه قرار گیرد.
- فرایند افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها علاوهبر این که باعث افزایش اعتبار شرکت در نظام بانکی میشود، رونق و افزایش گردش مالی در بورس را تجدید ارزیابی دارایی ها تجدید ارزیابی دارایی ها به دنبال دارد.
- سهامی که با افزایش قیمت مواجه نشود و مورد معامله قرار نگیرد فراموش می شود. در نتیجه شرکت زیان‌ده تلقی میشود و توسط سهامداران حمایت نمی شود. این روند به زیان سنگین سهامداران خرد منجر خواهد شد.
- افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها بهترین راه برای خروج از شرایط رکود است و باعث احیا و تزریق نقدینگی تازه میشود.
معایب
- تنها نکته منفی تجدید ارزیابی دارایی این است که در این حالت ارزش دارایی ها با نظر کارشناسان به قیمت روز تبدیل میشود و تفاوت ارزش روز و ارزش دفتری عددی خواهد بود که در طرف دارایی ها بدهکار میشود و از سوی دیگر در مازاد تجدید ارزیابی بستانکار میشود. این موضوع باعث میشود دارایی های استهلاک‌پذیر شرکت نظیر ساختمان ها و ماشین آلات در یک بازه زمانی 4 الی 5 ساله که با مالیات بر درآمد سنگین مواجه شوند.
جمع بندی
توجه کنید هنگامی که شرکتی دست به افزایش سرمایه از هر طریقی می‌زند یعنی به فکر سهامداران شرکت است.
همچنین زمان افزایش سرمایه شرکت زمان مناسبی برای خرید سهام آن شرکت است زیرا به میزان افزایش سرمایه قیمت سهام نیز پایین میآید یعنی 200 درصد افزایش سرمایه به معنای کاهش 0.2 درصدی قیمت سهام است.
در نتیجه هنگام افزایش شرکت ها زمان مناسبی برای خرید سهام این شرکت ها است. در این مقاله درباره مزایا و معایب افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی‌ها اطلاعاتی را ارائه دادیم همچنین درباره قوانین آن صحبت کردیم تا برای افزایش سرمایه خود در بورس بتوانید با اطلاعات کافی وارد عمل شوید.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها
همه چیز درباره افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها + معایب و مزایا
شرکت های موجود در بازار سهام راه های زیادی برای افزایش سرمایه دارند برخی از راه های افزایش سرمایه شرکت ها عبارتاند از:
- افزایش سرمایه از محل سود انباشته
- افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی
- افزایش سرمایه از محل حق تقدم
- افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی
- افزایش سرمایه از محل مطالبات حل شده
شرکت ها به دلایل مختلف اقدام به افزایش سرمایه میکنند از جمله اصلاح ساختار مالی در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا همه چیز درباره افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها را بیاموزید.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها چیست؟
در افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها، سرمایه جدیدی وارد شرکت نمی شود فقط با مشخص‌کردن ارزش دارایی ها با قیمت های جدید افزایش سرمایه صورت میگیرد.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها ساده‌تر از هر روش دیگری است زیرا همه شرکت ها دارای بدهی و دارایی هستند. به دلیل این که دارایی ها با افزایش قیمت رو به رو هستند و بدهی ها ثابت می مانند با کسر بدهی از ارزش جدید دارایی ها افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها صورت گرفته است.
طبق قانون اشخاص حقوقی موظف‌اند که به صورت دورهای و هر 5 سال یک‌بار تجدید ارزیابی کنند و مبلغ ناشی از تجدید ارزیابی دارایی ها را در دفاتر قانونی به یک حساب مازاد ناشی از تجدید ارزیابی منظور کنند. همچنین موظف هستند که صورت های مالی آن سال را نیز منعکس کنند. اگر افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی طبق قوانین و مقررات انجام شود، معاف از مالیات میگردد.
