حاشیه سود (Profit Margin)
حاشیه سود (خالص) که مارجین هم به آن گفته می شود، یکی از نسبت های سودآوری است که از تقسیم سود (خالص) بر درآمد یا فروش به دست می‌آید. سود خالص که آخرین خط از صورت سود و زیان است، با کسر کردن همه هزینه های شرکت، از جمله هزینه های عملیاتی، هزینه مواد اولیه و هزینه های مالیاتی، از کل درآمد به دست می آید.
در حسابداری و مالی، میزان سودآوری یک شرکت را نسبت به درآمد (فروش) آن با استفاده از مارجین اندازه گیری می کنند.
حاشیه سود یا مارجین به زبان ساده
حاشیه سود به شکل درصدی بیان میشود و به عبارتی مشخص می‌کند که یک شرکت در ازای هر 100 میلیون تومان فروش (درآمد)، چند میلیون سود به دست می آورد. برای مثال، اگر مارجین سود خالص شرکتی 20% باشد، به این معنی است که این شرکت در ازای هر 100 میلیون تومان فروش، 20 میلیون تومان سود خالص کسب می کند.
انواع حاشیه سود و نحوه محاسبه آن ها
حاشیه سود انواع مختلفی دارد، که از طریق تحلیل عمودی صورت سود و زیان هم می توان آن ها محاسبه کرد.
حاشیه سود ناخالص (Gross Profit Margin)
حاشیه سود ناخالص از تقسیم سود ناخالص بر درآمد به دست می آید. برای محاسبه مارجین سود ناخالص از فرمول زیر استفاده می کنیم:
حاشیه سود عملیاتی (Operating Profit Margin)
حاشیه سود عملیاتی از تقسیم سود عملیاتی (EBIT) بر درآمد به دست می آید. مارجین سود عملیاتی برای ارزیابی سودآوری شرکت از عملیات اصلی آن مورد استفاده قرار می گیرد. برای محاسبه آن از فرمول زیر استفاده می کنیم:
حاشیه سود خالص (Net Profit Margin)
حاشیه سود خالص از تقسیم سود خالص (Net Profit) بر درآمد به دست می آید و یکی از پر کاربرد ترین نسبت های مالی است که تحلیلگر های مالی با استفاده از آن میزان سودآوری شرکت را با توجه به فروش یا درآمد های شرکت مورد ارزیابی قرار می دهند.
روش محاسبه مارجین سود خالص از طریق فرمول زیر نمایش داده شده است:
کاربرد ها و تحلیل حاشیه سود و مارجین
در سطحی ابتدایی، مارجین پایین می‌تواند این‌طور تعبیر شود که سود دهی شرکت چندان ایمن نیست. اگر شرکتی با حاشیه سود پایین، با افت در فروش مواجه شود، مارجین آن حتی کمتر هم خواهد شد و حتی امکان دارد صفر یا منفی شود.
مارجین سود پایین می‌تواند به نکات خاصی درباره صنعتی که یک شرکت در آن فعالیت دارد یا شرایط کلان اقتصادی آشکار کند. به طور مثال، اگر مارجین سود یک شرکت کم باشد، می‌تواند نشان دهنده آن باشد که فروش کمتری از سایر شرکت‌ها در همان صنعت (سهم بازار کم) داشته و یا اینکه صنعتی که شرکت در آن فعالیت دارد خودش از شرایط وخیمی رنج می‌برد.
حاشیه سود همچنین به یک سری نکات راجع به توانایی شرکت در مدیریت هزینه هایش اشاره دارد. مخارج بالا نسبت به درآمد (مارجین سود پایین) ممکن است نشانگر این باشد که شرکت، احتمالاً به خاطر مشکلات مدیریتی، در حال تقلا برای پایین نگه‌داشتن هزینه‌ها است. این امر مستلزم آن است تا هزینه ها بهتر تحت کنترل قرار گیرند. مخارج بالا ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتند، مثلاً شرکت به نسب فروش خود موجودی کالای زیادی دارد، یا اینکه کارمندان زیادی استخدام کرده یا در فضای بیش از حد بزرگی فعالیت می‌کند و درنتیجه مجبور است پول اجاره زیادی بپردازد و دلایل دیگری از این دست.
از طرف دیگر حاشیـه سود بالا نشانگر سودآوری شرکت است که کنترل بهتری بر هزینه‌هایش به نسبت رقبا دارد.
