اوراق بدهی شرکتی چیست؟

اوراق بدهی چیست؟

سرمایه گذاری در اوراق بدهی یکی از گزینه هایی برای سرمایه گذاری است که ، قرار در مورد اوراق بدهی چیست؟ ، لیست اوراق بدهی ، انواع اوراق بدهی ، بهترین اوراق بدهی بورس و محاسبه سود بدهی اوراق بدهی برای شما به زبان ساده خدمت شما توضیح بدهم پس ، اگر شما دنبال یک سرمایه گذاری با ریسک کمترید در ادامه این مطلب با ما در همراه باشید.

لیست عناوین در مورد اوراق بدهی :

اوراق بدهی چیست؟

خوب امروزه افرادی هستند که برای زندگی کردن علاوه بر تهیه خوراک و پوشاک مهمترین آن خرید مسکن یا ماشین است. خوب بعضی از افراد کسانی هستند که پول کامل برای پرداخت ماشین یا مسکن رو ندارن و مجبور می‌شوند وام از بانک بگیرن.البته بعضی از وام ها این قپر زیاد است که نمی‌توانند وام بدهند بخواطر همین اوراقی در این کار به نجات بانک ها برای گرفتن وام آمد به نام اوراق بدهی که ، باعث می‌شود که کارمزدی که بابت وام میگیرن کمتر باشد و بتوان وامی را به دلخواه برای خرید مسکن و ماشین به سادگی تهیه کرد.
< “h2 >مشخصات اوراق بدهی :

همه‌‌ی مشخصات مشترکی در اوراق بدهی است که ، بتعریف و وژیگی های شناخته می‌شوند.در ادامه این مطلب در مورد آن توضیح جامع تری خدمت شما عرض می‌کنم.

۱)نرخ سود تا سررسید (YTM) :

وقتی فردی در اولین روز انتشار اوراق بدهی خریداری کند ، نرخ سود آن قزد نرخ سود اسمی آن فرد می‌شود. ولی اگر آن فرد هنگامی که ، بعد از انتشار اوراق بدهی که قیمت آن مشخص شده و خریداری کند که به آن YTM نامده می‌شود ، زمان فروش آن به روز است یعنی اگر قیمت اوراق بدهی پایین بیاید یعنی در خریدن اوراق بدهی ضرر کرده استت اگر قیمت اوراق بدهی بالا برود یعنی سود کرده است.

۲)قیمت فروش :

هنگامی که یک فرد اوراق بدهی خود نخواد باید منتظر سر رسید آن اوراق شود و هنگامی که ، اوراق یدهی سررسید آن آمد اوراق بدهی شرکتی چیست؟ می‌تواند آن را بفروشد لازم به ذکر است که ، قیمت اوراق بدهی بروز است.

۳)نرخ سود اسمی :

همان طور که ، از اسم نرخ سود اسمی معلوم است که یک نرخ بهره ای گفته می شود که به طور مثال اگر فردی تا قبل از این که اوراق بدهی قیمت مشخص بشود ، به مبلغ 200 هزار تومان خریداری کند علاوه این که قیمت گزاری شد 20درصد سود می‌کند و 10 درصد هم جداگانه سود می‌کند که روی هم رفته می‌شود 30درصد.

۴)ارزش اسمی :

تا زمانی که یک فرد وام بانکی می‌گیرد تا قبل از این که قیمت اوراق بدهی مشخص شود خریداری می‌کنید تا زمان پرداخت وام خود اوراق بدهی پیش پرداخت وام شمارا انجام می‌دهد.

۵)تاریخ سر رسید :

تاریخ سررسید به تاریخ پایان یک دوره‌ در اوراق بدهی گفته می‌شود. در این تاریخ صاحبان اوراق بدهی، ارزش اسمی اوراق خود را دریافت می‌کنند.

انواع اوراق بدهی :

اوراق قرضه :

اوراق قرضه خودش انواع مختلفی دارد که ما می‌خواهیم مهمترین آن ها که در بورس و کار های ما مهم است نام ببریم.

سررسید ، نرخ بهره ، میزان انتشار ، ماهیت وام‌گیرنده ، شدت قابلیت تبدیل ، نوسانات ، نوع وثیقه ، نوع وابستگی وام‌گیرنده یا بدهی ، هدف انتشار و نوع پولی که اوراق با آن انتشار می‌‌‌یابد. نرخ بهره اوراق بدهی به دو دسته تقسیم می شود.

• اوراق قرضه با نرخ بهره شناور
• اوراق قرضه با نرخ بهره‌ ثابت

اوراق قرضه با نرخ بهره شناور :

در برخی اوراق قرضه نرخ بهره در هر دوره (عمدتاً سه ماه) مورد تجدید نظر قرار گرفته و جزو اوراق قرضه با نرخ شناور درنظرگرفته می‌شود. بانک‌ها نیز اوراق بهادار با نرخ شناور منتشر کرده و به آن گواهی‌ سپرده با نرخ شناور می‌‌‌گویند.

اوراق قرضه با نرخ بهره ثابت :

اوراق قرضه با نرخ بهره ثابت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :

اوراق قرضه درآمدی ، اوراق قرضه رهنی ، اوراق قرضه قابل تبدیل و اوراق قرضه تضمین شده.

نکته مهم سرمایه گذاری در اوراق قرصه در شکرت بورسی ریسک کمتری نسبت به سرمایه گذاری در شرکت های مختلف است. اما در قسمت خصوصی در شرکت بورس ریسک خیلی بالایی دارد پس برای سرمایه گذاری در اوراق قرضه کسانی که نمی‌خواهند ریسک نکنند تو قسمت سرمایه گذاری خصوصی نرن.

