بورس جهانی چیست

علت نوسان قیمت نفت چیست؟/ تصمیمات اوپک لایه های سیاسی دارد

برکشلی گفت: در سازمان اوپک، تصمیمات معمولاً لایه‌های سیاسی هم دارد. این لایه‌های سیاسی با گسترش اوپک به حوزه کشورهای غیر عضو اوپک و به ویژه روسیه، قدری شدت هم پیدا کرده است.

به گزارش خبرنگار مهر، پس از نشست اوپک پلاس و کاهش دو و نیم میلیون بشکه‌ای نفت خام، قیمت نفت خام از ۹۲ دلار به ۹۴ دلار رسید و تا ۹۶ دلار هم پیشروی کرد. در همان زمان بود گمانه زنی‌هایی مبنی بر افزایش چند برابری قیمت نفت خام شنیده می‌شد اما این افزایش قیمت هم دیری نپایید و مجدداً در تاریخ ۱۸ مهر ماه به قیمت نفت خام شاخص برنت پس از کاهش یک دلار و ۷۳ سنتی ۰.۳ درصد افت به ۹۵ دلار و ۹۲ سنت برای هر بشکه رسید. این فراز و فرود تا جایی ادامه دار شد که روزهای پایانی هفته گذشته قیمت نفت در ۲۰ مهر ماه، ۹۵ دلار و ۱۱ سنت ثبت شد، در حالی که سه‌شنبه ۱۹ مهرماه، ۹۶ دلار و سه سنت بود. اما این فراز و فرودهای قیمت نفت تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ در رابطه با این موضوع فریدون برکشلی رئیس دفتر مطالعات انرژی وین به مهر می‌گوید: این مساله سابقه تاریخی دارد، شاید بازار جهانی نفت اجلاس ۵ اکتبر اوپک پلاس را برای مدتها در حافظه تاریخی خود حفظ کند. اوپک پلاس در اولین اجلاس وزارتی حضوری خود از اوایل ۲۰۲۰ و پس از شیوع کرونا، تصمیم به سطحی از کاهش سقف رسمی تولید خود کرد که فی الواقع هیچ تحلیلگر نفتی تصور آن را نکرده بود. صحبت‌های رایج بحث در مورد امکان کاهشی در سطح ۰/۵ تا ۱ میلیون بشکه در روز از چند روز پیش از اجلاس در محافل نفتی مطرح شده بود. اما رقم مورد توافق که در یک اجلاس بیست و پنج دقیقه‌ای و با حضور ۲۰ وزیر نفت و ۳ نماینده وزیر نفت، در وین تشکیل شد، بازار شوکه کرد.

وی اضافه کرد: بورس جهانی چیست با فاصله ۴ ساعت پس از انتشار بیانیه دبیر خانه اوپک که به ساعت واشنگتن ۸/۳۰ دقیقه صبح چهارشنبه بود، پرزیدنت بایدن به لحنی غیر متعارف از عربستان و اوپک پلاس انتقاد کرد و تصمیم اجلاس وین را سیاسی خواند. به فاصله کوتاهی فضای حمله به تصمیم پنجم اکتبر اوپک پلاس چنان شدت گرفت که عملاً هیچ کارشناس نفتی جسارت دفاع از بیانیه اوپک پلاس به عنوان یک تصمیم کارشناسانه را نداشت. پشتیبانی از تصمیم اوپک پلاس معادل حمایت از جنگ روسیه در اوکراین و تلاش برای کمک به شکست بایدن در انتخابات میان دوره‌ای نوامبر تلقی شده بود.

کاهش تولید نفت تصمیم سیاسی نبود

برکشلی اضافه کرد: حالا یک هفته پس از تصمیم اوپک پلاس قیمت‌های جهانی نفت پس از یک جهش ۱.۵ دلاری سه روزه مجدداً به زیر کریدور ۹۰ دلار در هر بشکه برای برنت بازگشت. در حقیقت تصمیم اوپک پلاس منبعث از یک عزم سیاسی نبود. دبیرخانه سازمان اوپک، برآورد قبلی خود در مورد تقویت طرف تقاضا در سه ماهه آخر ۲۰۲۲ و سه ماهه اول ۲۰۲۳ را خوش بینانه برآورد کرده بود. دبیرخانه آژانس بین المللی انرژی در پاریس، در گزارش سپتامبر خود، ضعف طرف تقاضا در در سه ماهه آخر ۲۰۲۲ را بیان کرده بود. در گزارش آژانس بین المللی انرژی نسبت به نرخ رشد اقتصادی چین و در نتیجه رشد تقاضای نفت چین به عنوان موتور تقاضای جهانی نفت، ابراز نگرانی شده بود. امروز بازار می‌داند که تقاضای نفت چین برای ماه‌های پایانی ۲۰۲۲ و بلکه سه ماهه اول ۲۰۲۳، به سطح سه ماهه اول ۲۰۲۰ باز نخواهد گشت. این را آمریکا هم به خوبی می‌داند.