مارجین ها همچنین می‌توانند جنبه‌های خاصی از استراتژی قیمت گذاری یک شرکت را مشخص نمایند. به طور مثال مارجین سود پایین ممکن است نشان دهد که شرکت کالاهای خود را کمتر قیمت گذاری کرده است.
محدودیت‌های استفاده از مارجین ها
گرچه حاشیه سود نسبت مفید و محبوبی برای اندازه‌گیری سودآوری شرکت‌ها است، اما مثل هر معیار یا نسبت مالی دیگری دارای محدودیت‌هایی است که سرمایه گذاران باید در هنگام استفاده از آن، این محدودیت ها را در نظر بگیرند.
اگرچه حاشیه سود می‌تواند برای مقایسه شرکت‌ها با یکدیگر بسیار مفید باشد، افراد باید از این معیار فقط جهت مقایسه شرکت‌ها در یک صنعت خاص و با مدل‌های کسب و کار و سطح درآمدی یکسان استفاده نمایند. شرکت‌ها در صنایع متفاوت اغلب مدل‌های کسب و کار مختلف با مارجین های گوناگون دارند، به همین دلیل تفسیر مقایسه‌ای بین حاشیه‌های سود آنها تقریباً بی‌معنی است.
به طور مثال، شرکت‌هایی که اجناس لوکس می‌فروشند اغلب درصد سود بالایی در اجناس دارند، درحالی‌که موجودی کالا و هزینه سربار کمی دارند یا درآمد متوسطی دارند اما از حاشیـه سود بالایی برخوردارند. در سویی دیگر، شرکت‌های تولیدکننده کالاهای اساسی به دلیل نیاز به نیروی کار و فضای بیشتر، درصد سود کمی داشته و موجودی کالا و هزینه سربار نسبتاً بالایی دارند. همین‌طور ممکن است این شرکت‌ها درآمد بالایی داشته باشند، اما از مارجین پایینی برخوردارند.
محاسبه حاشیـه سود برای شرکت‌هایی که در حال ضرر کردن هستند، خیلی مفید نیست، چون آنها هیچ سودی ندارند.
توضیحات مدیر مالی در مورد مارجین
اعدادی مثل فروش یا درآمد به ندرت می‌توانند چیز خاصی راجع به سودآوری شرکت در اختیار قرار دهند و نگاه کردن به درآمدهای یک شرکت اغلب کل داستان را تعریف نمی‌کند. افزایش درآمدها خوب است، ولی افزایش بدین معنی نیست که حاشیـه سود یک شرکت در حال بهبود است. به طور مثال، فرض کنید که درآمد یک سال شرکت فرضی شناسا ۱ میلیارد تومان بوده و ۷۵۰ میلیون تومان هزینه داشته باشد که مارجین سود او را ۲۵% می‌کند (۲۵%=۱۰۰۰/(۷۵۰-۱۰۰۰)). اگر در طول سال بعدی درآمدش به ۱٫۲۵ میلیارد تومان افزایش یابد و هزینه های آن به ۱ میلیارد تومان برسد، حاشیـه سود آن ۲۰% میشود ((۱۲۵۰-۱۰۰۰)/۱۲۵۰=۲۰%). گرچه درآمد شرکت افزایش پیدا کرده، اما حاشیه سود شرکت به خاطر افزایش سریعتر هزینه ها نسبت به درآمد، کاهش یافته است.
به همین ترتیب، افزایش یا کاهشی در مخارج شرکت ضرورتاً بدین معنی نیست که حاشیه سود شرکت در حال رشد یا کاهش است. فرض کنید که شرکت فرضی پایا درآمد و مخارجش در یک سال ۲ میلیارد و ۱٫۵ میلیارد تومان باشد. در این صورت حاشیـه سود آن ۲۵% خواهد بود. در سال بعد، شرکت یک تغییر ساختار انجام می‌دهد و مخارج خود را با حذف یک خط تولید کاهش می‌دهد، به همین خاطر درآمد کل هم کاهش می‌یابد. اگر درآمد و مخارج شرکت پایا در سال دوم ۱٫۵ میلیارد و ۱٫۲ میلیارد دلار باشد، پس مارجین سود آن حالا ۲۰% است. گرچه شرکت پایا توانست هزینه های خود را به شکل قابل‌توجهی کاهش دهد، ولی حاشیـه سود به شکل قابل ملاحظه‌ای تحت تأثیر قرار گرفت. چون درآمد سریعتر از مخارج با کاهش روبرو شد.
درباره فرمول درآمد بالا
در اسنپ با استفاده از فرمولی ساده، می‌توان به درآمد بالا دست پیدا کرد. فرمول درآمد بالا از یک قانون ساده پیروی می‌کند که در آن با قبول کردن سفرهای بیشتر، درآمد بهتری هم به دست می‌آورید.
