استخدام پیمانی چیست؟ همه‌چیز درباره این نوع استخدام
استخدام پیمانی یکی از رایج‌ترین شیوه‌های استخدامی در کشور است اما به همان اندازه، ابهامات زیادی دربارۀ آن وجود دارد. این روزها، کارفرمایان اغلب نیروهای واجد شرایط را از طریق استخدام پیمانی، به کار می‌گیرند و این مسئله، زمینه نگرانی متقاضیان شغلی را فراهم آورده است. بخشی از این نگرانی، به این دلیل است که نمی‌دانند شرایط و قوانین حاکم بر این نوع استخدام چیست.
در این نوشتار، به پرسش‌های رایج درباره این که استخدام پیمانی چیست؟ شرایط لازم برای استخدام پیمانی، چگونه است؟ انواع قراردادهای موقت، کدام هستند؟ مزایا و معایب استخدام پیمانی چیست؟ پاسخ می‌دهیم.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
تعریف استخدام پیمانی
استخدام پیمانی به معنی بستن قرارداد کار موقت به مدت ۱ سال تا ۳ سال برای انجام یک کار مشخص است. قرارداد موقت، با ذکر اصول پیمان مانند مشخصات کارمند و کارفرما، موضوع کار، حقوق و مدت زمان قرارداد، منعقد می‌شود. قرارداد موقت را اغلب میتوان تا ۱۰ سال تمدید کرد اما اگر کارمند، به مفاد قرارداد پایبند نباشد و رضایت کارفرما را جلب نکند، قرارداد پیمانی برای سالهای دیگر، تمدید نخواهد شد.
شرایط استخدام پیمانی
داوطلبان استخدام پیمانی باید از دو گروه شرایط عمومی و اختصاصی برخوردار باشند. شرایط عمومی عبارت هستند از:
۱. تابعیت جمهوری اسلامی ایران؛
۲. داشتن کارت پایان خدمت سربازی یا معافیت قانونی؛
۳. عدم اعتیاد به مواد مخدر؛
۴. نداشتن سوءپیشینه جزائی؛
۵. اثبات توانایی انجام کار؛
۶. داشتن حداقل ۱۸ سال سن.
شرایط اختصاصی برای استخدام پیمانی معمولا توسط کارفرما تعیین می‌شود. مثلا مدرک تحصیلی مرتبط با موضوع پیمان، سابقه تجربی و قبولی در مصاحبه یا امتحان. پس از قبولی، داوطلب باید فرمی را که سازمان امور اداری و استخدامی کشور برای قرارداد موقت تنظیم کرده است، تکمیل نماید.
انواع استخدام پیمانی
بعد از آشنایی با این که استخدام پیمانی چیست، با انواع مختلف قراردادهای موقت که انجام می‌گیرد آشنا می‌شویم. نوع قرارداد موقت در استخدام قراردادی، به نحوه پرداخت حقوق کارمند پیمانی بستگی دارد. بنابراین، ۴ نوع نحوه محاسبه ریسک مالی قرارداد موقت وجود دارند که بر اساس نحوه پرداخت، قابل شناسایی هستند.
۱. پرداخت بر اساس واحد بها
در این نوع قرارداد برای استخدام پیمانی، کارفرما و کارمند پیمانی، بر سر نرخ حقوق برای هر واحد کار، به توافق می‌رسند. واحد کار را بر اساس متغیرهای مشاغل مختلف تعیین می‌کنند؛ مانند ساعات کاری، تعداد پروژه، طرح و متر مربع. نرخ حقوق برای هر واحد کار، طبق قوانین مصوب اداره سازمان امور اداری و استخدامی کشور تعیین می‌شود. در این نوع قرارداد، کارفرما، شرایط انجام کار را تعیین کرده و در صورت عدم رعایت شرایط زمانی یا کیفی توسط کارمند پیمانی، حقوق پرداختی برای هر واحد کار را تعدیل خواهد کرد.
۲. پرداخت مقطوع
حقوق پرداختی در این نوع قرارداد، بر اساس توافق اولیه کارفرما و کارمند پیمانی بر سر تحویل پروژه یا ارائه خدمات مشخص، تعیین می‌شود. بنابراین، کارمند تعهد می‌دهد که در چهارچوب زمانی و سطح کیفی تعیین‌شده، کار مورد نظر را انجام دهد و حقوقی را که در ابتدای کار مشخص شده است دریافت کند.
بدیهی است که در صورت نقض مفاد قرارداد استخدام پیمانی، کارفرما می‌تواند مبلغ توافقی را تعدیل نماید. البته، ریسک کارفرما در این نوع قرارداد، بیشتر است چراکه سنجش عملکرد کارمند پیمانی، باید توسط مرجع بی‌طرف انجام بگیرد و این کار، هزینه‌هایی برای کارفرما به وجود می‌آورد. به همین دلیل است که کارفرمایان، علاوه بر حقوق مقطوع، پاداش‌هایی را برای کارمند پیمانی در نظر می‌گیرند تا مهلت زمانی و کیفیت کار را رعایت کنند. همچنین، پرداخت حقوق، در بازه‌های زمانی مشخص یا برحسب پیشرفت پروژه، انجام می‌گیرد.
۳. پرداخت بر اساس قرارداد امانی
شرایط برخی مشاغل، طوری است که کارمند پیمانی برای انجام کار خود به تأمین مالی و تجهیزات و امکانات نیاز دارد. کارفرما، با عقد قرارداد امانی، هزینه انجام پروژه را پرداخت کرده و تجهیزات لازم را در اختیار کارمند پیمانی قرار می‌دهد. در قرارداد امانی، کارمند پیمانی، بر اساس حق‌الزحمه مشخص و هزینه‌های انجام کار، حقوق دریافت می‌کند.