اوراق صکوک :

اوراق صکوک سه نوع دارد که ما قرار آن هارا نام ببریم و در مرود آن توضیح خدمت شما بدهیم.

اوراق اجاره :

یکی از مهمترین اوراق صکوک ، صکوک اجاره است که ، از اسم آن معلوم است که یک شخصی یک جایی را صاحب می‌شود ولی با این تفاوت شخص تا زمانی که پول در دسترس دارد می تواند مال ملک خودش باشد و شرایط پرداختی آن میتوان ماهانه یا سالانه پرداخت کند.

اوراق مضاربه :

مضاربه در لغت یعنی تجارت با سرمایه دیگری و در اصطلاح عبارت است از اینکه شخصی (مالک) ، مالی (سرمایه) را به دیگری (عامل) بدهد و درمقابل، سهم معینی از سود آن را دریافت کند. شایان ذکر است سود اوراق مضاربه به‌صورت کامل به سود فعالیت تجاری بستگی خواهد داشت. با اینکه سود فعالیت تجاری تا حدودی قابل پیش‌بینی است، اما در عمل تابع عوامل مختلفی بوده که احتمال دارد با پیش‌بینی مغایرت داشته باشد. درنتیجه سود این اوراق کاملاً متغیر و در پایان دوره مالی قطعی می‌شود.
علمای شیعه برخلاف اهل تسنن عقد مضاربه را منحصر در تجارت می‌دانند و به همین جهت در ایران این عقد تنها در تجارت منعقد می‌گردد.

اوراق مراحبه :

یکی از انواع قرارداد بیع، بیع مرابحه است که از زمان­­های قدیم بین مردم رایج بوده و مقصود از آن بیعی است که فروشنده قیمت تمام‌شده­ کالا اعم از قیمت خرید، هزینه‌های حمل‌ونقل، نگهداری و سایر هزینه‌های مربوطه را به اطلاع مشتری می­رساند و در مرحله بعد تقاضای مبلغ یا درصدی اضافی به‌عنوان سود می‌کند. برای مثال اعلان می­کند این کالا را به هزار تومان خریده و حاضر است به هزار و صد تومان یا با ده درصد سود به مشتری بفروشد. در بیع مرابحه چنانچه بایع در بیان قیمت خرید یا هزینه‌های مربوطه دروغ بگوید مشتری خیار فسخ می­کند. بیع مرابحه می­تواند به‌صورت نقد یا نسیه منعقد شده و درصورتی‌که نسیه باشد به‌طورمعمول نرخ سود آن بیشتر است.

دوره های ویژه در مرکز مالی ایران

مرکز مالی ایران سازمانی پیشرو است که با هدف توسعه آموزش در بازار سرمایه ایران، ایجاد شبکه‌ای از دانش و ارائه آموزش‌های پیشرفته و خدمات حرفه‌ای در بازارهای مالی با ترکیب سهامداری بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، بورس انرژی ایران، بورس کالای ایران و شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه در سال 1387 فعالیت خود را آغاز نموده و به یاری خداوند منان توفیق آن را داشته که با دریافت مجوزهای آموزشی مختلف از نهادهای مربوطه از جمله سازمان بورس و اوراق بهادار، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، پژوهشکده بیمه و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور به عنوان بازوی آموزشی بازار سرمایه نقش موثری را در این حوزه ایفا نماید.

فروشگاه

برخی محصولات که دسترسی به آن‌ها سخت و گاها بسیار زمان‌بر است؛ مانند منابع آزمون‌های داخلی و بین‌المللی، کتاب‌های منبع تدریس اساتید در دوره‌های آموزشی و محصولات مرتبط برای کسب دانش در بازار سرمایه را می‌توانید به راحتی از قسمت فروشگاه تهیه نمایید.

فیلم‌های آموزشی

برای افرادی که زمان لازم برای حضور در دوره‌های آموزشی را ندارند، ظرفیتی در مرکز مالی ایران به عنوان بسته‌های آموزشی به صورت پلتفرم ویدیویی فراهم گردیده است تا دانش‌پذیران امکان مشاهده ویدیوهای آموزشی در زمان دلخواه را داشته باشند.

سهامداران

شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سهامی عام) وفق قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، مصوب آذر ماه ۱۳۸۴ تاسیس شده و به انجام امور پس از معاملات بازارهای بورس یا خارج از بورس می‌پردازد. امور مربوط به ثبت، نگهداری، انتقال، مالکیت اوراق بهادار و تسویه وجوه معاملات بر عهده این شرکت قرار گرفته است. این شرکت از طریق افزایش کارایی پایاپای و تسویه معاملات و کاهش هزینه‌های معاملاتی، کاهش ریسک جعل، سرقت و مفقودی اوراق بهادار نقش شایانی را در کارآمدی اوراق بهادار ایفا می‌کند.

شرکت بورس کالای ایران (سهامی عام) به موجب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، مصوب آذر ماه 1384 در سال 1391 تاسیس شده و فعالیت عملیاتی خود را در زمینه انجام معاملات نقدی، قرارداد سلف موازی استاندارد، قراردادهای آتی و اختیار معامله و به منظور مرتفع سازی نیازهایی چون خرید و فروش منابع انرژی، تامین مالی برای تولیدکنندگان و تامین منابع انرژی برای توزیع کنندگان و مصرف کنندگان آغاز کرده است.