در روش جدید قیمت‌گذاری اسنپ، نوع محاسبه زمان، دقیق‌تر شده و به همین دلیل، قیمت کرایه‌ها هم عادلانه‌تر شده است. بنابراین کاربران راننده‌ای که قبول سفر بیشتری داشته باشند و بدون در نظر گرفتن مسائل مختلف درخواست‌ها را می‌پذیرد، در اولویت اول ارسال درخواست قرار می‌گیرد.
ما به این موضوع می‌گوییم فرمول درآمد بالا؛ البته شما می‌توانید آن را به عنوان راه افزایش درآمد از کار کردن در اسنپ هم بشناسید. در فرمول درآمد بالا، قبول سفر بیشتر با صرف زمان بیشتر در اسنپ مترادف است و این کار به صورت مستقیم، به درآمد بیشتر منجر خواهد شد. هم به این دلیل که کاربر راننده زحمت بیشتری می‌کشد و هم اینکه اسنپ از زحمت‌های او قدردانی می‌کند. به چه شکل؟ به این شکل که این کاربران راننده در اولویت دریافت درخواست‌های سفر قرار می‌گیرند. پس فرمول درآمد بالا را فراموش نکنید:
فرمول درآمد بالا = قبول سفر بیشتر + لغو سفر کمتر
این فرمول واقعا کار می‌کند و کسانی که از آن استفاده کنند، خیلی زود آثار مثبت آن را خواهند دید. ما ۵ راننده‌ی موفقی را که با استفاده از فرمول درآمد بالا توانسته‌اند به درآمدهای روزانه خوب دست پیدا کنند، معرفی کرده‌ایم. این ویدیو را ببینید تا با فرمول درآمد بالا و این رانندگان موفق آشنا شوید.
چگونه درآمدمان از اسنپ را افزایش دهیم؟
علاوه بر ترفندها و مواردی که در بالا مطرح شد، عوامل دیگری نیز بر افزایش درآمد کاربر راننده در اسنپ تاثیرگزارند. برای افزایش درآمد خود باید:
بیش از ۶۴میلیون سفر در هر ماه؛ اسنپ چقدر می‌ارزد؟
محمد خلج مدیرعامل اسنپ، به تازگی اعلام کرده که این تاکسی اینترنتی فقط در تیر ماه امسال ۶۴میلیون و ۴۹۰هزار و ۸۱ سفر را به ثبت رسانده است . تعداد سفرهای ماهانه می‌تواند یک معیار دقیق برای ارزشگذاری یک برند باشد . ارزشگذاری استارتاپ‌ها همواره یکی از چالش برانگیزترین مباحث در علوم ارزشگذاری به شمار می‌رود . ارزشگذاری استارتاپ‌ها به دلیل نرخ رشد بالا، اهمیت دارایی‌های نامشهود نسبت به دارای‌های مشهود و منسجم نبودن صورت‌های مالی نسبت به شرکت‌های بالغی که در بورس عرضه شده‌اند و سهامشان داد و ستد میشود، دارای پیچیدگی خاصی است .
در این گزارش قصد داریم که با توجه به داده‌های موجود از شرکت اسنپ و تپسی و استارتاپهای مشابه در سطح بین‌الملل، به دو روش " ضریب درآمد " و " داده کاوی تحلیلی " ، ارزش این دو شرکت را قبل از ورود به بازار سهام محاسبه کنیم .
1- روش ضریب درآمد :
روش ضریب درآمد یکی از روش‌های ساده اما با دقت بالا برای ارزشگذاری استارتاپ‌هایی است که به درآمدزایی رسیده‌اند و همچنین اطلاعات مالی و ارزش نمونه‌های خارجی آنها در دسترس است . در این روش ما به درآمد استارتاپ مورد نظر نیاز داریم که به دلیل نبود اطلاعات موثق و دقیق از شرکت‌های اسنپ و تپسی به ناچار این اطلاعات به صورت تقریبی اما با دقت خوبی تخمین زده شده است . درآمد تاکسیهای اینترنتی با سه پارامتر تعداد سفر، هزینه هر سفر و کارمزد بدست می‌آید و سپس با کمک ضریب درآمد می‌توانیم ارزش اسنپ و تپسی را محاسبه نماییم .