۴. پرداخت درصدی
در این نوع قرارداد که شباهت زیادی به قرارداد امانی دارد، کارمند پیمانی، درصدی از سود کار را دریافت می‌کند. اگر کارمند پیمانی برای انجام پروژه یا ارائه خدمات مشخص، هزینه‌ای را متحمل شود، معادل آن را از کارفرما دریافت می‌کند. یکی از نقاط ضعف استخدام پیمانی مبتنی بر پرداخت درصدی، بروز اختلاف میان کارفرما و کارمند است؛ چراکه نحوه محاسبه سود یا هزینه صرف‌شده برای انجام کار، اغلب مناقشه‌برانگیز است. علاوه‌براین، گاهی انتظار کارفرما درباره سودمندی کارمند پیمانی، برآورده نمی‌شود یا میزان هزینه انجام کار، بیش از برآورد اولیه می‌شود.
قوانین استخدام پیمانی
برای آشنایی بیشتر با این که قوانین استخدام پیمانی چیست، تبصره ۷ قانون استخدام کشوری، حاوی آیین‌نامه استخدام پیمانی است و در آن، قوانین حاکم بر وظایف کارفرما و کارمند پیمانی، تنظیم شده است. بر اساس آیین‌نامه، قوانین اداری و استخدامی مربوط به کارمندان پیمانی و رسمی، یکسان هستند و قرارداد موقت بر اساس قوانین اداره سازمان امور اداری و استخدامی کشور، منعقد می‌شود. وظایف کارفرما و کارمند پیمانی نیز در قرارداد موقت ذکر می‌شود و هر دو طرف، ملزم به رعایت مفاد آن هستند.
قرارداد موقت معمولا برای 1 تا 3 سال، منعقد می‌شود اما در صورت رضایت کارفرما از عملکرد کارمند پیمانی، امکان تمدید قرارداد تا ۵ سال و حتی ۱۰ سال نیز وجود دارد. شرایط لازم برای تمدید قرارداد، به شرح زیر هستند:
۱. رضایت کارفرما
در صورتی‌که کارمند پیمانی، وظایف مندرج در قرارداد را به‌خوبی انجام دهد، زمینه رضایت از او فراهم خواهد شد. هر شخصی ممکن است مرتکب خطا شود اما میزان نارضایتی نباید از ۱۰ درصد کل کار انجام‌گرفته، فراتر برود.
۲. عدم دریافت اخطار بیش از دو بار
یکی از روش‌های تشخیص رضایتمندی کارفرما، عدم دریافت اخطار از سوی او است. طبق بند (ج) ماده ۹ آیین‌نامه، بیش از دو بار اخطار کتبی و بیش از یک بار توبیخ با درج در پرونده، زمینه عدم تمدید قرارداد موقت را فراهم می‌سازد.
۳. حسن سابقه
کارمند پیمانی که در طول مدت قرارداد، قوانین رسمی و شرکتی را نقض نکند، از شانس تمدید قرارداد، برخوردار خواهد بود. فساد مالی یا اخلاقی و نقض مفاد قرارداد، از جمله آسیب‌های حسن سابقه هستند.
۴. نیاز کارفرما به نیروی انسانی
ممکن است کارمند پیمانی، از همه شرایط لازم برای تمدید قرارداد استخدام پیمانی، برخوردار باشد اما به دلیل تعدیل نیرو یا عدم نیاز کارفرما به خدمات او، قرارداد تمدید نشود.
اگر کارمند پیمانی، بیش از ۷ روز غیبت غیرموجه داشته باشد، قرارداد موقت او به‌صورت یک‌طرفه فسخ خواهد شد. کارمند پیمانی، در صورت نیاز به مرخصی طولانی به‌دلیل بیماری، شرایط خانوادگی یا بارداری، می‌تواند با جلب موافقت کارفرما، به مرخصی بدون حقوق برود. دوران مرخصی بدون حقوق، جزو سوابق کاری محسوب نمی‌شود اما قرارداد موقت، همچنان حفظ می‌شود.
کارفرما، موظف است تا حق بیمه کارمند پیمانی را به سازمان تأمین اجتماعی بپردازد اما این نوع بیمه، شامل خدمات بازنشستگی نمی‌شود. علاوه‌براین، اگر به هر دلیلی، حادثه‌ای برای کارمند در محل کار اتفاق بیفتد و موجب ازکارافتادگی یا فوت او شود، مستمری تأمین اجتماعی به او یا خانواده‌اش تعلق خواهد گرفت.
مستخدم پیمانی، نمی‌تواند هم‌زمان در دو شرکت، دو قرارداد موقت ببندد یا در شرکت‌های دولتی نیز کار کند. اگر کارفرما یا کارمند، به هر دلیلی قصد فسخ قرارداد موقت را داشته باشند، باید یک ماه قبل از موعد مقرر، آن را اعلام کنند.
در صورت عدم تمدید قرارداد موقت هنگام اتمام آن، کارفرما باید برای هر یک سال خدمت، یک ماه حقوق پرداخت کند. در صورت نیاز به تغییر شغل کارمند پیمانی، کارفرما می‌تواند قرارداد موقت را اصلاح و تمدید کند.
مزایا و معایب استخدام پیمانی
اغلب اوقات، هنگام بحث درباره این که مزایا و معایب استخدام پیمانی چیست، معایب آن بیشتر مورد تأکید قرار می‌گیرند اما نباید مزایا را نادیده گرفت. متقاضی کار پیمانی، باید سود و زیان این نوع استخدام را بر اساس شرایط موجود، بسنجد و بر همان اساس، تصمیم بگیرد. برخی از مهم‌ترین مزایا و معایب استخدام پیمانی، به شرح زیر هستند.