قوانین افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها
طبق قانون های تصویب شده مالیات جمهوری اسلامی ایران افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها باید طبق فرمولی که اعلام میشود انجام گردد؛ همه شرکت ها دارای اموال و دارایی های استهلاک‌پذیر و استهلاک‌ناپذیر هستند (دارایی های استهلاک‌پذیر نظیر ماشین‌آلات و دستگاه ها و دارایی های استهلاک‌ناپذیر نظیر املاک و مستقلات).
همچنین برای هر کدام از دارایی ها فرمول خاصی تعریف شده است. استهلاک دارایی ها در حکم هزینه ناشی از درآمد ایجاد شده توسط دارایی بوده و از حساب شرکت کسر میگردد.
در نتیجه دارایی های غیر جاری(بلند مدت) شرکت باید مستهلک شوند اما زمین استهلاک‌پذیر نیست ولی مابقی دارایی ها استهلاک‌پذیر بوده و در طی سال های بعدی از ارزش دفتری آن‌ها در ترازنامه شرکت کسر میشود و به‌عنوان هزینه دوره گزارش میشود.
همچنین بخوانید : آموزش بورس از صفر
طبق ماده 141 قانون تجارت شرکت هایی که دارای زیان انباشته بیش از نصف سرمایه در ترازنامه باشند، باید جهت برگزاری مجمع فوق العاده اقدام کرده و در مورد انحلال یا بقای شرکت تصمیم بگیرند. اگر در این مجمع تصمیم به بقای شرکت گرفته شود این شرکت مجبور است از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی جهت خروج از مشمولیت ماده 141 قانون تجارت کمک بگیرد.
مثالی برای افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی تجدید ارزیابی دارایی ها ها
فرض‌کنید که سرمایه یک شرکت تولید موادغذایی که سهام آن در بورس معامله میشود برابر 3000 میلیارد است. این 3000 میلیارد ارزش املاک، دفاتر و شعبه های این شرکت است.
فرض کنید که ارزش هر سهم این شرکت 300 تومان است در نتیجه این شرکت دارای 10 میلیارد سهم است. بعد از چند سال و با افزایش قیمت دلار قیمت زمینها و دارایی های شرکت نیز افزایش مییابد.
این شرکت برای منطقی‌ترکردن صورت های مالی و بقیه حساب‌وکتابها تصمیم به تجدید ارزیابی میگیرد. این شرکت بعد از تجدید ارزیابی دارایی ها متوجه میشود که ارزش فعلی دارایی ها برابر 6000 میلیارد تومان است.
می بینید که در این تجدید ارزیابی دارایی شرکت 200 درصد افزایش یافته است. پس از این تجدید ارزیابی دارایی ها باید صورت های مالی شرکت بهروز شوند به همین دلیل به سهام داران سهام جایزه تعلق میگیرد. در نتیجه به شخصی که دارای 100 سهم با ارزش 300 تومان است 100 سهم دیگر تعلق میگیرد اما قیمت هر سهم به 150 تومان کاهش مییابد.
برخی از معایب و مزایای افزایش سرمایه از محل تجید ارزیابی دارایی ها
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها مزایا و معایبی دارد که بهتر است با آن آشنا شوید. در این بخش شما را با این مزایا و معایب آشنا خواهیم کرد.
مزایا
- به دلیل رکود حاکم بر اقتصاد کشور در سال های اخیر و مواجه شرکت ها با مشکلات مالی زیاد و در نتیجه کاهش ریزش سود در بنگاههای اقتصادی تنها راهکار بالا بردن حقوق صاحبان سهام افزایش سرمایه است. در این شرایط بهترین راهکار افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها است زیرا امکان افزایش سرمایه از محل آورده نقدی یا سود شرکت وجود ندارد.
- به روز رسانی دارایی های شرکت عامل محرک های است که باعث می شود سهام بیشتر از گذشته مورد توجه فعالان بازار سرمایه قرار گیرد.
- فرایند افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها علاوهبر این که باعث افزایش اعتبار شرکت در نظام بانکی میشود، رونق و افزایش گردش مالی در بورس را به دنبال دارد.