رئیس دفتر مطالعات انرژی وین با اشاره به اینکه در شرایط فعلی تنها تحریم‌ها می‌تواند قدرت سیاست خارجه آمریکا را حفظ کند، توضیح داد: بایدن نسبت به عملکرد حزب خود در انتخابات نوامبر بدبین است. یکی از دلایل عمده آن را هم، قیمت بالای بنزین می‌داند که شهروندان امریکایی را ناراحت و بدبین کرده است. دیدگاه رأی دهندگان امریکایی نسبت به عملکرد دولت‌ها، در پمپ بنزین‌ها شکل می‌گیرد. حالا قیمت‌ها در حال صعود است و پرزیدنت بایدن به دنبال بهانه جویی های بین المللی است. من حتی از احتمال تحریم نفتی عربستان هم چندان تعجب نمی‌کنم. تحریم حالا تنها و قدرتمندترین اصل سیاست خارجی دولت‌های امریکاست .

تحلیل گران انرژی نگاه فرابازاری به تصمیمات اوپک دارند

برکشلی اضافه کرد: باید توجه داشت در سازمان اوپک، تصمیمات معمولاً لایه‌های سیاسی هم دارد. این لایه‌های سیاسی با گسترش اوپک به حوزه کشورهای غیر عضو اوپک و به ویژه روسیه، قدری شدت هم پیدا کرده است. بنابراین بیشتر تحلیلگران بازار جهانی نفت، تصمیمات اوپک پلاس را از زاویه‌های فرابازاری هم نگاه می‌کنند. درهم تنیدگی ابعاد اقتصادی و سیاسی به تحلیل بازار ابعاد تازه ای داده است. این موضوع با توجه به جنگ اوکراین و تحریم روسیه توسط اعضای پیمان اتلانتیک شمالی، پارامترهای تازه ای را وارد مباحث تحلیلی کرده است. چنانچه، آمریکا بتواند یک پیمان ناتوی نفتی را عملیاتی کند و سیاست تعیین سقف قیمت برای انرژی روسیه عملی شود، طبیعتاً قیمت‌های بالاتر جهانی نفت برای روسیه و هر کشور تحت بهتر خواهد خواهد بود.

وی در خاتمه تصریح کرد: در مورد ایران هم قیمت‌های بالاتر نفت، مسلماً بهتر خواهد بود. اطلاعات قابل استنادی در مورد میزان و نحوه عرضه نفت خام ایران در بازار در دسترس نیست که البته دلیل آن وجود تحریم هاست . در هرصورت قیمت بالاتر برای ایران هم مطلوب است. نماینده جمهوری اسلامی ایران در اجلاس ۵ اکتبر اوپک پلاس در وین از بورس جهانی چیست کاهش ۲ میلیون بشکه‌ای سقف تولید حمایت کرد.

سوآپ گاز چیست؟ / هاب انرژی منطقه در دسترس ایران

از مهم‌ترین فعالیت‌هایی که دولت باید به آن اهتمام ورزد استفاده از ظرفیت استراتژیکی خود در منطقه و سوآپ نفت و گاز کشورهای همسایه است.

به گزارش خبرنگار نفت خبرگزاری برنا، یکی از موافقتنامه‌های رایج در حوزه تجارت بین‌الملل، قراردادهای سوآپ است. این قرارداد در دهه‌های اخیر از سوی بسیاری از کشورهای صادرکننده و واردکننده کالا به خصوص نفت و گاز و منابع معدنی مورد استقبال قرار گرفته است، تاجایی که برخی ارزش این معاملات را تا 05 درصد کل تجارت جهانی می‌دانند.

در واقع سوآپ واژه انگلیسی و در لغت به معنای پایاپای است، معاوضه و مترادف با واژه مبادله است. از طرفی گاهی سوآپ به معنای معاوضه محصولات، نرخ بهره، نرخ ارز و یا بدهی نیز معرفی می‌شود. این قراردادها شیوه‌ای از جذب سرمایه گذاری خارجی است که به وسیله کشورهای صاحب منابع (از جمله نفت و گاز) در جهت تسهیل مسائل مالی منعقد و اجرا می‌شود.