تعداد سفر :
در این گزارش طبق صحبت‌های مدیرعامل اسنپ با دیجیاتو در اردیبهشت سال جاری، قبل از شرایط کرونا، روزانه حدود 2 میلیون سفر از طریق پلتفرم اسنپ صورت می‌گرفته است . به دلیل گذرا بودن شرایط کرونا، در این گزارش کاهش سفر در این مدت را نادیده می‌گیریم . بنابراین به دلیل سهم بازار حداکثری اسنپ در این صنعت، تخمین زده میشود که در ایران روزانه به طور میانگین 2 میلیون سفر با تاکسیهای آنلاین صورت گیرد ( با فرض سهم بازار 90 درصدی برای اسنپ ) که با لحاظ 365 روز در سال، به عدد 730 میلیون سفر در سال از طریق تاکسیهای اینترنتی می‌رسیم .
با توجه به اینکه هم اکنون اسنپ در حدود 140 شهر و تپسی در حدود 18 شهر فعالیت دارد ( با فرض جمعیت شهری یکسان ) ، سهم اسنپ از این تعداد سفر 85 تا 90 درصد و سهم تپسی 10 تا 15 درصد است که دو سناریو را پیش روی ما قرار می‌دهد .
سهم اسنپ 90 درصد = سالانه 657 میلیون سفر و سهم تپسی 10 درصد = سالانه 73 میلیون سفر
سهم اسنپ 85 درصد = سالانه 620 میلیون سفر و سهم تپسی 15 درصد = سالانه 110 میلیون سفر
هزینه هر سفر :
تاکسیهای اینترنتی هزینه ثابتی ندارند و الگوریتم قیمت‌گذاری تابعی از پارامترهای زمان، مسافت و مکان درخواست است و هر کدام نیز وزن مشخصی در محاسبه هزینه سفر دارند . اما به دلیل در دسترس نبودن این اطلاعات، به نقل از سایت تکرسا فارسی با نمونه‌گیری به صورت یکنواخت و مستقل از طریق 100 تماس در هر ناحیه از کشور و پرسش هزینه 10 سفر آخر هر فرد و افزایش نرخ‌های اخیر، به طور میانگین هزینه هر سفر به صورت زیر تخمین زده شده است :
میانگین هزینه در تهران : 300,000 ریال
میانگین سایر شهرها به جز تهران : 120,000 ریال
میانگین کل کشور : 210,000 ریال
کارمزد هر سفر :
براساس تحقیقات صورت گرفته و پرسش از رانندگان اسنپ و تپسی، کارمزد دریافتی از هزینه هر سفر 15 درصد تعیین شده است . و برآورد میشود که به دلیل قوانین موجود، تغییری در نرخ کارمزد نداشته باشیم .
اکنون می‌توان با اطلاعات موجود درآمد سالیانه اسنپ و تپسی را با دقت نسبتا مناسبی محاسبه کرد . طبق دو سناریویی که اشاره کردیم با ضرب پارامترهای تعداد سفر، میانگین هزینه هر سفر و کارمزد دریافتی، به محاسبه درآمد اسنپ و تپسی می‌پردازیم .
با فرض 730 میلیون سفر در سال و میانگین هزینه سفر 210,000 ریال و دریافت 15 درصد کارمزد :
درآمد اسنپ با 90 درصد سهم بازار = 20 هزار و 69 میلیارد ریال
درآمد اسنپ با 85 درصد سهم بازار = 19 هزار و 546 میلیارد ریال
درآمد تپسی با 10 درصد سهم بازار = 2 هزار و درباره فرمول درآمد بالا 300 میلیارد ریال
درآمد تپسی با 15 درصد سهم بازار = 3 هزار و 449 میلیارد ریال
اما همانطور که اشاره شد، اسنپ علاوه بر تاکسی آنلاین در زمینه‌های دیگری نیز فعالیت دارد که هرکدام درآمد مختص به خود را دارند که با توجه به اطلاعات موجود سعی در محاسبات درآمد مهم‌ترین فعالیت‌های آن نمودیم . البته باید به این نکته توجه کرد که اطلاعات دقیقی از پارامترهای مختلف مانند تعداد سفارش، میانگین قیمت، نرخ رشد و . در دسترس نیست و اطلاعات زیر با استفاده از گزارش منتشر شده در سیزدهمین سالگرد ایرانسل که در سال گذشته برگزار شد به دست آمده و با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی و نرخ رشد تخمینی، به روزرسانی شده است . در این تخمین، میانگین نرخ تورم درباره فرمول درآمد بالا برای امسال 30 درصد و نرخ تورم نقطه‌ای خوراکی طبق گزارش بانک مرکزی 58 درصد در نظر گرفته شده است .