مزایای استخدام پیمانی
- بیمه تأمین اجتماعی. درست است که بیمه بازنشستگی به کارمند پیمانی تعلق نمی‌گیرد اما بر اساس قوانین سازمان امور اداری و استخدامی کشور، سازمان تأمین اجتماعی، مسئول بیمه کارمندان پیمانی است. درواقع، کارمندان پیمانی، تحت حمایت کامل سازمان تأمین اجتماعی قرار دارند. طبق ماده ۱۶ آیین‌نامه استخدام پیمانی، کارمند پیمانی، مستمری بازنشستگی بیمه تأمین اجتماعی را نیز دریافت خواهد کرد.
- شانس بیشتر برای استخدام رسمی. در صورتی‌که سازمانی به نیروی رسمی نیاز پیدا کند، ابتدا سراغ کارمندان پیمانی خود می‌رود. بنابراین، در میان داوطلبانی که واجد شرایط استخدام رسمی سازمان هستند و در آزمون و گزینش نیز قبول شده‌اند، کارمندان پیمانی، از اولویت بالاتری برخوردار هستند.
معایب استخدام پیمانی
- نبود امنیت شغلی. یکی از بزرگ‌ترین معایب استخدام پیمانی در مقایسه با استخدام رسمی برای متقاضیان شغلی، نبود امنیت شغلی است. قرارداد موقت معمولا برای ۱ تا نحوه محاسبه ریسک مالی ۳ سال بسته می‌شود و هیچ تضمینی برای تمدید قرارداد وجود ندارد. در صورتی‌که کارفرما، نسبت به عملکرد کارمند پیمانی، رضایت داشته باشد، ممکن است قرارداد تا ۵ سال دیگر نیز تمدید شود. علاوه‌براین، برخی شرکت‌ها با برگزاری دوره‌های آموزشی برای افزایش سطح مهارت کارمندان پیمانی خود، قرارداد پیمانی را به قرارداد رسمی تبدیل می‌کنند.
- عدم برخورداری از حقوق و مزایای کارمندان رسمی. غیر از موارد استثنایی، کارمندان پیمانی، حقوق کمتری نسبت به کارمندان رسمی دریافت می‌کنند و از مزایا و بیمه بازنشستگی نیز محروم هستند. همچنین، میزان حقوق مندرج در قرارداد موقت، تا اتمام آن تغییر نمی‌کند، در حالی که افزایش حقوق کارمندان، امری رایج است.
- محدودیت مرخصی. از دیگر معایب استخدام پیمانی، محدودیت مرخصی این نوع استخدام است. کارمندان پیمانی، با دو نوع محدودیت در زمینه مرخصی مواجه هستند. محدودیت اول، تعداد روزهای مرخصی در طول یک سال است. تعداد روزهای مرخصی در هر سال، در قرارداد موقت قید می‌شود اما اکثر اوقات، کارمند پیمانی تنها ۳۰ روز در سال می‌تواند مرخصی بگیرند. البته، در صورت وجود شرایط اضطراری، مناسبت‌های شخصی ویژه یا بیماری، کارمند پیمانی می‌تواند برای ۱۵ روز دیگر نیز مرخصی استحقاقی بگیرد.
جمع‌بندی
بعد از آشنایی با این که استخدام پیمانی چیست، با شرایط، قوانین، مزایا و معایب استخدام پیمانی آشنا شدید. آگاهی از این مسائل، متقاضی استخدام پیمانی را قادر نحوه محاسبه ریسک مالی می‌سازد تا علاوه بر انتخاب آگاهانه شغل، با زمینه‌های پیشرفت در این زمینه آشنا شده و از حق و حقوق خود نیز دفاع کند. انجام وظایف کاری به بهترین شیوه در طول مدت قرارداد، رضایت کارفرما را فراهم خواهد ساخت و امکان پیشرفت حرفه‌ای کارمند پیمانی را به روش‌های مختلف، فراهم خواهد کرد.
با ساختن یک رزومه حرفه‌ای، برای استخدام در بهترین فرصت‌های شغلی اقدام کنید.
محاسبه ارزش در معرض ریسک و کسری مورد انتظار برخی توزیعهای آماری
ارزش در معرض ریسک و کسری مورد انتظار دو کمیت بسیار متداول درزمینه‌ی اندازهگیری ریسک مالی هستند. رویکردهای بسیاری برای محاسبهی این دو کمیت وجود دارند که این رویکردها را میتوان به سه دستهی کلی پارامتری، نا پارامتری و نیمه نا پارامتری تقسیمبندی کرد. درروش پارامتری که رویکرد اصلی این مقاله است، فرض بر این است که توزیع بازده سهام به دستهی خاصی از توزیعهای پارامتری تعلق دارد. در این مقاله برای تعدادی از توزیعها، ارزش در معرض ریسک و کسری مورد انتظار محاسبه‌شده و روابط مربوط به این دو کمیت برای چند توزیع متقارن بیان و اثبات‌شده است. با مقایسه نتایج عددی بر مبنای محاسبه قیمت‌های روزانه سهام شرکت کوکاکولا به مدت 10 سال، نشان داده‌شده است که کسری مورد انتظار در مقابل ارزش در معرض ریسک کمیت قابل‌اتکا و معتبری در مبحث مدیریت ریسک می‌باشد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Calacualting Value نحوه محاسبه ریسک مالی at Risk and Expected Shortfall of Some Statistical Distributions
نویسندگان [English]
- Rasool Roozegar 1
- Bahaeddin Soufi 2
- Hamid Reza Taherizadeh 1
1 Department of Statistics, Yazd University, Yazd, Iran
2 Department of Mathematics, Yazd University, Yazd, Iran
چکیده [English]
Value at risk and expected shortfall are the two most popular measures for calculating financial risk.
To calculate these measures (Value at risk and expected shortfall) there are many approaches, which can be divided into two main categories; parametric and non-parametric. In parametric approach it is supposed that the distribution of asset return belongs to a specific class of distributions. For some distributions we can claculate easily the mentioned measures. In this paper the the relation of epected shortfall has been proved for four symetric distribution.