با توجه به موقعیت ایران در منطقه، قراردادهای سوآپ می‌تواند با کشورهای دنیا به خصوص کشورهای همسایه، زمینه رشد و توسعه اقتصادی، سیاسی و امنیتی کشور را فراهم گرداند. از این رو عمده روش‌های سوآپ شامل، سوآپ نرخ بهره، سوآپ نرخ ارز و سوآپ کالا می‌شود.

انواع سوآپ

مختار محمودی در مقاله خود تحت عنوان مزایا و معایب سوآپ پیرامون روش‌های مختلف آن اذعان می‌دارد:« متداولترین نوع سوآپ، سوآپ نرخ بهره است، و اساساً قراردادی است که طی آن جریان‌های نقدی ثابت با جریان‌های نقدی شناور ناشی از یک دارایی پایه معاوضه می‌شوند. در سوآپ نرخ بهره، یک شرکت توافق می‌کند جریان‌های نقدی با بهره ثابت از پیش تعیین شده را چند بار در سال پرداخت کند و در مقابل بهره‌هایی با نرخ شناور (متغیر) بر روی همان مبلغ (اصل وام فرضی) در مدت زمان یکسان دریافت کند؛ در واقع، سوآپ نرخ بهره تعویض دو جریان پرداختی بهره در قالب یک ارز است».

اما سوآپ ارزی شامل معاوضه جریان پرداختی در یک ارز خاص با جریان پرداختی در ارز دیگر است. برای مثال، شرکت «الف» 9.8 میلیون دلار و شرکت «ب» 10 میلیون یورو سرمایه دارد. شرکت الف به مدت یکسال به یورو نیازمند است و شرکت «ب» نیز نیاز به دلار دارد. به هم دلیل دو شرکت تصمیم به انعقاد قرارداد سوآپ می‌گیرند.

هدف این دو شرکت از ورود به این معامله این است که اولا به مدت یک سال ارز در دسترس خود (دلار یا یورو) را به ارز موردنیاز تبدیل و خودشان را در مقابل ریسک تغییرات نرخ ارز پوشش دهند. ثانیاً با استفاده از سوآپ ارزی، تأمین مالی در کشور دیگر و به بورس جهانی چیست ارز دیگر (مثل یورو یا دلار) برای آنان آسانتر و ارزانتر شود.

نوع دیگری از سوآپ، سوآپ کالا است که این قرارداد برای مبادله و تعویض آن دسته از کالاهایی استفاده می‌شود که بدون توجه به منبع یا محل تولید آنها مشخصه‌های استانداردی دارند، بطوری که تفاوت عمده‌ای بین گونه‌های آن وجود ندارد، مانند نفت، گاز، محصولات شیمیایی و مواد اولیۀ دیگر است. اگرچه معاملات سوآپ عمدتاً در مبادلۀ کالای همسان استفاده می‌شود، ولی در شرایط خاص ازجمله در زمان تحریم، مواد و کالاهای ناهمسان نیز بر طبق معاملات سوآپ مبادله می‌شوند. بنابراین، سوآپ کالا در جهت اجتناب از هزینه‌های گزاف و ریسک‌های ناشی از آن، به‌خصوص سوآپ کالاهای ناهمسان برای مقابله با تحریم‌ها و رفع مشکلات ارزی، منعقد و اجرا می‌شود.

سوآپ گاز چگونه است؟

ظفریان کارشناس انرژی در این‌باره می‌گوید:« سوآپ گاز است به این بورس جهانی چیست بورس جهانی چیست معنا که از کشوری گاز را در یک نقطه تحویل میگیریم و به کشور ثالثی گاز را در نقطه دیگری تحویل میدهیم و به علت این جابجایی مبلغی را دریافت می‌کنیم اما در این حالت، قرار داد بین کشور اول و کشور سوم است و عمل کشور دوم تنها یک واسط است. مدل آخر مدل ترانزیت است فرض کنید ترکمنستان و آذربایجان خط لوله مجزا در داخل ایران احداث کرده باشند و گاز ترکمنستان به آذربایجان برود و در این صورت ایران به دلیل عبور خط لوله تنها حق ترانزیت می‌گیرد.»