تخمین ارزشگذاری بخش‌های غیر از تاکسی آنلاین اسنپ
بنابراین اسنپ از فعالیت‌های دیگر خود چیزی بالغ بر 9 هزار و 122 میلیارد ریال درآمد کسب می‌کند . در نتیجه درآمد کلی اسنپ در سال ( اسنپ تاکسی و دیگر فعالیت‌های آن ) به صورت زیر خواهد بود :
درآمد کل اسنپ با فرض سهم 90 درصدی از بازار تاکسی آنلاین به علاوه درآمد از دیگر فعالیت‌ها :
29 هزار و 191 میلیارد ریال
درآمد کل اسنپ با فرض سهم 85 درصدی از بازار تاکسی آنلاین به علاوه درآمد از دیگر فعالیت‌ها :
28 هزار و 668 میلیارد ریال
ضریب ارزش به درآمد :
همانطور که در ابتدای گزارش اشاره شد روش مناسب برای ارزشگذاری استارتاپهای داخل کشور استفاده از روش ضریب درآمد و استفاده از داده‌های استارتاپهای مشابه در سطح جهانی است . ضریب درآمد از نسبت ارزش به درآمد شرکت به دست می‌آید و می‌توان با محاسبه درآمد استارتاپ، ارزش آن را محاسبه کرد .
از استارتاپ‌هایی که در سطح جهانی فعالیت مشابه با اسنپ و تپسی دارند می‌توان به اوبر، لیفت، گرب و کریم اشاره کرد که تعدادی در بورس عرضه شده‌اند و داده‌های مالی آنها در دسترس است .
یکی از مسائلی که در هنگام ارزشگذاری یک استارتاپ باید مورد توجه قرار گیرد، مقیاس‌پذیری استارتاپ و توانایی رشد آن در آینده است . برای مثال حیطه کاری اسنپ تنها به تاکسی آنلاین ختم نشده و این شرکت وارد حوزه‌های پیک، ارسال غذا، بلیط وسایل حمل و نقل و . نیز شده است که تشابه زیادی به حوزه فعالیت اوبر دارد و به همین دلیل باید این نکات نیز در ارزشگذاری استارتاپ مدنظر قرار داده شود . با توجه به نکات گفته شده مدل کسب و کار اوبر، لیفت، گرب و کریم شباهت زیادی به اسنپ و تپسی دارد و می‌تواند ارزشگذاری بهتری را نتیجه دهد .
ضرایب درآمد اوبر، لیفت و گرب به شرح زیر است :
ضریب درآمد سرمایه‌گذاری خصوصی لیفت : 7
ضریب درآمد پس از عرضه اولیه لیفت : 3.8
ضریب درآمد سرمایه‌گذاری خصوصی اوبر : 6.2
ضریب درآمد عرضه اولیه اوبر : 6.4
ضریب درآمد پس از عرضه اولیه اوبر : 6.8
ضریب درآمد سرمایه‌گذاری خصوصی گرب : 7.5
سرمایه‌گذاری خصوصی نهادی است که در آن به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بخش خصوصی و سهامی خاص که در بازار سرمایه داد و ستد نمی‌شوند می‌پردازد . شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی اغلب 100% سهام یک شرکت را از طریق LBO اکتساب می‌کنند . اما در عرضه اولیه اغلب براساس پارامترهای P/E ، DCF و DDM ارزشگذاری صورت می‌گیرد . به دلیل در دسترس نبودن این اطلاعات برای شرکت‌های استارتاپی که به تازگی میخواهند در بورس عرضه شوند، ضریب درآمد سرمایه‌گذاری خصوصی برای ما از اهمیت بیشتری برخوردار است .
اکنون با توجه به توضیحات بالا باید برای اسنپ و تپسی یک ضریب مجزا و مشخص بیابیم . برای این کار یک میانگین وزنی از ضرایب نمونه‌های خارجی برای هرکدام محاسبه می‌کنیم . با توجه به گستردگی فعالیت بعضی استارتاپ‌ها در زمینه‌های دیگر مانند ارسال غذا، پیک و . بهتر است برای اسنپ از ضرایب اوبر و گرب و برای تپسی از ضرایب لیفت استفاده کنیم . نکته دیگری که باید برای میانگین‌گیری باید به آن توجه کنیم این نکته است که ضریب درآمد در سرمایه گذاری خصوصی اهمیت بیشتری نسبت به عرضه اولیه دارد، بنابراین وزن بیشتری به آن ضرایب خواهیم داد .