- سهامی که با افزایش قیمت مواجه نشود و مورد معامله قرار نگیرد فراموش می شود. در نتیجه شرکت زیان‌ده تلقی میشود و توسط سهامداران حمایت نمی شود. این روند به زیان سنگین سهامداران خرد منجر خواهد شد.
- افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها بهترین راه برای خروج از شرایط رکود است و باعث احیا و تزریق نقدینگی تازه میشود.
معایب
- تنها نکته منفی تجدید ارزیابی دارایی این است که در این حالت ارزش دارایی ها با نظر کارشناسان به قیمت روز تبدیل میشود و تفاوت ارزش روز و ارزش دفتری عددی خواهد بود که در طرف دارایی ها بدهکار میشود و از سوی دیگر در مازاد تجدید ارزیابی بستانکار میشود. این موضوع باعث میشود دارایی های استهلاک‌پذیر شرکت نظیر ساختمان ها و ماشین آلات در یک بازه زمانی 4 الی 5 ساله که با مالیات بر درآمد سنگین مواجه شوند.
جمع بندی
توجه کنید هنگامی که شرکتی دست به افزایش سرمایه از هر طریقی می‌زند یعنی به فکر سهامداران شرکت است.
همچنین زمان افزایش سرمایه شرکت زمان مناسبی برای خرید سهام آن شرکت است زیرا به میزان افزایش سرمایه قیمت سهام نیز پایین میآید یعنی 200 درصد افزایش سرمایه به معنای کاهش 0.2 درصدی قیمت سهام است.
در نتیجه هنگام افزایش شرکت ها زمان مناسبی برای خرید سهام این شرکت ها است. در این مقاله درباره مزایا و معایب افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی‌ها اطلاعاتی را ارائه دادیم همچنین درباره قوانین آن صحبت کردیم تا برای افزایش سرمایه خود در بورس بتوانید با اطلاعات کافی وارد عمل شوید.
تجدید ارزیابی چیست و چرا شرکت ها باید اقدام به انجام این کار کنند؟
مبحث تجدید ارزیابی دارایی ها، موضوع داغ این روزهای بازار سرمایه است. موضوعی که بسیاری آن را محرک بازار سرمایه می دانند تا بتواند حرکتی جدید را در پیش گیرد. اما تجدید ارزیابی چیست؟ چه مزایایی دارد و چرا شرکت ها باید اقدام به تجدید ارزیابی دارایی ها نمایند؟
بورس24 : فایزه رهنی: مبحث تجدید ارزیابی دارایی ها، موضوع داغ این روزهای بازار سرمایه است. موضوعی که بسیاری آن را محرک بازار سرمایه می دانند تا بتواند حرکتی جدید را در پیش گیرد. اما تجدید ارزیابی چیست؟ چه مزایایی دارد و چرا شرکت ها باید اقدام به تجدید ارزیابی دارایی ها نمایند؟
تجدید ارزیابی به بیان خیلی ساده به معنای به روز کردن ارزش دارایی های شرکت ها است. که این دارایی ها می تواند در دو طبقه دارایی های استهلاک پذیر و دارایی های استهلاک ناپذیر جای بگیرد.
دارایی های استهلاک پذیر شامل ساختمان و ماشین آلات؛ و دارایی های استهلاک ناپذیر شامل سرمایه گذاری ها و زمین است.
وقتی شرکتی تاسیس می شود، دارایی های جاری و غیر جاری ای دارد که ارزش‌گذاری شده و به ارزش دفتری در صورت های مالی شرکت ثبت می شوند. این دارایی ها عمدتا دارای استهلاک بوده و متناسب با سال‌های قابل استهلاک، هر ساله مستهلک می‌شوند.