شرکت فرابورس ایران (سهامی عام) نیز با هدف گسترش بازار اوراق بهادار و تنوع بخشی به دارایی‌های مالی منتشره و مورد مبادله در بازار سرمایه در سال 1387و به موجب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، مصوب آذر ماه 1384 تاسیس شد. مدل ایجاد فرابورس، الهام گرفته از برخی بورس‌های پیشرفته، بورس‌هایی با ساختار مشابه و نیز تجربیات موجود در حوزه بورس اوراق بهادار تهران است. مهمترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه به حساب می‌آید که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند، است؛ لذا رویه‌های پذیرش شرکت‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه‌ای است که شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع‌ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.

تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت چیست؟

تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت، در ریسک سرمایه‌گذاری است. این دو نوع اوراق دو ابزار تامین مالی برای جذب نقدینگی در پروژه های تولیدی و خدماتی بزرگ و کوچک هستند که سرمایه‌گذار، بابت پولی که برای مشارکت پرداخت می‌کند، در سود شریک می‌شود.

ستاره | سرویس علوم – تفاوت اصلی اوراق قرضه با اوراق مشارکت این است که سود اوراق مشارکت سود علی‌الحساب بوده و مصداق بانکداری بدون ربا می باشد و پولی که خریدار به فروشنده (ناشر اوراق) می‌دهد، حتما باید در کاری که از قبل قرارداد شده هزینه شود؛ اما چنین الزامی در اوراق قرضه نیست. اما برای شناخت دقیق‌تر اوراق قرضه و مشارکت و تفکیک آن‌ها بر اساس تفاوت‌هایشان، با ما همراه باشید.

در صورتی که مطالعه قسمت خاصی از این مطلب مد نظر شماست؛ با انتخاب عناوین ارائه شده در فهرست زیر به موضوع دلخواه خود برسید

اوراق قرضه چیست؟

نام اوراق قرضه یا اوراق بدهی (bond) اوراقی است که اوراق بدهی شرکتی چیست؟ توسط یک شرکت یا موسسه یا سازمان منتشر می‌شود و به دارنده آن، سود سالانه می‌دهد. این سود، در زمان‌های خاص قابل پرداخت و دریافت بوده و در زمان سر‌رسید، اصل مبلغ که خریدار برای مالکیت اوراق قرضه پرداخت کرده، مسترد می‌شود.

اگر شما دارای یک برگه اوراق قرضه باشید، حق دریافت اصل و سود را داشته اما هیچ حقی برای شما در مالکیت پروژه یا شرکت یا موسسه یا فعالیت سازمان مربوطه، محفوظ نیست. بر خلاف سهام شرکت‌های بورسی که دارنده حتی یک برگه سهم، قادر است در مجمع عمومی شرکت و حق رای داشته باشد.

اوراق قرضه از جمله اوراق بهادار است که صادر کننده برگه، به خریدار بدهکار می‌شود و خریدار، بستانکار می‌گردد. این اوراق، دارای کوپن بهره است و در فاصله معینی در بانک، قابل نقد شدن خواهد بود.

اوراق قرضه قابلیت معامله در بورس در کشورهای دیگر را داشته و ۲ نوع تنزیلی (DISCOUNT) و با صرفه (PREMIUM) دارد. این اوراق به صورت کوتاه مدت (سر رسید ۱ تا ۵ ساله)، میان مدت (۵ تا ۱۰ ساله) و بلند مدت (۱۰ سال به بالا) تقسیم می‌شود.

اوراق قرضه و ماده ۵۲ قانون تجارت

ورقه قرضه، عبارت است از برگه قابل معامله که مبلغی وام با بهره معین را معرفی می‌کند که کلیه یا بخشی از آن در موعد معین باید مسترد شود. اوراق قرضه طبق قانون تجارت، قابل تعویض با سهام شرکت در بازار بورس است.

شرایط صدور اوراق قرضه

برای صدور اوراق قرضه، رعایت شرایط زیر از طرف شرکت سهامی الزامی است:

• نوع شرکت باید شرکت سهامی عام باشد، بنابراین شرکت‌های سهامی خاص از صدور اوراق قرضه محروم شده‌اند.
• از تاریخ ثبت شرکت دو سال تمام گذشته باشد.
• اجازه انتشار و صدور اوراق قرضه باید در اساسنامه شرکت قید شده باشد. در صورت عدم تصریح این موضوع در اساسنامه، بنا به پیشنهاد هیئت مدیره و اجازه و تصویب مجمع عمومی فوق العاده و اصلاح اساسنامه می‌توان به صدور اوراق قرضه اقدام کرد.
• شرکت زمانی می‌تواند نسبت به صدور اوراق قرضه اقدام کند که تمام سرمایه ثبت‌شده شرکت، توسط صاحبان سهام پرداخت شده باشد.
• حداقل در دو نوبت ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت توسط مجمع عمومی صاحبان سهام به تصویب رسیده باشد.

ویژگی‌های اوراق قرضه

برای اوراق قرضه می‌توان چند ویژگی زیر را برشمرد که برای خریدارانش، جذاب است و مصداق یک سرمایه‌گذاری بلند مدت محسوب می‌شود:

• اوراق قرضه، سر رسید مشخص دارد.
• برخی از اوراق قرضه، به تدریج سر رسید می‌شوند و مقطع معین زمانی ندارند.
• اوراق قرضه، ارزش اسمی مشخص دارد.
• اگر صادر کننده اوراق قرضه ورشکسته شود، صاحب این اوراق، حق تقدم برای دریافت اصل و سود سرمایه اوراق بدهی شرکتی چیست؟ گذاری دارد.
• برخی از اوراق قرضه را می‌توان با وثیقه ملکی یا زمین، تصاحب کرد.
• دارنده اوراق، حق تصمیم گیری در شیوه مدیریت و کسب و کار صادر کننده برگه را ندارد.