برای اسنپ بیشترین وزن را به ضریب درآمد سرمایه گذاری خصوصی و کمترین را به ضریب درآمد عرضه اولیه اوبر اختصاص می‌دهیم . برای جلوگیری از طولانی شدن مبحث از ارائه محاسبات پرهیز می‌کنیم و ضریب 6.6 را برای اسنپ و 5.9 را برای تپسی در نظر می‌گیریم .
حال با توجه به دو سناریوی مورد بحث می‌توانیم ارزش اسنپ و تپسی را با ضرب مقدار درآمد در عدد ضریب درآمد بدست آوریم :
۱ . سناریوی اول با سهم بازار 90 درصد برای اسنپ و 10 درصد برای تپسی :
درآمد اسنپ = 29 هزار و 191 میلیارد ریال و ضریب درآمد 6.6
ارزش اسنپ = 192 هزار و 661 میلیارد ریال
درآمد تپسی = 2 هزار و 300 میلیارد ریال و ضریب درآمد 5.9
ارزش تپسی =13 هزار و 570 میلیارد ریال
۲ . سناریوی دوم با سهم بازار 85 درصد برای اسنپ و 15 درصد برای تپسی
درآمد اسنپ = 28 هزار و 668 میلیارد ریال و ضریب درآمد 6.6
ارزش اسنپ = 189 هزار و 209 میلیارد ریال
درآمد تپسی = 3 هزار و 449 میلیارد ریال و ضریب درآمد 5.9
ارزش تپسی =20 هزار و 349 میلیارد ریال
بدین ترتیب اسنپ به طور میانگین می‌تواند ارزشی در محدوده 191 هزار میلیارد ریال و تپسی نیز ارزشی در محدوده 17 هزار میلیارد ریال را داشته باشد . این تفاوت ارزش به دلیل سهم بازار و همچنین گستردگی فعالیت اسنپ در زمینه‌های مختلف است .
2- روش داده کاوی تحلیلی :
در این روش با استفاده از داده‌های موجود از فضایی که استارتاپهای بین المللی مشابه در آن فعالیت می‌کنند و مقایسه آن با داده‌های اسنپ و تپسی و سپس تعدیل پارامترهای مختلف، به ارزشگذاری این دو استارتاپ می‌پردازیم .
پارامترهایی که در این روش و این صنعت خاص به آنها نیازمندیم عبارت‌اند از : تعداد شهر فعال، سن استارتاپ و میانگین سرانه بر اساس برابری قدرت خرید در بازار هدف . بدین طریق می‌توانیم ویژگی‌های مختلفی مثل بلوغ استارتاپ، مهیا بودن درباره فرمول درآمد بالا فضای رشد، ریسک‌های سیاسی و اقتصادی و . را پوشش دهیم . قطعا تفاوت‌ها و پارامترهای دیگری نیز در این بین وجود دارد اما به دلیل اهمیت کمتر و تسهیل ارزشگذاری از آنها صرف نظر می‌کنیم .
برای محاسبه ارزش استارتاپ هدف باید از فرمول زیر استفاده کرد، که در آن منظور از i استارتاپ هدف و n استارتاپ مشابه است .
در جدول زیر اطلاعات مورد نیاز برای ارزشگذاری اسنپ جمع آوری شده است . با جایگذاری اطلاعات موجود از اسنپ و استارتاپهای مشابه در فرمول ارائه شده، می‌توان ارزشگذاری را با دقت مناسبی انجام داد .
استارتاپهای مشابه اسنپ برای ارزشگذاری
اکنون با مقایسه اطلاعات هرکدام از استارتاپ‌ها با اسنپ و جایگذاری در فرمول، یک میانگین وزنی مناسب از ارزش حدودی این استارتاپ را با وزن دهی به تعداد شهرهای فعال بدست می‌آوریم . دقت شود که در این ارزشگذاری نرخ دلار برابر با 240,000 ریال و به دلیل بلوغ اسنپ و تپسی طی سال‌های گذشته، نرخ تنزیل (discount rate) برابر با 50% لحاظ شده است .
برآورد ارزش اسنپ بر اساس استارتاپهای مشابه جهانی
اکنون همین روند را برای تپسی نیز استفاده می‌کنیم :
استارتاپهای مشابه تپسی برای ارزشگذاری
سپس با استفاده از فرمول و در نهایت میانگین وزنی، ارزش تپسی را نیز محاسبه می‌کنیم :
برآورد ارزش تپسی بر اساس استارتاپهای مشابه جهانی
بدین ترتیب در این روش ارزش حدودی اسنپ برابر با 205,859 میلیارد ریال و ارزش حدودی تپسی برابر با 12,507 میلیارد ریال خواهد بود .