در ابتدا باید به مفهوم استهلاک پی ببریم، اینکه فلسفه استهلاک چیست و چرا شرکت ها باید در بخشی از بهای تمام شده، استهلاک دارایی را ثبت نمایند؟ فرض کنید شرکت A دارایی ای به ارزش B با استهلاک 10 ساله دارد. با کمی اغماض می توان گفت شرکت هر ساله به اندازه B /10 هزینه استهلاک را از سود شرکت می کاهد. به این معنا که پس از 10 سال شرکت A بتواند با جمع B/10 هایی که طی 10 سال از سود شرکت کاسته و پس از پایان سال دهم به اندازه B شده، همان دارایی را خریداری و جایگزین دارایی قبلی نماید ( سرمایه گذاری ). این جایگزینی به این علت صورت می گیرد که شرکت در تولید خود دچار اخلال نشود و حتی خطوط تولیدی خود را توسعه دهد.
حال شرایط اقتصادی ایران و تورم 30 تا 40 درصدی هر ساله را در نظر بگیرید. مسلما دارایی شرکت A که در سال تاسیس به اندازه B خریداری شده، دیگر در پایان سال دهم به اندازه B نیست و شرکت اگر بخواهد دارایی ای همانند A را جایگزین یا خریداری نماید، باید چندین برابر استهلاکی که طی ده سال گرفته شده هزینه کند. این به این معنا است که شرکت تولیدی هر ساله سودی را به سهامداران خود پرداخت کرده که بیش از سود واقعی بوده است (سود موهوم). یعنی شرکت شاهد خروج جریان نقدینگی طی سال‌های گذشته بوده و حال باید هزینه این خروج نقدینگی را خود بپردازد. در نتیجه شرکت برای آنکه هزینه زیادی را متحمل نشود و بتواند روند سودآوری خود را حداقل برای چند سال ثابت نگه دارد، اقدام به سرمایه گذاری و خرید ماشین آلات جدید نمی کند. این به معنای عدم توجیه سرمایه گذاری در اقتصادهای تورمی است که متاسفانه در بلند مدت برای بنگاه های اقتصادی مفید نیست.
تجدید ارزیابی چگونه به شرکت ها کمک می کند؟
حال ببینیم تجدید ارزیابی دارایی ها چگونه می تواند به شرکت ها کمک کند.
فرض کنید شرکت A در سال نهم اقدام به ارزیابی مجدد دارایی ها با توجه به ارزش روز (ارزش منصفانه) آن دارایی می کرد، این موضوع منجر می شد تا ارزش دارایی مورد نظر از B به 5B ( به عنوان مثال و براساس نظر کارشناسی ) تغییر کند، مسلما میزان استهلاکی که هر ساله از سود شرکت کم می کند، بیش از B/10 خواهد بود، که می تواند به معنای عدم خروج نقدینگی از شرکت باشد. چرا که بخشی از بهای تمام شده که قبلا به اندازه B/10 بود و به همان اندازه از سود شرکت کسر می کرد، حال به اندازه 5B/10 است و به اندازه 5B/10 از سود شرکت کم و به همین اندازه مانع از خروج جریان نقدینگی از مجموعه می شود، در نتیجه شرکت می تواند ارزش دارایی های خود را همگام با تورم به روز کند و در پایان سال های استهلاک، متناسب با تورم اقدام به سرمایه گذاری و یا خرید ماشین آلات جدید نماید. در اقتصادهایی که همچون اقتصاد ایران تورمی است، لازم است تا حداقل هر 5 سال دارایی شرکت ها در طبقات مختلف تجدید شوند تا چرخه تولید و سرمایه گذاری رو به زوال نرود.
اما مشکل شرکت ها برای عدم اقدام به تجدید ارزیابی دارایی ها و افزایش سرمایه از این محل چیست؟ طبق قوانین سازمان امور مالیاتی کشور هزینه استهلاک مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها، به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی پذیرفته نمی شود به این معنا که اداره امور مالیاتی کشور این هزینه را به عنوان هزینه ای که بتواند مالیات را کاهش بدهد قبول نمی کند، به این معنا که درست است که هزینه استهلاک پس از تجدید ارزیابی بالا رفته و متعاقبا سود شرکت کم می شود، در نتیجه باید مالیات کمتری پرداخت شود، اما سازمان امور مالیاتی اینموضوع را نمی پذیرد و طلب مالیاتی متناسب با سود قبل از تجدید ارزیابی دارایی ها می کند. به همین دلیل شرکت ها باید علاوه بر هزینه تجدید ارزیابی دارایی ها، مالیات بیشتری نیز به سازمان امور مالیاتی کشور بپردازند.