سود اوراق خزانه (قرضه) چقدر است؟

سر رسید اوراق یا اسناد خزانه اسلامی (اخزا)، ۴ و ۱۳ و ۲۶ و ۵۲ هفته‌ای است و چون اشکال فقهی دارد، دولت این اوراق را به صورت مستقیم به طلبکاران غیر دولتی (مثل پیمانکاران بخش‌های دولتی بابت طلب) پرداخت می‌کند و قابلیت فروش در بازار فرابورس ایران را دارد.

در سررسید اسناد خزانه اسلامی، خزانه‌داری مبلغ اسمی اوراق را به حسابی نزد بانک عامل واریز می‌کند. پس از آن شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، مبلغ اسمی را به شماره حساب بانکی دارندگان اوراق واریز خواهد کرد بنابراین اعلام شماره حساب و شبای بانکی دارندگان اوراق به کارگزار ضروری است.

با خرید و فروش اسناد خزانه اسلامی درصدی به عنوان کارمزد معاملات از حساب سرمایه گذار کسر می‌گردد. اسناد خزانه اسلامی معاف از مالیات است. کارمزد معاملات این اوراق به این شرح است:

اوراق مشارکت چیست؟

علاوه بر اوراق قرضه، ابزار دیگری هم برای تامین مالی پروژه‌ها، شرکت‌ها، موسسات و سازمان‌ها وجود دارد که «اوراق مشارکت» نامیده می‌شود. این اوراق که در سال‌های اخیر بیشتر توسط دولت‌ها منتشر شده و سودی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد سالانه معاف از مالیات را به دارنده پرداخت کرده، همچون اوراق قرضه، یک برگه بهادار است.

اوراق مشارکت، می‌تواند توسط دولت یا شهرداری‌های استان‌ها در سراسر کشور یا حتی شرکت‌های دولتی و خصوصی و خصولتی (ترکیب دولتی و خصوصی) منتشر شود. علت انتشار، تامین مالی است. مقررات ناظر بر انتشار اوراق مشارکت، بر عهده بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است. یعنی هر شخص حقیقی یا حقوقی، نمی‌تواند بدون کسب مجوز از بانک مرکزی، نسبت به تولید و انتشار اوراق مشارکت اقدام کند.

(انواع و اقسام اوراق مشارکت با سود ۲۰ درصد را می‌توان در بازار بورس ایران انتخاب و از طریق tsetmc.com خریداری کرد)

سود اوراق مشارکت چقدر است؟

هر ناشر بسته به پروژه و میزان نقدینگی مورد نیاز، اوراق مشارکت تحت مجوز بانک مرکزی منتشر می‌کند. سپس بابت مشارکت خریدار اوراق سودی قابل دریافت در بازه‌های مشخص را تعیین و پرداخت می‌کند که در ایران، بین ۱۸ تا ۲۰ درصد است.

به هر حال، صرفه خرید اوراق مشارکت از سپرده‌گذاری بانکی (سالی ۱۵ تا ۱۸ درصد) بیشتر است. همان‌طور که می‌دانید از ۷ بهمن ۹۷، پرداخت سود روزشمار به سپرده‌های کوتاه مدت در سیستم بانکی ایران ممنوع شد و صدور کد شهاب در سامانه نهاب نیز برای شفاف‌سازی بیشتر تراکنش‌های بانکی در ایران به شمار می‌رود.

تفاوت اوراق سلف با اوراق مشارکت

اوراق سَلَف (sukuk salaf)، اوراقی است که بر اساس قرارداد سلف منتشر می‌شود و به معنی پیش‌خرید نقدی محصولات واحدهای تولیدی به قیمت معین با کیفت معین و به قیمت معین است تا تامین سرمایه بنگاه فراهم شود. این اوراق با اوراق مشارکت فرق دارد؛ چرا که برای خرید کالایی مشخص به قیمت مشخص است در حالی که چنین چیزی در اوراق مشارکت وجود ندارد.

ویژگی‌های اوراق مشارکت چیست؟

موارد زیر را در نظر داشته باشید:

• اوراق مشارکت، معمولا بی نام است و قابل انتقال به غیر.
• قیمت اسمی مشخص برای اوراق مشارکت تعیین می‌شود.
• سر رسید مشخص دارد و مدت آن هم مشخص است.
• بازپرداخت اصل و سود علی الحساب اوراق مشارکت همچون اوراق قرضه، توسط ناشر برگه (صادر کننده اوراق) تضمین شده است.
• اگر شما قصد فروش اوراق مشارکت را داشته باشید، از طریق بانک‌های عامل در سراسر کشور قابل انجام است.
• بر اساس مدت زمانی که صاحب برگه هستید، در سود حاصل از اجرای طرح‌های مربوطه، سهیم خواهید بود.
• هر برگه اوراق مشارکت، نشان دهنده قدر‌السهم شما در سرمایه گذاری در فعالیت‌های ناشر (صادر کننده برگه) است.
• در واقع فروشنده اوراق، وکیل شما در انجام پروژه هایی است که به منظور تامین مالی آن‌ها، از شما پول گرفته است.
• اگر شما صاحب اوراق مشارکت باشید و قصد شرکت در مناقصه یا مزایده یا توثیق به منظور حسن اجرای تعهدات (قرارداد های پیمانکاری) داشته باشید، اوراق مشارکت، برگه بهادار است که جایگزین ضمانت نامه بانکی خواهد بود.

تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت چیست؟

حالا که با ویژگی‌ هر یک از این اوراق آشنا شدیم می‌توانیم تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت را به طور دقیق بررسی کنیم:

• «اوراق قرضه» از حیث ناشر به اوراق خزانه ملی (treasury bonds) و اوراق قرضه دولتی (states bond) تقسیم بندی می‌شوند.
• ریسک اوراق قرضه به مراتب بیشتر از اوراق مشارکت است.
• اوراق مشارکت، همان اوراق قرضه است که بر اساس قانون بانکداری اسلامی بدون ربا منتشر می‌شود.
• تفاوت اصلی اوراق مشارکت با اوراق قرضه آن است که در اوراق مشارکت، وجه دریافتی از خریدار، حتما باید در طرح مشخص تولیدی و خدماتی و عمرانی هزینه شود، اما در اوراق قرضه، وجه دریافتی از خریدار هر جایی به صلاحدید فروشنده، قابلیت هزینه شدن دارد و ناشر را محدود نمی‌کند.
• انتشار اوراق مشارکت توسط دولت، در راستای سیاست‌های انقباضی پولی در علم اقتصاد کلان است و در اوراق قرضه، بیشتر برای فعالیت‌های کسب و کار خصوصی و کوچک کاربرد دارد.
• در ایران، اوراق قرضه منتشر نمی‌شود و اوراق یا اسناد خزانه و صکوک شرکتی، جایگزین آن شده است.
• اوراق قرضه از طریق پذیره نویسی عمومی بوده، اما اوراق مشارکت از طریق خرید برگه از شعب بانک است.
• اوراق قرضه در خارج از بورس معامله می‌شود، اما امکان معامله اوراق مشارکت دربازار بورس وجود دارد.
• اوراق مشارکت، معافیت مالیاتی و تضمین بازگشت سود دارد.
• اوراق قرضه، سود مشخص دارد و اوراق مشارکت، سود علی الحساب.

نحوه پذیرش اوراق بهادار اسلامی به عنوان وثیقه تسهیلات را بانک مرکزی در بخشنامه ای بر اساس قانون بودجه سال ۹۷ کل کشور منتشر کرد که در این لینک در دسترس است. دولت چین، اولین کشور جهان است که اوراق قرضه مبتنی بر فناوری «بلاک چین» (block chain) را منتشر کرد.

در سال ۲۰۱۹ میلادی، بزرگ‌ترین اوراق قرضه جهان توسط شرکت ARAMCO عربستان سعودی به منظور خرید سهام غول پتروشیمی جهان (سابیک) به ارزش ۱۰ میلیارد دلار منتشر شد.

مخاطبین گرامی

از مهم‌ترین تفاوت‌های اوراق قرضه و اوراق مشارکت – غیر از سود آن‌ها که در اوراق مشارکت علی الحساب است و در اوراق قرضه سود مشخص – در این است که اصل و سود خرید اوراق مشارکت تضمین شده، در حالی که اوراق قرضه با خطر ورشکستگی ناشر همراه است. همچنین امکان وثیقه گذاشتن اوراق مشارکت به عنوان ضمانت‌نامه برای پیمانکاران خصوصی در قراردادهای دولتی وجود دارد اما اوراق قرضه اینطور نیست.

اگر تجربه خرید و فروش اوراق قرضه، اوراق سلف و اوراق مشارکت را دارید، نظرات و دیدگاه‌های خود را از طریق بخش کامنت با ما به اشتراک بگذارید.
و اما برای شروع فعالیت و سرمایه‌گذاری در بورس پیشنهاد می‌کنیم حتما حداقل سرمایه برای ورود به بازار بورس ایران را بخوانید و اطلاعات لازم را کسب کنید.

کاهش حجم معاملات در بازار اوراق بدهی/ بورس نفس اوراق را گرفت؟

اوراق بدهی یکی از روش های تامین مالی است که دولت ها و شرکت ها با استفاده از این اوراق می توانند بخشی از کسری بودجه خود را جبران نمایند.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، بازارهای مالی را می توان بر اساس دو مدل تقسیم بندی کرد. یک نوع تقسیم بندی آن را به بازار سرمایه و بازار پول قسمت می کند و تقسیم بندی بعدی هم از نظر نوع اوراق است که چهار مدل بازار سهام، بازار بدهی، بازار ابزار مشتقه و بازار مبادله ارز را شامل می شود. بازار سرمایه از سه بخش بازار سهام، بازاربدهی و بازار ابزار مشتقه تشکیل شده است.

بازار سرمایه یا همان بورس که مکانیزم های آن مشخص است و طبق گفته رییس سازمان بورس حدود 50 میلیون ایرانی نیز در این بازار حضور دارند. اما بازار بدهی نوعی از بازار است که در آن انواع مختلف اوراق مبتنی بر بدهی که شامل اسناد خزانه دولتی، اوراق قرضه دولتی و غیره می باشد، مبادله می‌ اوراق بدهی شرکتی چیست؟ شوند.

سهامداران و یا سایر ذی نفعان می توانند دین های خود را در بازار اولیه و یا حتی ثانویه خرید و فروش کرده و به معامله دیون گذشته نیز بپردازند. اوراق بدهی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلند مدت از انواع اوراق بدهی هستند که افراد می توانند اقدام به خرید و فروش آن کنند. این اوراق می تواند مرتبط با شرکت ‌ها، دولت، بانک ‌ها، شهرداری ‌ها و … باشد.