با مقایسه دو روش گفته شده می‌توان نتیجه گرفت که ارزش اسنپ می‌تواند در محدوده 191,000 تا 206,000 میلیارد ریال و ارزش تپسی در محدوده 12,500 تا 17,000 میلیارد ریالی قرار بگیرد .
این گزارش برآوردی بر اساس اطلاعات موجود است که طبیعتا داده‌های دقیق‌تر می‌تواند اعداد را تغییر دهد .
نحوه محاسبه کمیسیون اسنپ
Sep 18, 2017 — از آنجایی که قیمت‌های سامانه هوشمند حمل‌نقل اسنپ کمتر از کرایه آژانس است، چگونگی . الان به طور معمول روزانه بین ۳۰۰ تا ۳۳۰ هزار تومان از رانندگی اسنپ درآمد دارم که ماهانه بین ۹ . متوسط درآمد من ساعتی 13 تومن بدون حساب بنزین و کمیسیون و . . تو اگه محاسبه و حساب کتاب حالیت بود که ورشکست نمیشدی خوشگل راننده . ادامه.
Sep 2, 2020 — در حقیقت تاکسیهای اینترنتی بر اساس سیستم محاسبه قیمت خود تلاش . رانندگان اسنپ تمام آموزش‌های لازم برای رانندگان جدید در زمینه نحوه استفاده از . واقعیت همش خرج ماشین تازه ب خ این کرایه پایین ۲۰ درصد کمیسیون اخه زحمت برا . ادامه.
Jul 15, 2018 — با سلام مروز جایی بحث شد که دوستی میگفت اسنپ اگر مثلا مسیری رو 3 هزار تومان میگیره یه مقداری هم خود شرکت میذاره روش میده به راننده یعنی دقیقا . ادامه.
باشگاه رانندگان اسنپ بعداً قول می دهیم به این گفتگوها بپردازیم در صورت وجود مشکل تیروئید، داروها به راحتی می توانند علائم را بهبود بخشند همانطور که دوستان صد . ادامه.
بعد از این مقاله حتما مقاله آموزش ثبت نام و استخدام در اسنپ را هم ببینید. . اسنپ بین 7 تا 13 درصد و تپسی 15 درصد حق کمیسیون از رانندگان خود دریافت می کنند . ادامه.
Sep 10, 2020 — واقعا حق کمیسیون زیاده.» – «اگه واقعا قیمت کارشناسی بشه و هزینه های تحمیل شده به راننده محاسبه بشه مشخص خواهد شد کار با ماشین هیچ درآمدی که نداره . ادامه.
May 1, 2019 — اپلیکیشن تاکسی اینترنتی اسنپ در جدیدترین اقدام درآمدی خود در سال ۹۸، کمیسیون دریافتی از رانندگان را از ۱۳ درصد به ۱۵ درصد افزایش داده است. ادامه.
Nov 10, 2017 — پرسش و پاسخ درباره مالیات بر ارزش افزوده شرکت اسنپ و شرکت های مشابه . کاناز اسپید » آموزش حسابداری مالیاتی » مالیات اسنپ و تپسی چگونه محاسبه می شود . یک شرکت کمیسیون بگیر هست و جز هیچ یک از موارد ماده درباره فرمول درآمد بالا ۱۲ نیست. ادامه.
برنامه اسنپ به‌طور خودکار هزینه سفر را محاسبه کرده و پرداخت هزینه سفر به دو صورت . اسنپ، رانندگان معلول فعال در این سامانه از پرداخت کمیسیون معاف هستند و با این تمهید، . سازمان تاکسیرانی، نحوه جذب رانندگان این سرویس‌ها را . ادامه.
Apr 18, 2018 — همین مساله موجب شد تا در خصوص نحوه محاسبه قیمت تاکسیهای آنلاین با . مدیر بخش تجاری اسنپ خاطر نشان کرد: علاوه بر مبدا، ساعت سفر، میزان . ادامه.
همچنین در حال حاضر ماکسیم حق کمیسیون سفرهای داخل طرح ترافیک را در آخر هر هفته به . ما یادداشت بگذارید و سؤالات و مشکلات خود را در مورد آموزش اپلیکیشن بنویسید. . رجوع به سایت ماکسیم، بخش «برای رانندگان» و قسمت «ابزار محاسبه درآمد» است. ادامه.