وی به مسائل مربوط به سوآپ گاز در دولت اشاره کرد و گفت:« رویکردی که دولت آن را دنبال می کند بحث سوآپ گاز است. اما برای اینکه مشخص شود کدام یک از مدل‌های تجارت گاز به نفع کشور است ابتدا می‌بایست به این توجه کنیم که سوآپ گازی و ترانزیت هر دو قرارداد فروش گاز بین کشور الف و ب است و کشور واسط تنها یک انتفاع حداقلی اقتصادی برای این انتقال به دست می آورد و سود کشور واسط (در اینجا ایران) تنها ناشی از موقعیت جغرافیایی خود است»

فرصت ایران در تبدیل شدن به هاب انرژی با سوآپ نفت و گاز

سوآپ نفت و گاز فرصت ویژه‌ای را برای کشور به وجود می‌آورد تا با استفاده از موقعیت استراتژیک خود بتواند منافع اقتصادی، سیاسی و امنیتی بدست آورد. در این رابطه جواد اوجی، وزیر نفت، که با هیات همراه در این نشست شرکت کرده ‌بود در حاشیه این مجمع درباره سوآپ نفت و گاز روسیه توسط ایران گفت: ترانزیت و سوآپ نفت و گاز از روسیه، ایران را به هاب انرژی منطقه تبدیل و درآمدهای ارزی فراوانی نصیب کشور می‌کند. بنابراین با توجه به اظهارات فوق، دولت باید عزم خود را جزم کند و با توجه به شرایط و موقعیت مکانی کشور تبدیل به هاب انرژی شود.

پیش‌بینی بازار‌ جهانی طلا

در حالی که سرمایه‌گذاران انتظارات خود را از یک فدرال رزرو بسیار تهاجمی در پایان سال تکرار می‌کنند، بازار طلا هفته را با کاهش نزدیک به ۹۰ دلار نسبت به بالاترین رقم ماه اکتبر خود به پایان می‌رساند.

به گزارش ایبِنا، بازدهی ۱۰ ساله خزانه‌داری آمریکا در روز جمعه از چهار درصد گذشت، در حالی که شاخص دلار آمریکا پس از آن که داده‌های کلان این هفته، دیدگاه افزایش بیشتر نرخ بهره را به جای تغییر از سوی فدرال رزرو تقویت کرد، به بالاترین حد در ۲۰ سال اخیر نزدیک شد. در پاسخ، طلا هم به زیر سطح ۱۶۵۰ دلار در هر بورس جهانی چیست اونس سقوط کرد، در حالی که معاملات آتی طلای Comex در ماه دسامبر با ۱.۷۴ درصد کاهش در روز گذشته به ۱۶۴۷ دلار و ۸۰ سنت رسید.

اما این موضوع برای طلا خطرناک می‌شود و بازار با تقویت دلار تسکین نمی‌یابد. ادوارد مویا، تحلیلگر ارشد بازار OANDA در این باره به کیتکو نیوز گفت: آنچه این موضوع را بسیار سخت می‌کند، دیدن ین ژاپن در سطوح پایین‌تر از بحران آسیایی و پوند انگلیس در بحبوحه مقابله با ریسک‌های ثبات مالی بازار است. بعید است که مقامات ایالات متحده به زودی مداخله کنند و اجازه دهند روند صعودی دلار به نتیجه برسد. این هفته، جانت یلن، وزیر خزانه‌داری ایالات‌متحده با اشاره به افزایش ارزش دلار، طلا را فعلا در وضعیتی نامطمئن نگه داشت.

چیزی که اوضاع را بدتر می‌کند، تغییر چشم انداز فدرال رزرو است. مویا افزود: ثابت شده است که تورم ماندگار است. بازار‌ها به آرامی انتظارات خود را برای افزایش نرخ بهره فدرال رزرو افزایش خواهند داد و به نظر من این یک تغییر برای چشم‌انداز طلاست.

بارت ملک، رئیس جهانی استراتژی کالایی TD Securities عنوان کرد که اقدامات تهاجمی‌تر فدرال رزرو، نوسانات بیشتری را برای طلا در آینده قابل پیش‌بینی نشان خواهد داد. فرانک چولی، استراتژیست ارشد بازار RJO Futures هشدار داد که پیامی که از سوی فدرال رزرو می‌آید، به طلا اجازه نخواهد داد که هر گونه افزایشی را که به دست می‌آورد، حفظ کند و این واقعیت که طلا در هفته گذشته نتوانست به بالای ۱۷۴۰ دلار برسد، نشانه منفی دیگری برای اقدامات آتی قیمت است. چولی به کیتکو نیوز گفت: فدرال رزرو جا برای افزایش بیشتر نرخ بهره دارد. طلا نمی‌تواند در مقابل این حرکات تهاجمی افزایش یابد.