بازار اوراق بدهی دولتی در ایران

در بازار سرمایه ایران، اوراق بدهی دولتی در فرا بورس معامله می‌شوند. برخی از این اوراق مانند اسناد خزانه اسلامی (اخزاها) بدون کوپن هستند و برخی دیگر از آن‌ها (مانند آرادها) کوپن‌هایی دارند که بر اساس آن، سود در فواصل زمانی مشخص به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌شود.

خریداران اسناد خزانه اسلامی از تفاوت قیمت خرید و قیمت فروش این اوراق، سود کسب می‌کنند. همچنین دارندگان این اوراق می‌توانند در تاریخ سررسید وجه نقدی معادل مبلغ اسمی را از دولت دریافت می‌کنند. اسناد خزانه باهدف پرداخت تعهدات دولت به بستانکاران منتشر می‌شود. اراد اسنادی است که دولت باهدف تأمین مالی منتشر می‌کند و خریداران علاوه بر سود از محل تنزیل اسمی اوراق در سررسیدهای مشخص نیز سود دریافت می‌کنند.

اوراق بدهی چه نقشی در بازارهای مالی دارند؟

تعیین نرخ بهره در بازار و به صورت غیر دستوری یکی از مهمترین کارکردهای اوراق بدهی می باشد. در کشور ما به دلیل کم عمق بودن بازار بدهی و شرایط خاص اقتصادی، بانک مرکزی و بازار پول نرخ سود را تعیین می کنند.

جذب نقدینگی سرگردان یکی دیگر از وظایف اوراق بدهی است؛ در صورتی که این نقدینگی وارد بازارهای موازی مانند بازارهای ارز، خودرو، مسکن و طلا شود، می تواند آثار مخرب فراوانی داشته باشد. پیش از عملیاتی شدن اوراق بدهی در اقتصاد ایران، بانک ها تنها گزینه جمع کننده نقدینگی بودند. افزایش و یا کاهش نرخ بهره بانکی جهت جذب نقدینگی سرگردان توسط سیستم بانکی، یکی از ایراداتی است که می توان برای آن بیان کرد.

کارشناسان معتقدند وجود بازار بدهی عمیق، یکی از ارکان اصلی عبور از اقتصاد بانک محور به اقتصاد بازار محور می باشد.

اوراق بدهی روشی برای سرمایه گذاری افراد ریسک گریز

سرمایه‌گذاری در بازار بدهی آن هم در اوراق بدهی دولتی کاملا بدون ریسک بوده و در مقایسه با بقیه اوراق غیردولتی ریسک خیلی کمی دارد. با خرید اوراق بدهی افراد در حال قرض دادن به دولت هستند.

این اوراق به دلیل آنکه بازدهی بالایی دارند و به دلیل آنکه تاکنون هیچ دولتی ورشکسته نشده است، می تواند برای افرادی که خواهان ریسک کمتری هستند، سرمایه گذاری مناسبی باشد.

در بازار اوراق بدهی دولتی، نرخ‌های بازده اوراق در سررسیدهای زمانی مختلف از طریق عرضه و تقاضا کشف می‌شود. نرخ کشف‌شده بر اساس این سازوکار متوسط بازده نقدی نگهداری اوراق تا سررسید را نشان می‌دهد. همچنین از تفاوت نرخ‌های بازده نقدی در سررسیدهای مختلف، می‌توان برای استخراج بازده آتی مورد انتظار سرمایه‌گذاران استفاده کرد.

به عبارت دیگر، در شرایطی که ریسک در اقتصاد افزایش می‌یابد، سرمایه‌گذاری در اوراق بدهی دولتی پناهگاهی برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌ها و افراد حقیقی محسوب می‌شود؛ زیرا ریسک این اوراق از جهت نکول و پرداخت نشدن تعهدات توسط دولت تقریباً صفر است.

بازدهی اوراق بدهی در آذرماه چه میزان است؟

در روز 3 آذرماه، نرخ اوراق با سررسید یک سال و دوسال به ترتیب با 5 دهم و 6 دهم درصد افزایش به 19.92 و 20.8 درصد رسیدند. نرخ بازده اوراق با سررسید کوتاه مدت شش ماه نیز با افزایش 2 دهم درصدی به 18.15 درصد رسید.

در ابتدای هفته دوم آذرماه نرخ های بازده کوتاه مدت کاهشی بودند. نرخ اوراق با سررسید یک سال با 2.5 درصد کاهش به 18.14 درصد رسید. اما نرخ اوراق با سررسید دو سال یک دهم درصد افزایش یافت و به 20.78 درصد رسید.

بررسی حجم معاملات در بازار اوراق بدهی

مجموع فروش اوراق بدهی دولت از ابتدای سال تا 20 آبان ماه 72 هزار و 939 میلیارد تومان بوده است. اروز 3 آذر معاملات اوراق بدهی دولتی با 3 درصد افزایش به 191 میلیارد تومان رسید. روز شنبه 8 آذرماه 99 نیز معاملات اوراق بدهی دولتی کمترین میزان خود در ماه های گذشته را ثبت کرد. حجم معاملات با کاهش 30 درصدی به 111 میلیارد تومان رسید که 47 میلیارد تومان کمتر از معاملات روز چهارشنبه 5 آذرماه بود.

اوراق بدهی یا اوراق آتی؛ کدام بازدهی بالاتری دارد؟

در بخش بازدهی آتی نیز شاهد آن هستیم که در 3 آذرماه از حدود 300 روز تا 1200 روز نرخ بازدهی حدود 8 دهم درصد افزایش داشت و به صورت موازی نزدیک به خط 22 درصد قرار گرفت.