کلیدواژه‌ها [English]
- value at risk
- Expected Shortfall
- Parametric method
مراجع
Acerbi, C., & Tasche, D. (2002). On the coherence of expected shortfall. Journal of banking & finance, 26(7), 1487-1503.
Artzner, P., Delbaen, F., Eber, J. M., & Heath, D. (1999). Coherent measures of risk. Mathematical finance, 9(3), 203-228.
Nadarajah, S., Zhang, B., & Chan, S. (2014). Estimation methods for expected shortfall. Quantitative finance, 14(2), 271-291.
Oh, S., & Moon, S. J. (2006). Comparative analysis of portfolio risk measures based on EVT-copula approach during financial crises. Asia-Pacific journal of financial studies, 35(3), 175-205.
Rockafellar, R. T., & Uryasev, S. (2002). Conditional value-at-risk for general loss distributions. Journal of banking & finance, 26(7), 1443-1471.
Taylor, J. W. (2008). Estimating value at risk and expected shortfall using expectiles. Journal of financial econometrics, 6(2), 231-252.
Yamai, Y., & Yoshiba, T. (2002). Comparative analyses of expected shortfall and value-at-risk: their estimation error, decomposition, and optimization. Monetary نحوه محاسبه ریسک مالی and economic studies, 20(1), 87-121.
بیشترین سود سپرده بانک‌ها در سال 1401
نکته: با توجه به میزان سختگیری بانک مرکزی یا وزارت اقتصاد، گاهی بانک‌ها با استفاده از ترکیب طرح‌هایی خاص، با هدف جذب مشتری و سرمایه بیشتر، نرخ سودها را افزایش می‌دهند.
بیشترین سود سپرده بلندمدت بانک ها
در حال حاضر اغلب بانک‌ها حساب سپرده یکساله دارند و تفاوت چندانی در جزئیات و آیتم‌های این سپرده‌ها نیست و امکان واریز وجه هم وجود ندارد. با توجه به شرایط اقتصادی کنونی، جدول سود سپرده‌های بلندمدت ما مدام به‌روزرسانی می‌شود.
در جدول زیر بیشترین سود حساب بلند مدت بانک ها را مشاهده می‌کنید؛
| نام سپرده | سود | سقف سود | حداقل موجودی |
| سپرده شتاب بانک آینده | – | 20 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک اقتصاد نوین | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک توسعه صادرات | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک خاورمیانه | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان | نحوه محاسبه ریسک مالی
| سپرده بلندمدت بانک دی | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک سامان | 16 ٪ | 19 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک سرمایه | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک شهر | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت نحوه محاسبه ریسک مالی بانک مسکن | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک پارسیان | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک گردشگری | 18 ٪ | 20.5 ٪ | 100,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت موسسه اعتباری کاسپین | 15 ٪ | – | 100,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک ایران زمین | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک تجارت | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک توسعه تعاون | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک رفاه کارگران | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک سپه | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک سینا | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک صادرات | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک صنعت و معدن | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک ملت | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک ملی | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک پاسارگاد | 16 ٪ | 18 ٪ | 500,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک کارآفرین | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت بانک کشاورزی | – | 19 ٪ | 100,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت موسسه اعتباری ملل (عسکریه) | 18 ٪ | 20 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت موسسه اعتباری نور | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
| سپرده بلندمدت پست‌بانک | 16 ٪ | 18 ٪ | 1,000,000 تومان |
اگر می‌خواهید این جدول را به شکل مقایسه‌ای و کامل ببینید و بتوانید بر اساس آیتم‌های مختلف آن را مرتب کنید و سپس هر سپرده را با جزئیات مشاهده کنید، لینک زیر را باز کنید؛
آیا نظر بانک ها درباره بیشترین سود سپرده عوض می‌شود؟
هیچ بعید نیست که با بهبود شرایط اقتصادی در ادامه سال، بانک‌ها از این تصمیم خود کوتاه بیاییند و برای رقابتی شدن و جذب سرمایه بیشتر، نرخ سود را افزایش دهند. همانطور که هم‌اکنون هم هنوز برخی بانک‌ها سعی می‌کنند امکان رقابت را با تعیین نرخ شکست ایجاد کنند. «رده» این تغییرات را با مراجعه حضوری به بانک‌ها یا گزارش مخاطبانش، دنبال می‌کند و صفحه مربوط به سود سپرده‌های بلندمدت بانک‌ها را به‌روزسانی خواهد کرد.
البته همه این گفته‌ها و نظرها درباره مبالغ معمولی است ولی درصورتی‌که رقم سرمایه‌گذاری شما میلیاردی باشد، می‌توانید با مذاکره با مدیران برخی بانک‌ها و مؤسسات مالی از سود ترکیبی و بیشتری بهره‌مند شوید.
نکته: همیشه این سوال مطرح می‌شود که سود سپرده بالای 100 میلیون در بانک ملی یا بقیه بانک‌ها چقدر است؟ یا سود بانکی ۵۰ میلیون تومانی را چطور باید به دست آورد؟ برای پاسخ به این سوال‌ها و موارد مشابهش، باید روی لینک زیر کلیک کنید تا با وارد کردن قیمت، میزان سود و زمان، به عدد سود کلی و ماهانه برسید.
آیا سود سپرده‌های بلندمدت قدیمی تغییر می‌کند؟
این مهم‌ترین سوالی است که این روزها بسیاری را نگران کرده که آیا سپرده‌هایی که به بانک‌های واگذار کرده‌اند، با این تصمیم جدید بانکی محاسبه می‌شوند؟ نکته اینجاست که تصمیم بانک‌ها برای بازگشت به نرخ سودهای کمتر از ۲۰ درصد، عطف‌به‌ماسبق نمی‌شود. سپرده‌های بلندمدت معمولا یکساله هستند و بانک‌ها موظفند تا پایان سال قراردادی‌شان، همان سود قبلی را مبنای پرداخت خود حساب کنند و تنها حساب‌های تازه‌ای که از اول اردیبهشت ۱۴۰۰ به بعد باز می‌شوند، با نرخ سود سال جدید محاسبه می‌شوند.