مشکل دیگر این موضوع سهامداران عمده شرکت ها هستند. چرا که اگر یک شرکت اقدام به تجدید ارزیابی دارایی ها نماید، مسلما هزینه استهلاک بیشتری را ذخیره می کند که در نهایت از سود شرکت کاسته و در نتیجه میزان سود تقسیمی به سهامداران کم می شود، پس برخی از سهامداران عمده به دلیل اینکه شرکت های مورد سرمایه گذاری خود را با هدف DPS مشخص خریداری و مدیریت میکنند، از این موضوع سرباز می زنند. مثال بارز این موضوع در بازار سرمایه دو شرکت اخابر و همراه اول است. شرکت مخابرات ایران سهامدار عمده همراه اول ( شرکت ارتباطات سیار ایران) است. مخابرات ایران هر ساله بخش زیادی از هزینه های خود را با سود تقسیمی شرکت فرعی خود یعنی همراه اول جبران می کند. حال فرض کنید همراه اول تصمیم بر تجدید ارزیابی دارایی ها بگیرد، مسلما این موضوع منجر به افزایش استهلاک و بهای تمام شده شرکت و در نتیجه کاهش سود هر سهم خواهد شد. آیا مخابرات ایران که هر ساله برای جبران هزینه های خود به DPS همراه اول دل خوش کرده، به طرح همراه اول مبنی بر تجدید ارزیابی دارایی ها جواب مثبت می دهد؟
به نظر می رسد با توجه به شرایط اقتصادی ایران و برای رشد و توسعه هر چه بیشتر آن، بهتر است هم دولت از موضع خود برای عدم پذیرش هزینه قابل قبول مالیاتی کوتاه بیاید و هم سهامداران عمده، شرکت های مورد سرمایه گذاری خود را به دید بلند مدت بنگرند.
دولت می تواند کسری بودجه خود را که هر ساله با آن دست و پنجه نرم می کند و به قطع یقین بودجه 99 نیز با کسری رو به رو خواهد بود، با تکیه بر راه حل‌های جایگزین جبران نماید و با پذیرش این موضوع گامی بزرگ در جهت توسعه و رشد بنگاه های تولیدی بردارد.
قوانین مربوط به تجدید ارزیابی دارایی ها
مفهوم تجدید ارزیابی دارایی ها و مزایای آن به بیان ساده عنوان شد. حال به سراغ قوانین مهم موجود در این خصوص می رویم.
استاندارد حسابداری شماره 11 ( دارایی های ثابت مشهود ) بند 33 : دوره تجدید ارزیابی دارایی های ثابت مشهود: وابسته به تغییرات ارزش منصفانه دارایی ها است ( 3 الی 5 سال ) و دوره تجدید ارزیابی سرمایه گذاری ها یکساله است.
بند 42 همین استاندارد بیان می دارد که مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها به عنوان درآمد تحقق نیافته شناسایی می شود و افزایش سرمایه از آن محل مجاز نیست مگر در مواردی که به موجب قانون تجویز شده باشد. این همان بخشی است که دولت در بودجه خود پذیرفته و درآمد حاصل از افزایش ارزش دارایی ها را معاف مالیات کرده است. اما به شرطی که که در زیر عنوان شده است.
مورد استثناء اینجاست که در قانون بودجه سال 1390، 91 و 92 بیان شده: افزایش سرمایه ناشی از تجدید ارزیابی دارایی ها معاف از مالیات است مشروط بر اینکه اصلاح استهلاک دارایی مربوطه و عدم تجدید ارزیابی در پنج سال اخیر باشد.