نرخ بازدهی اوراق آتی هم نسبت به آخرین روز کاری هفته پیش نزدیک به دو درصد افزایش یافت. نرخ سود اوراق آتی با سررسید 500 روز تا 1200 روز نیز 23.5 تا 24 درصد قرار داشت.

به همین دلیل که بازدهی اوراق با سر رسید کوتاه مدت کاهش یافته است، افراد در حال ورود به بورس و سهامداری هستند.

اوراق قرضه یا بدهی چیست؟

اوراق قرضه اسنادی است که به موجب آن شرکت انتشاردهنده متعهد می‌شود مبالغ مشخصی (بهره سالانه) را در زمان‌هایی خاص به دارنده آن پرداخت کند و در زمان مشخص (سررسید) اصل مبلغ را باز پرداخت کند. دارنده اوراق به عنوان بستانکار حق دریافت اصل و بهره آن را دارد ولی هیچ مالکیتی در شرکت ندارد.
بسیاری از ما بدون گرفتن وام، توان خرید چیزهایی مثل خودرو، خانه یا ادامه‌ی تحصیل نداریم. همان‌طور که مردم برای به دست آوردن چیزی پول قرض می‌کنند، کسب‌و‌کارها نیز چنین کاری انجام می‌دهند. کسب‌و‌کارها معمولا برای تأمین مالی فعالیت‌های خود، حضور در بازاری جدید، نوآوری و رشد، به وام نیاز دارند. در نتیجه اوراق قرضه همان وام است.

اوراق قرضه از اوراق بهادار است و طبق آن صادر کننده به خریدار بدهکار می‌شود. این سند دارای سررسید است و مبلغ آن در زمان سررسید به وسیلهٔ صادرکننده پرداخت می‌شود. این اوراق دارای کوپن بهره هستند و بهرهٔ آن‌ها در فواصل زمانی معیّنی توسط بانک که نمایندگی صدور اوراق را دارد، پرداخت می‌شود. از نظر سررسید، اوراق قرضه به سه دستهٔ کوتاه مدّت، میان مدّت و بلندمدّت تقسیم می‌شوند. سررسید اوراق کوتاه مدّت بین یک تا پنج سال، سررسید اوراق میان مدّت بین پنج تا ده سال و سررسید اوراق بلند مدّت معمولاً بیش از ده سال است.
برای شما به عنوان قرض‌دهنده، اوراق قرضه درست مانند سهام، یک نوع سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. اما تفاوت در این است که سهام، وام نیست. سهام یعنی مالکیت در یک شرکت، بازدهی‌اش هم به میزان سود آن شرکت بستگی دارد. به همین علت، سهام پرریسک‌تر و پرنوسان‌تر است و کاملا منعکس‌کننده‌ی موفقیت یک شرکت است. در طرف دیگر، اوراق قرضه غالبا دارای نرخ بهره‌ی ثابت هستند. بعضی از اوراق قرضه دارای نرخ شناور هستند به این معنا که نرخ بهره‌ی آنها بسته به شرایط بازار تنظیم می‌شود.
اوراق معمولا توسط نهادهای دولتی از جمله شهرداری‌ها، دولت‌های داخلی و خارجی انتشار یافته و ابزار تامین مالی پروژه‌ها و فعالیت‌های دولتی و شهری می‌باشند. اوراق قرضه به نام “اوراق با درآمد ثابت” نیز شناخته می‌شود.

قانون تجارت برای حفظ و استیفای حقوق دارندگان اوراق قرضه که توسط شرکت‌های سهامی عام صادر می‌شوند، حقوقی را به آنها اعطا کرده است؛ از جمله این ‌که چنانچه اوراق قرضه قابل تعویض با سهام شرکت باشد، مجمع عمومی فوق‌العاده باید بنا به پیشنهاد هیئت مدیره و گزارش خاص بازرسان شرکت، مقارن اجازه انتشار اوراق قرضه، افزایش سرمایه شرکت را حداقل برابر با مبلغ قرضه، تصویب کند که در این صورت حق تقدم (حق رجحان) سهامداران شرکت در خرید سهام قابل تعویض با اوراق قرضه خود بخود منتفی خواهد بود (ماده ۶۳ قانون تجارت) و این حق اساساً به دارندگان اوراق قرضه تعلق می‌گیرد که با تعویض اوراق قرضه خود با سهام شرکت، در زمره دارندگان سهام شرکت قرار گیرند.
بر این اساس، زمانی که مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت تصمیم به کاهش اختیاری سرمایه شرکت بگیرد، دارندگان اوراق قرضه می‌توانند از تاریخ نشر آخرین آگهی شرکت مربوط به اعلامیه کاهش اختیاری سرمایه شرکت به دادگاه ذی‌صلاح مراجعه کنند و نسبت به کاهش اختیاری سهام شرکت اعتراض و حقوق خود را مطالبه کنند.

شرایط صدور اوراق قرضه

برای صدور اوراق قرضه، رعایت شرایط زیر از طرف شرکت سهامی الزامی است:
1- نوع شرکت باید شرکت سهامی عام باشد، بنابراین و به طور کلی شرکت‌های سهامی خاص از صدور اوراق قرضه محروم شده‌اند.
2- از تاریخ ثبت شرکت دو سال تمام گذشته باشد.
3- اجازه انتشار و صدور اوراق قرضه باید در اساسنامه شرکت قید شده باشد. در صورت عدم تصریح این موضوع در اساسنامه، بنا به پیشنهاد هیئت مدیره و اجازه و تصویب مجمع عمومی فوق العاده و اصلاح اساسنامه می‌توان به صدور اوراق بدهی شرکتی چیست؟ اوراق قرضه اقدام کرد.
4- شرکت زمانی می‌تواند نسبت به صدور اوراق قرضه اقدام کند که تمام سرمایه ثبت‌شده شرکت، توسط صاحبان سهام پرداخت شده باشد.
5- حداقل در دو نوبت ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت توسط مجمع عمومی صاحبان سهام به تصویب رسیده باشد.