سپرده های بانکی مشمول مالیات می‌شوند؟
امسال در بودجه عمومی کشور به نوعی سال مالیات است و این سوال مطرح می‌شود که شایعه قدیمی تعلق گرفتن مالیات به سپرده‌های بلندمدت بانکی امسال اجرایی می‌شود یا قرار است این شایعه همچنان بالای سر سپرده‌گذاران باشد و هرکس بیشترین سود سپرده بانک را گرفته باید بیشتر مالیات بدهد؟
رئیس سازمان امور مالیاتی به این دغدغه جواب داده: «مالیات، سیستم بانکی را مجبور به تمکین از اخذ سود ۱۶درصدی از سپرده‌ها کرد. اکنون که نرخ واقعی سود سپرده‌ها منفی است، اخذ مالیات بر سود سپرده‌های بانکی موضوعیت ندارد و سازمان مالیاتی برنامه‌ای در این زمینه ندارد.» وقتی میزان سود بانکی، فاصله بسیاری با نرخ تورم دارد، در واقع افزایش درآمدی رخ نمی‌دهد که سازمان مالیات بخواهد از آن مالیات بگیرد!
نرخ سود گواهی سپرده بانک‌ها چقدر است؟
بانک‌های صادرات، سپه و ملت در کنار افتتاح حساب کوتاه‌مدت و بلندمدت، در حاضر امکان صدور اوراق گواهی سپرده را نیز برای مشتریان خود فراهم کرده‌اند. اوراق گواهی سپرده صادرات با سود 20 درصد و نرخ شکست 10 قبل از شش ماه و 14 ماه بعد از شش ماه و اوراق گواهی سپرده بانک ملت و اوراق گواهی سپرده سپه با سود 18 درصد و نرخ شکست 10 درصد قبل از یک سال، عرضه می‌شوند. نکته مهم اینکه در صورت پر شدن سقف صدور، امکان عرضه اوراق برای مشتریان وجود در شعبات مختلف وجود ندارد.
| بانک | سود اوراق | نرخ شکست |
| صادرات | 18 | قبل از موعد یکساله نرخ شکست 10 درصد |
| ملت | 18 | قبل از موعد یکساله نرخ شکست 10 درصد |
| سپه | 18 | قبل از موعد یکساله نرخ شکست 10 درصد |
صندوق‌های سرمایه‌گذاری بهتر است یا سپرده‌های بلندمدت؟
زمانی که برای افتتاح سپرده به شعب مختلف بانک‌ها مراجعه می‌کنید و به فکر بیشترین سود سپرده بانک هستید، سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از پیشنهادهایی است که با آن مواجه می‌شود. صندوق‌های سرمایه‌گذاری بانک‌ها اگرچه سود ثابتی را برای مشتری پیش‌بینی نمی‌کنند اما معمولاً در پرداخت سود ماهیانه رقابت سختی با سود سپرده‌ها دارند و سعی می‌کنند از سقف سود سپرده‌ها سبقت بگیرند! با بررسی اجمالی میانگین سود پرداختی یکساله صندوق‌ها می‌توانید سوددهی آنها را با سود ثابتی که سپرده‌های یکساله برای شما تعیین می‌کنند، مقایسه کنید.
اضافه برداشت بانک‌ها در حال مدیریت است
نسبت تسهیلات غیرجاری (دولتی و غیردولتی) به کل تسهیلات اعطایی که در سالهای اخیر کمتر از ۱۰ درصد بود در پایان سال ۱۴۰۰ به ۶.۱ درصد کاهش یافت.
به گزارش صدای بورس، بانک مرکزی در خصوص رقابت بانک‌ها با یکدیگر برای پرداخت سود بیشتر در اطلاعیه ای نحوه محاسبه ریسک مالی اعلام کرد: بر اساس بخشنامه شماره ۱۲۶۶۴۲/۹۹ مورخ ۲۸/۴/۱۳۹۹، نرخ سود علی‌الحساب سپرده‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت عادی ۱۰ درصد، کوتاه‌مدت ویژه سه ماهه ۱۲ درصد، کوتاه‌مدت ویژه شش‌ماهه ۱۴ درصد، با سررسید یک سال ۱۶ درصد و با سررسید دو سال ۱۸ درصد تعیین شده است که تا کنون تغییری در آن از سوی بانک مرکزی اعلام نشده است.
در این اطلاعیه آمده است انتظام بخشی به بازار پول و ایجاد ثبات در نظام پولی و مالی کشور از طریق الزام بانک‌ها و موسسات اعتباری به رعایت نرخ سود علی‌الحساب سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار همواره در دستور کار بانک مرکزی قرار داشته است و همانطور که معاون محترم نظارت در مصاحبه خود در چهارم مهرماه سال جاری تاکید کردند، رعایت نرخ سود سپرده‌ها از سوی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری، توسط معاونت نظارت بانک مرکزی مورد پایش و بررسی مستمر قرار گرفته و با توجه به بخشنامه ابلاغ شده به بانک‌ها در هشتم شهریورماه سال جاری در خصوص بانک‌ها و مؤسسات اعتباری که از نرخ‌های مصوب تخطی نمایند، اقدامات انضباطی از جمله ارجاع پرونده به هیأت انتظامی بانک‌ها اعمال می‌گردد.ضمن آنکه تحولات رخ‌داده در اضافه برداشت بانک‌ها و موسسات اعتباری می‌تواند متاثر از عوامل مدیریتی و حکمرانی هر بانک شامل حاکمیت شرکتی، مدیریت ریسک نقدینگی، نوع مالکیت بانک، ترکیب دارایی‌های نقد و غیر نقد بانک، درجه تمرکز سپرده‌ها و عوامل بیرونی اثرگذار بر فعالیت بانک نظیر تکالیف دولتی به آن بانک، ریسک‌ها و نااطمینانی‌های کلان باشد؛ لذا نمی‌توان افزایش اضافه برداشت بانک‌ها و موسسات اعتباری را صرفاً به یک عامل نسبت داد و دلیل واحدی را برای اضافه برداشت کلیه بانک‌ها و موسسات اعتباری بدون توجه به مولفه‌های فوق‌الذکر که ممکن است برای هر بانک متفاوت باشد، در نظر گرفت.