آیین نامه اجرایی قانون بودجه در سال های مختلف به این موارد تاکید دارند:
هزینه استهلاک مازاد تجدید ارزیابی دارایی هزینه قابل قبول مالیاتی نیست.
در زمان فروش دارایی، مبنای محاسبه سود یا زیان ارزش دفتری مبتنی بر بهای تمام شده دارایی است.
مبنای محاسبه سود یا زیان، ارزش دفتری مبتنی بر بهای تمام شده دارایی در زمان فروش آن است.
ماده 149 قانون مالیات‌های مستقیم بیان می دارد: افزایش بهای ناشی از تجدید ارزیابی با رعایت استانداردهای حسابداری مشمول پرداخت مالیات بر درآمد نیست.
هزینه استهلاک ناشی از افزایش تجدید ارزیابی به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی نمی شود.
در زمان فروش یا معاوضه دارایی های تجدید ارزیابی شده، ما به التفاوت قیمت فروش و ارزش دفتری بدون اعمال تجدید ارزیابی در محاسبه درآمد مشمول مالیات منظور می شود.
ماده قانون بودجه سال 1397:
شرکت هایی که در سال 1397 مشمول ماده 141 قانون تجارت باشند، چنانچه با انتقال مازاد حاصل از تجدید ارزیابی به حساب افزایش سرمایه در طی دوره مالی منتهی در سال 1397 از شمول این ماده خارج گردند مشمول برخورداری از نرخ صفر مالیاتی خواهند بود.
*از جمله دیگر مزایای افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی می توان به این موارد اشاره کرد:
افزایش ظرفیت استقراض شرکت
شفاف شدن ارزش دارایی ها و به روز شدن ترازنامه
مطابقت با استانداردهای IFRS
واقعی شدن قیمت سهم در بازار سرمایه
رقیق شدن قیمت سهم
این موضوع در بانک ها نسبت کفایت سرمایه آن ها را بهبود می دهد
بازده حقوق صاحبان سهام و بازده دارایی های شرکت ها واقعی می شود
*جدول زیر شرکت هایی را نشان می دهد که تاکنون اقدام به افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها کرده اند:
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها ؛ مزایا و معایب
زمانی که شرکت ها و سازمان ها با مشکلات مالی روبرو شده و نیاز به نقدینگی پیدا می کنند، روش های مختلفی برای تامین سرمایه پیش روی آن ها قرار دارد که به نظر می رسد یکی از بهترین آن ها، تامین سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها باشد.با استفاده از این روش اگر چه نقدینگی به سازمان وارد نمی شود، اما بالا بردن سرمایه، موجب بازگشت اعتماد نسبت به وضعیت و عملکرد سازمان شده و به خودی خود زمینه ساز دریافت وام و اعتبارات یا میل دوباره سهامداران خواهد شد.
تجدید ارزیابی دارایی ها
بدیهی است که ارزش دارایی های سازمان و شرکت ها در زمان خرید آن ها در حسابداری ثبت شده و به همان قیمت روز، در رقم سرمایه لحاظ می شوند. با در نظر گرفتن تورم های همیشگی رایج در کشور، دارایی هایی نظیر ملک، ماشین آلات و …، در گذر زمان با افزایش قیمت همراه خواهند بود. به این شکل با تجدید ارزیابی دارایی های شرکت یا سازمان می توان ترازنامه را به روز کرده و به این شکل با افزایش سرمایه شرکت، امکان دریافت اعتبارات، جذب سهامداران و … را به شکلی موثرتر رقم زد و تامین مالی و سرمایه گذاری را شکل داد.