اما ملک در این باره معتقد است که سطح حمایتی بعدی طلا ۱۶۱۵ دلار و پس از آن ۱۵۸۰ دلار در هر اونس است. مقاومت در حدود ۱۷۰۰ دلار، ۱۷۰۷ دلار و ۱۷۱۱ دلار است. طلا از سال ۲۰۱۹ زمان زیادی را به زیر ۱۶۰۰ دلار در هر اونس سپری نکرده است که برخی از تحلیلگران را نگران می‌کند که در صورت شکستن آن به زیر این سطح، چقدر ممکن است پایین بیاید.

مویا با اشاره به اولین سطح مقاومت در ۱۶۷۵ دلار در هر اونس، افزود: هرگونه اخبار کلان منفی در هفته آینده می‌تواند به نفع طلا باشد.

کاهش بهای نفت در بازار جهانی

بهای هر بشکه نفت برنت (دریای شمال، نفت پایه اروپا) نیز برای تحویل در همان ماه با سه و ۱۱ صدم درصد کاهش برابر با دو دلار و ۹۴ سنت، به ۹۱ دلار ۶۳ سنت رسید.

به گزارش «تابناک» به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، بر اساس آمار اعلام شده در پایگاه اینترنتی «اویل پرایس»، در روز شنبه ۱۵ اکتبر تا ساعت شش بامداد به وقت تهران در بازار نیویورک (نایمکس)، بهای هر بشکه نفت سبک شیرین امریکا (وست تگزاس اینترمدیت WTI) برای تحویل در ماه دسامبر با سه ممیز ۹۳ صدم درصد کاهش برابر با سه دلار و ۵۰ سنت در مقایسه با ساعات آغاز به کار این بازار، ۸۵ دلار و ۶۱ سنت معامله شد.

بهای هر بشکه نفت برنت دریای شمال (نفت پایه اروپا) نیز برای تحویل در همان ماه با سه و ۱۱ صدم درصد کاهش برابر با دو دلار و ۹۴ سنت، به ۹۱ دلار ۶۳ سنت رسید.

قیمت سبد نفتی اوپک هم که آخرین بار یک روز پیش به روز رسانی شد با کاهش سه ممیز ۸۷ صدم درصدی برابر با ۳ دلار و ۷۷ سنت به ارزش ۹۳ دلار و ۶۶ سنت معامله شد.

واکنش قطری‌ها به کمک‌های پوتین برای جام جهانی

روسیه بعد از کنار گذاشته شدن از سوی فیفا برای جام جهانی، از رقابت‌های یورو ۲۰۲۴ که قرار است به میزبانی آلمان برگزار شود نیز کنار گذاشته شد.

امیر قطر از تلاش‌های ولادمیر پوتین برای سازماندهی جام جهانی ۲۰۲۲ تشکر کرد.بورس جهانی چیست

به نقل از گاردین، روسیه میزبان دوره قبل جام جهانی بوده است ولی از زمان حمله به اوکراین از صحنه رقابت‌های ورزشی کنار گذاشته شده است. شیخ تمیم بن حمد، امیر قطر در دیدار با ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه در قزاقستان از او برای حمایت از میزبانی جام جهانی ۲۰۲۲ تشکر کرد.

امیر قطر گفت: روسیه بعد از تجربه موفق در میزبانی جام جهانی حمایت‌های خوبی از قطر برای میزبانی این دوره انجام داد و کمک شایانی به کمیته برگزارکننده جام جهانی ارائه داد. از تلاش‌های ولادیمیر پوتین در این راه تشکر می‌کنم و به رابطه خوبی که بین دو کشور است می‌بالم و مطمئن هستم این حمایت‌ها تا پایان جام جهانی ادامه خواهد داشت.

پوتین نیز با تشکر از صحبت‌های امیر قطر عنوان کرد روسیه هر چی مورد نیاز بود برای میزبانی شایسته این دوره از رقابت‌ها به قطر ارائه داد و مطمئن است این دوره از جام جهانی به شکل بسیار مطلوب از سوی قطر میزبانی خواهد شد.

گاردین در ادامه نوشت: البته سران کشورهای قطر و روسیه دقیقا اعلام نکردند روسیه در چه زمینه‌ای به صورت تخصصی به قطر برای میزبانی جام جهانی کمک کرده است.

روسیه بعد از کنار گذاشته شدن از سوی فیفا برای جام جهانی، از رقابت‌های یورو ۲۰۲۴ که قرار است به میزبانی آلمان برگزار شود نیز کنار گذاشته شد.