لازم به اشاره است عمده رقابت بانک‌ها و موسسات اعتباری برای نرخ سود بالاتر در دوره دولت یازدهم به دلیل نرخ سود بالای سپرده‌ها در موسسات مالی غیرمجاز بوده است که با ساماندهی و تعیین تکلیف موسسات مذکور در سالهای اخیر توسط بانک مرکزی این موضوع تا حدود قابل‌ملاحظه‌ای منتفی شده است.در خصوص افزایش اضافه برداشت بانک‌ها و موسسات اعتباری در ماه‌های اخیر و مقایسه آن با سالهای گذشته لازم به توضیح است، در دولت گذشته پایه پولی تحت تاثیر رفتار مالی دولت و افزایش استفاده دولت از تنخواه‌گردان خزانه قرار داشته است. از طرف دیگر دولت منابع به دست آمده از تنخواه‌گردان خزانه را استفاده (خرج) کرده که در نتیجه آن منابع مذکور در عمل به بازار بین‌بانکی وارد شده است. از این‌رو، تزریق حجم بالایی از منابع بانک مرکزی به بازار پول در این مدت به واسطه افزایش قابل ملاحظه منابع در دسترس بانک‌ها، به صورت افزایش حجم بازار بین بانکی، کاهش اضافه برداشت شبکه بانکی و نهایتاً کاهش نرخ سود در بازار بین بانکی تجلی یافته است. لیکن دولت سیزدهم جهت پوشش کسری بودجه ضمن اتخاذ اقداماتی در خصوص مدیریت منابع و مصارف بودجه نظیر اتکا به منابع سپرده‌ای و عملیاتی شدن حساب واحد خزانه، نسبت به انتشار اوراق بدهی اقدام نموده است. روشن است که در مراحل اولیه، انتشار اوراق بدهی توسط دولت، ممکن است به کاهش منابع در بازار بین‌بانکی و حتی افزایش اضافه برداشت بانک‌ها از منابع بانک مرکزی منجر شود.لیکن انتظار می‌رود با مدیریت نقدینگی از سوی بانک‌ها و همچنین کنترل رشد مقداری ترازنامه بانک‌ها، ضمن اصلاح ترکیب دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌ها، اضافه برداشت آنها نیز به میزان قابل توجهی کاهش یابد. ضمن آنکه بررسی رفتار بانک‌ها نشان می‌دهد بخش عمده اضافه برداشت بانک‌ها و موسسات اعتباری متاثر از عواملی همچون مشکلات ترازنامه‌ای و حاکمیت شرکتی آنها می‌باشد که در این راستا بانک مرکزی در دولت سیزدهم اقدامات موثری را به منظور اصلاح نظام بانکی و ساماندهی بانک‌ها و موسسات اعتباری مشکل‌دار در دست اقدام دارد.در خصوص یارانه‌زدایی‌های شدید و احتمال آغاز یک دوره انقباضی و حبس پول در بانک‌ها لازم به اشاره است که دولت سیزدهم در چارچوب اجرای طرح مردمی سازی یارانه‌ها و حذف ارز ترجیحی اقدام به اصلاح قیمتی در اردیبهشت‌ماه کرد و هم‌زمان با بازتوزیع یارانه‌ها به اقشار آسیب‌پذیر در صدد جبران زیان رفاهی ناشی از اجرای این سیاست و بهبود وضعیت رفاهی دهک‌های پایین درآمدی بوده است.کما اینکه آثار تورمی اجرای طرح مردمی سازی یارانه‌ها بعد از دو ماه تقریباً تخلیه شده، به طوری که نرخ تورم ماهانه شاخص قیمت مصرف‌کننده از ۱۰٫۶ درصد در پایان خردادماه ۱۴۰۱ به ۲٫۴ درصد در پایان مردادماه ۱۴۰۱ کاهش یافته نحوه محاسبه ریسک مالی است.
ضمن آنکه دولت سیزدهم به هیچ عنوان سیاست انقباضی در پیش نگرفته و همواره حمایت از تولید و اشتغال را به صورت جدی در دستور کار خود قرار داده است که از جمله اقدامات در این زمینه میتوان به رشد تسهیلات پرداخت شده شبکه بانکی کشور به بخش‌های مختلف اقتصادی، اعطای تسهیلات به بنگاه‌های کوچک و متوسط و شرکت‌های دانش بنیان و همچنین بهبود شیوه‌های تأمین مالی سرمایه در گردش بنگاه‌های اقتصادی و توسعه ابزارهای تأمین مالی زنجیره‌ای نظیر اوراق گام اشاره نمود.
در خصوص استفاده از نسبت تسهیلات به سپرده‌ها برای بررسی توان بانک‌ها در پرداخت سود نیز لازم به توضیح است، نسبت تسهیلات اعطایی به سپرده‌ها یکی از شاخص‌های نشان‌دهنده توازن میان تجهیز و تخصیص منابع است که سطح مطلوب آن کارایی و عملکرد قابل قبول بانک‌ها در زمینه واسطه‌گری مالی به شکل تجهیز سپرده‌ها و تخصیص آنها به اقتصاد کشور را نشان می‌دهد.بالا بودن این نسبت از حد قابل قبول حاکی از فشار مضاعف بر منابع سپرده‌ای بانک‌ها جهت تامین مالی و پایین بودن نسبت مذکور بیانگر عدم وجود موقعیت‌های کافی برای وام‌دهی یا عدم تمایل به اعطای وام به دلیل وجود ریسک‌های موجود در وام‌دهی و یا وجود سایر فعالیت‌های سودآورتر است. لذا، پایین بودن نسبت تسهیلات به سپرده‌ها به معنای وضعیت نامناسب بانک‌ها در پرداخت سود نبوده و عموماً عملکرد بانک‌ها در زمینه واسطه‌گری مالی به شکل تجهیز سپرده‌ها و تخصیص آنها را نمایش می‌دهد.