یکی از رایج ترین نمونه های سازمانی که دست به تجدید ارزیابی دارایی ها به منظور جلوگیری از اعلام ورشکستگی کامل می زنند، سازمان های بحران زده و در معرض ورشکستگی هستند. معمولا این سازمان ها در شرایط بحران زده، قادر به دریافت وام و اعتبارات لازم از بانک ها و موسسات مالی نیستند و با تجدید ارزیابی دارایی ها و افزایش سرمایه به این شکل، نسبت زیان انباشته به سرمایه را کاهش داده و از ماده 141 قانون تجارت مربوط به قانون ورشکستگی خارج می شوند. به این شکل سازمان فرصت پیدا می کند تا دوباره خود را احیا کرده و با کسب اعتبارات به فعالیت ادامه دهد.
البته این تنها شرکت های بحران زده نیستند که از این فرمول افزایش سرمایه بهره می برند، بلکه سازمان هایی نیز که دارای شرایط مالی و کسب و کار مناسبی هستند با استفاده از تجدید ارزیابی دارایی ها، می توانند زمینه به دست آوردن اعتبارات بیشتر را رقم زده و به این شکل تامین سرمایه بالاتری برای ورود به پروژه های جدید و پیشبرد پروژه ها و اهداف قبلی با سرعت بالاتر را داشته باشند.
مزایا و معایب تجدید ارزیابی دارایی‌ها
از مزایا و معایب افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها باید به موارد زیر اشاره کرد:
مزایا
- با این روش بدون نیاز به دریافت وام و اعتبارات، عدد کلی سرمایه شرکت افزایش می یابد. به واقع دارایی های فعلی سازمان، مجدد ارزیابی شده و مطابق با نرخ روز آن ها که معمولا انتظار داریم بیشتر از قبل باشد، عدد بزرگتری به عنوان سرمایه سازمانی ثبت خواهد شد.
- با این فرمول، اعتبار و سایز سازمانی افزایش پیدا کرده و اقبال عمومی به آن بیشتر خواهد شد. همین طور سهامداران با دید مثبت تری به سازمان نگریسته و این باعث جذب سرمایه های نقدی و واقعی خواهد شد.
- سازمان ها و شرکت های ورشکسته یا در معرض ورشکستگی می توانند به این ترتیب، سرمایه جاری سازمان را افزایش داده و نسبت زیان دهی را کاهش دهند. این موجب می شود تا سازمان از قالب ورشکستگی خارج شده و فرصت تنفس برای بازیابی قوای خود را داشته باشد.
معایب
1. اصلی ترین ایرادی که به این روش افزایش سرمایه وارد است، این خواهد بود که به این شکل هیچ نقدینگی واقعی به سازمان وارد نمی شود و تنها عدد سرمایه آن در ترازنامه افزایش خواهد یافت. به واقع اگر سازمان نیازمند تزریق نقدینگی واقعی برای پیشبرد اهداف و پروژه های خود یا اضافه کردن پروژه های جدید باشد، به این شکل تنها زمینه به دست آوردن نقدینگی و اعتبارات را کسب خواهد کرد و باید در مراحلی جداگانه برای رسیدن به نقدینگی و اضافه کردن آن به چرخه مالی سازمان اقدام شود.
2. در زمانی که مصوبات حمایتی خاصی وجود نداشته باشد، مطابق با قانون مالیات‌های مستقیم، سازمان هایی که اقدام به افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی بنمایند، لازم است که به اندازه 25 درصد از افزایش سرمایه به وجود آمده در قیمت دارایی مزبور را تحت قالب مالیات به اداره مالیات بپردازند . همین طور تا زمانی که این دارایی ها در شمار دارایی های سازمان باشند، لازم خواهد بود که هر 5 سال یک بار تجدید ارزیابی صورت بگیرد. (البته در صورتی که این دارایی ها به فروش رسیده و از شمار دارایی های سازمان خارج شوند، دیگر بدیهی است که نیازی به تجدید ارزیابی نخواهد بود.)
شما چه نکات و موارد مهم دیگری در خصوص افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها می دانید که در بالا به آن ها اشاره نکرده باشیم؟ این نکات مهم را در بخش نظرات با کاربران وبلاگ گروه مشاوران مدیریت و فناوری غزال در میان بگذارید.
دیدگاه شما