اوراق قرضه باید مشتمل بر نکات ذیل باشد :

• نام شرکت
• شماره و تاریخ ثبت شرکت
• مبلغ سرمایه
• مدت شرکت
• مبلغ اسمی و شماره ترتیب و تاریخ صدور ورقه قرضه
• تاریخ و شرایط بازپرداخت قرضه و نیز شرایط بازخرید ورقه قرضه
• تضمیناتی که احتمالاَ برای قرضه در نظر گرفته شده است .
• در صورت قابلیت تعویض اوراق قرضه با سهام شرایط و ترتیبات که باید برای تعویض رعایت شود با ذکر نام اشخاص یا موسساتی که تعهد تعویض اوراق قرضه را کرده اند.
• در صورت قابلیت تبدیل ورقه قرضه بر سهام مهلت و شرایط آن

ویژگی های اوراق قرضه

1. سند بستانکاری: دارنده اوراق به عنوان بستانکار حق دریافت اصل و بهره آن را دارد ولی هیچ مالکیتی در شرکت ندارد.
2. تاریخ سر رسید معین.
3. ارزش اسمی.
4. اولویت: اگر شرکت منتشر کننده اوراق قرضه ورشکست شود و دارندگان اوراق قرضه در رابطه با دریافت اصل و فرع خود بر صاحبان سهام عادی حق تقدم دارند.
5. وثیقه: معمولاً انتشار اوراق قرضه با وثیقه همراه است. (مثلاً زمین و ساختمان شرکت وثیقه اوراق باشد)
6. حق رای: دارندگان اوراق قرضه در تصمیم گیریهایی شرکت حق رای ندارند مگر در صورت عدم رعایت شرایط قرار داد قرضه که می توانند بر فعالیت های شرکت اعمال قدرت نمایند.
7. امین دارندگان اوراق قرضه: شخص سوم طرف قرار داد است که به نمایندگی از طرف دارندگان اوراق قرضه بر اجرای تعهدات شرکت نظارت می کند.
8. نرخ بهره: در گذشته اوراق دارای بهره ثابت بوده ولی اکثر اوراق جدید دارای نرخ بهره شناور (متغیر با توجه به نرخ بهره سایر اوراق رایج در بازار) هستند.

انواع اوراق قرضه

اوراق قرضه‌ی دولتی:

برای تأمین مالی برنامه‌ها، پرداخت لیست حقوق و به خصوص پرداخت صورت‌حساب‌ها، دولت‌ها اوراق قرضه صادر می‌کنند. اوراق قرضه‌ی کشورهای باثباتی مثل آمریکا، جزو امن‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها شناخته می‌شود. اما در طرف دیگر، اوراق قرضه‌ی کشورهای در حال توسعه، دارای ریسک بالاتری هستند. دولت آمریکا اوراق قرضه‌ی خود را از طریق خزانه‌داری و چندین نهاد دولتی مختلف صادر می‌‌کند. در آمریکا به اوراق قرضه‌ای که موعد سررسید آنها کمتر از یک سال باشد، اصطلاحا T-bills، اوراق قرضه با سررسید بین ۱ تا ۱۰ سال را T-notes و بیش از ۱۰ سال را اوراق خزانه‌داری می‌گویند. در برخی موارد، بهره‌ی دریافتی از این اوراق شامل مالیات بر درآمد نمی‌شود.

اوراق قرضه‌ی شهرداری:

این اوراق توسط ایالات، شهرها، کشورها و مناطق مختلف برای تأمین مالی عملیات‌ها یا پرداخت هزینه‌ی پروژه‌ها صادر می‌شود. اوراق قرضه‌ی شهرداری هزینه‌های ساخت بیمارستان، مدرسه، نیروگاه، خیابان، دفاتر اداری، فرودگاه، پل و غیره را از نظر مالی تأمین می‌‌کند. شهرداری‌ها معمولا زمانی به صدور اوراق قرضه اقدام می‌کنند که به پولی بیشتر از پول حاصل از جمع‌آوری مالیات‌ها احتیاج داشته باشند. یکی از مزیت‌های اوراق قرضه‌ی شهرداری این است که سود حاصل از آن، معاف از مالیات است.

اوراق قرضه‌ی شرکتی:

اوراق قرضه‌ی شرکتی توسط کسب‌و‌کار و برای کمک به تأمین هزینه‌ی آنها صادر می‌شود. با وجود اینکه ریسک این اوراق بالاتر از اوراق قرضه‌ی دولتی است، اما پول بیشتری می‌توان از آن کسب کرد. همچنین تعداد گزینه‌ها برای انتخاب از میان اوراق قرضه‌ی شرکتی بیشتر است. اما از معایب این اوراق، معاف نبودن از مالیات است.

فرق اوراق مشارکت با اوراق قرضه

پول‌های دریافتی از صدور این اوراق تنها باید در طرح‌های مشخص عمرانی، تولیدی یا خدماتی به کار گرفته شوند؛ اما در اوراق قرضه، برای صادرکننده محدودیت خاصی وجود ندارد.