در مورد نحوه محاسبه نسبت تسهیلات به سپرده‌ها نیز لازم به اشاره است که اولاً متغیر سپرده‌ها در نسبت مذکور عموماً با کسر منابع مسدود بانک‌ها (شامل سپرده قانونی و موجودی نقد بانک‌ها) لحاظ می‌گردد. ضمن آنکه نسبت تسهیلات غیرجاری (دولتی و غیردولتی) به کل تسهیلات اعطایی در سالهای اخیر کمتر از ده درصد بوده (معادل ۶٫۱ درصد در پایان سال ۱۴۰۰) و حتی با حذف تسهیلات غیرجاری از کل تسهیلات اعطایی باز هم نسبت تسهیلات جاری به سپرده‌ها بالاتر از ۵۰ درصد برای کلیه گروه‌های بانکی به دست می‌آید.
همچنین برای حذف تاثیر رفتار دولت و مطالبات معوق دولتی در محاسبه نسبت مذکور میتوان از سپرده‌های بخش غیردولتی و تسهیلات اعطایی به بخش غیردولتی (بدون سود سالهای آتی) استفاده کرد که باز هم برای کلیه گروه‌های بانکی بالاتر از ۵۰ درصد خواهد بود.
پشتوانه تتر چیست و چطور قیمت آن ثابت است؟
تتر بزرگ‌ترین و پراستفاده‌ترین استیبل کوین بازار ارزهای دیجیتال است که بالاترین حجم خرید‌وفروش روزانه را در میان استیبل‌کوین‌های بازار به خود اختصاص داده است و حضور در بازار ارز دیجیتال تا حد زیادی مستلزم خرید تتر است. این رمزارز اعتماد افراد و مؤسسات زیادی را جلب کرده است. طبیعی است که دانستن پشتوانه‌ها و سازوکار تثبیت قیمت آن می‌تواند برای سرمایه‌گذاران نحوه محاسبه ریسک مالی این بازار از اهمیت بالایی برخوردار باشد.
در ادامه این مقاله به پشتوانه و ذخایر این رمزارز و نحوه ثابت نگه‌داشتن قیمت آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
پشتوانه استیبل‌کوین تتر چیست و چگونه قیمتش ثابت می‌ماند؟
طبق گزارشی که بر روی وب‌سایت تتر قرار گرفته است به‌ازای هر تتر منتشر شده ذخیره‌ای معادل یک دلار نحوه محاسبه ریسک مالی برای آن وجود دارد که به شکل اقلام مختلفی نگهداری می‌شود. هر یک از این اقلام از نظر میزان نقدشوندگی، حالت نگهداری و کوتاه‌مدت یا بلندمدت بودن و . با هم تفاوت دارند. در صورتی که قصد ورود به بازار ارز دیجیتال و خرید اینترنتی ارز دیجیتال از صرافی ایرانی را دارید می‌توانید در ادامه مطلب به صورت تفصیلی با اقلام پشتیبان و ذخیره استیبل کوین‌تتر آشنا شوید.
پول، شبه پول و سپرده‌های کوتاه‌مدت دیگر و اوراق تجاری
در مقیاس بزرگ‌تر پول، شبه‌پول و سپرده‌های کوتاه‌مدت دیگر و اوراق تجاری بزرگ‌ترین واحد بزرگ از میان موارد تشکیل‌دهنده ذخایر تتر را به خود اختصاص می‌دهد که در زمان نگارش این مقاله 79.62٪ ذخایر پشتیبان تتر را تشکیل می‌دهند. این اقلام نقدشونده‌ترین دسته دارایی‌هایی است که در میان پشتیبان‌های رمزارز تتر قرار دارد و به همین جهت بیشترین درصد ذخایر را نیز به خود اختصاص داده است تا در صورت نیاز و به‌وجودآمدن هرگونه بحران به‌راحتی امکان نقد کردن تترهایی که نیازمند بازپرداخت هستند وجود داشته باشد.
در زیر هر یک از اجزای این دسته را جزئی‌تر بررسی می‌کنیم:
پول
این دسته وجوه نقد نگهداری شده به‌عنوان ذخیره رمزارز تتر را در برمی‌گیرد که خود نقد است و به‌راحتی قابل انتقال بوده و در صورت نیاز به آسان‌ترین شکل به نقدکنندگان تترهای منتشر شده منتقل می‌شود.
شبه پول
به دارایی‌هایی گفته می‌شود که نقد نیستند، اما به‌راحتی قابلیت نقد شدن دارند. این دارایی‌ها را میتوان طی چند روز تا چند ماه به پول نقد تبدیل کرد و برای نقدکردن آن نیاز به زمان طولانی نیست. معمولاً این دارایی‌ها سود‌ده هستند اما نسبت به سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت سود کمتری دارند. از جمله زیرمجموعه‌های شبه پول میتوان به حساب‌های پس‌انداز، گواهی سپرده، ارزهای خارجی، اسناد خزانه (اسناد دولتی)، حساب‌های بازار پول و اوراق بهادار اشاره کرد که در زیر مختصراً به برخی از این موارد می‌پردازیم.
اوراق خزانه
نوعی از اوراق بهادار است که معمولاً سررسید کوتاه‌مدت و کمتر از یک سال دارد و نقدکردن آن آسان است. اوراق خزانه نوعی از اوراق دولتی است و ریسک بسیار پایینی دارد که می‌تواند برای مؤسسات و افرادی که حجم نقدینگی بالایی دارند به‌عنوان جایگزین پول نقد انتخاب شود. سررسید اوراق معمولاً به‌صورت ۳ماهه،۶ ماهه و یا یکساله است. این اسناد یک مبلغ اسمی دارند که دولت هنگام فروش آن را با بهایی کمتر از ارزش اسمی به مردم می‌فروشد.
توافقنامه بازخرید معکوس
نوعی از قرارداد است که یکی از دو طرف قرارداد اوراق بهادار خود را به‌طرف دوم می‌فروشد اما تعهد می‌کند اوراق را در زمان تعیین شده از او بازخرید کند. نرخ بهره‌ای در این میان وجود دارد که به آن نرخ بهره رپو می‌گویند.
صندوق‌های بازار پول
نوع مشخصی از صندوق‌هایی سرمایه‌گذاری مشترک هستند که با هدف نحوه محاسبه ریسک مالی کسب بازدهی قابل‌قبول هم‌زمان با حفظ اصل سرمایه به وجود آمده‌اند و در اوراق بهادار، اوراق قرضه با سررسید کوتاه‌مدت و اوراق تجاری سرمایه‌گذاری می‌کنند این صندوق‌ها ریسک بسیار پایینی داشته و بسیار کم‌خطر هستند ولی بازدهی مناسبی نیز به همراه دارند.
اوراق تجاری
نوعی اوراق قرضه کوتاه‌مدت هستند که شرکت‌هایی که به وجه نقد نیاز دارند صادر می‌کنند و سررسید آن نسبتاً کوتاه‌مدت و زیر ۹ ماه است. در سالهای اخیر بانک‌های تجاری این اوراق را با هدف منبع وجوه قابل استقراض، مورد استفاده قرار می‌دهند.
گواهی سپرده
یکی از ابزارهای مالی برای جذب سرمایة کوتاه‌مدت از سرمایه‌گذاران به‌ویژه شرکت‌ها و اشخاص حقوقی است که گاهی اوقات بانک‌ها از آن برای سرمایه‌گذاری در پروژ‌ه‌های سودآور جدید تولیدی، ساختمانی و . استفاده می‌کنند و برای آن گواهی صادر کرده و سررسید مشخصی دارند.
اوراق شرکتی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و فلزات قیمتی
این دسته از سرمایه‌گذاری‌ها ریسک نسبتاً بیشتری نسبت به دسته‌های قبل دارند اما به همان نسبت بازدهی بالاتری را نیز به همراه دارند. درعین‌حال میتوان گفت نقدشوندگی نسبتاً بالای آنها نیز تا حد زیادی خیال سرمایه‌گذار را از نظر تأمین وجه در صورت لزوم راحت می‌کند.
اوراق شرکتی
شرکت‌ها برای تأمین مالی عملیات اجرایی، توسعه خطوط تولید، یا ایجاد تأسیسات تولیدی اقدام به انتشار اوراق قرضه شرکتی می‌کنند. این اوراق از جمله ابزارهای بدهی هستند که سررسید کوتاه‌مدت و زیر یک سال دارند. این اوراق معمولاً به‌وسیله مؤسسات اعتبارسنجی بر اساس میزان ریسک و درصد بازدهی رتبه‌بندی می‌شوند.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک انواع مختلفی دارند که با معمولاً باتوجه‌به میزان ریسک طبقه‌بندی می‌شوند از میان این صندوق‌ها میتوان به مواردی چون صندوق‌های با درآمد ثابت، صندوق‌های مختلط و صندوق‌های سهامی اشاره کرد که هر یک میزان ریسک مشخصی داشته و بازدهی آنها نسبت به میزان ریسک افزایش می‌یابد.
فلزات گران‌بها
فلزات گران‌بها مانند طلا، نقره و . از دوران باستان به‌عنوان یکی از وجوه نقدی مورداستفاده قرار می‌گرفته‌اند. اما به‌تدریج جایگاه وجه نقد را از دست داده و به‌عنوان نوعی سرمایه‌گذاری تلقی شده‌اند. این فلزات همچنان نقدشوندگی بسیار بالایی دارند اما باید به میزان تغییرات قیمت و ریسک نگهداری آنها نیز توجه کرد.
وام‌های تضمین شده
وام‌هایی هستند که وام‌گیرنده بخشی از املاک یا دارایی‌های خود را به‌عنوان تضمین یا وثیقه وام قرار می‌دهد تا در صورت عدم بازپرداخت وام و سود آن دارایی وثیقه فروخته شده و وام بازپرداخت شود.
سرمایه‌گذاری‌های دیگر (ازجمله خرید توکن‌های دیجیتال)
سرمایه‌گذاری‌های دیگر از جمله خرید سهام، توکن‌های دیجیتال و . از انواع دیگر سرمایه‌گذاری هستند که ریسک بیشتر و درعین‌حال بازدهی بالاتری داشته و این نوع سرمایه‌گذاری نیز با محاسبه ریسک مورد قبول می‌تواند مفید باشد.
نحوه ثابت نگه‌داشتن نرخ تتر چگونه است؟
ترکیب ذخیره‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها همواره به شکلی مدیریت می‌شود که ارزش این رمزارز حفظ شود و علاوه‌برآن چرخه عمری برای آن تعریف شده که با افزایش تقاضا وجه نقد وارد شده و به‌ازای آن تتر جدید صادر می‌شود و در زمان کاهش تقاضا و نیاز به بازخرید وجوه نقد از ذخیره‌ها کاسته شده و بازپرداخت می‌شود و به‌ازای آن تعداد تتر معادل سوزانده می‌شود که در شکل زیر بهتر توضیح داده شده است.
دیدگاه شما