Apr 24, 2019 — این اعتبار در واقع نشان‌دهنده‌ی حق کمیسیون اسنپ از سفرهای رانندگان است. اپلیکیشن میزان کمیسیون هر سفر را با هر روش پرداختی (آنلاین یا نقدی) محاسبه می‌کند و . این موضوع، کاربری راننده ضمن ارجاع به آموزش مجدد غیرفعال میشود. ادامه.
Jun 24, 2020 — . حوادث-انتظامی · بهداشت و درمان · خانواده · آموزش · گردشگری و ميراث . در نهایت نتیجه این روال این شده است که در ساعت های عادی قیمت اسنپ کمتر از نرخ تپسی است اما در ساعت های پیک ترافیک قیمت تپسی کمتر از نرخ اسنپ محاسبه می شود! . بر اخذ حق کمیسیون ۱۵ درصدی از رانندگان اسنپ به رغم اعلام رایگان بودن . ادامه.
Oct 2, 2017 — اسنپ نیز مثل هر سرویس دیگر قوانینی دارد که ممکن است از آنها بی‌اطلاع باشید. . جالب اینجاست که مقصد ولنجک 6 کیلومتر محاسبه میشه در حالیکه راننده حدود 8 . هیچی داداش ی کلاس اسنپ باید بری شرکت کنی تقریبا ی ربع بیست دقیقه آموزش . راننده زحمت میکشه سودشو شرکت اسنپ میبره کمیسیون زیادو کم کردن . ادامه.
افطاری اسنپ ویژه رانندگانمن از چهارم اردیبهشت ۹۶ تا دوم شهریور ماه همان سال به ع. . البته طی یک دوره حدود ۹۰۰ کیلومتر رانندگی در شهر و طبق محاسبه من برای هر ۱۰۰ . هم دو تا مسافر به مقصد رسیده‌اند و هم این که اسنپ و تپسی به کمیسیون خودشان رسیده‌اند. ادامه.
Feb 9, 2020 — رانندگان اسنپ به موارد متعددی از نحوه رفتار و قوانین این شرکت معترض‌اند. . بیشتری درباره فرمول درآمد بالا را باید منتظر مسافر بمانم، علاوه بر اینکه کمیسیون سفر لغو شده را . قاشق چای خوری و نحوه محاسبه سهمیه و زمان طولانی واریز مشکلات استفادش یا . ادامه.
آیا رانندگان اسنپ و تپسی باید مالیات بپردازند یا خیر. با احترام . تفاوت این دو میشود کمیسیون که درامد تلقی میشود وهزینه های مترتب کسر وسود به دست میاد. ادامه.
Feb 13, 2018 — اپلیکیشن میزان کمیسیون هر سفر با هر روش پرداختی (آنلاین یا نقدی) را محاسبه می‌کند و مجموع آن به راننده نمایش داده میشود. رانندگان باید با پرداخت . ادامه.
در سرويس هاي ساعتي ورودي فقط يك ساعت اول محاسبه مي گردد. درصد كميسيون دريافتي توسط سازمان و يا آژانس در صورت استفاده از طرح تاكسي اينترنتي(اپليكيشن . ادامه.
بیش از ۶۴میلیون سفر در هر ماه؛ اسنپ چقدر می‌ارزد؟
محمد خلج مدیرعامل اسنپ، به تازگی اعلام کرده که این تاکسی اینترنتی فقط در تیر ماه امسال ۶۴میلیون و ۴۹۰هزار و ۸۱ سفر را به ثبت رسانده است . تعداد سفرهای ماهانه می‌تواند یک معیار دقیق برای ارزشگذاری یک برند باشد . ارزشگذاری استارتاپ‌ها همواره یکی از چالش برانگیزترین مباحث در علوم ارزشگذاری به شمار می‌رود . ارزشگذاری استارتاپ‌ها به دلیل نرخ رشد بالا، اهمیت دارایی‌های نامشهود نسبت به دارای‌های مشهود و منسجم نبودن صورت‌های مالی نسبت به شرکت‌های بالغی که در بورس عرضه شده‌اند و سهامشان داد و ستد میشود، دارای پیچیدگی خاصی است .
در این گزارش قصد داریم که با توجه به داده‌های موجود از شرکت اسنپ و تپسی و استارتاپهای مشابه در سطح بین‌الملل، به دو روش " ضریب درآمد " و " داده کاوی تحلیلی " ، ارزش این دو شرکت را قبل از ورود به بازار سهام محاسبه کنیم .
1- روش ضریب درآمد :
روش ضریب درآمد یکی از روش‌های ساده اما با دقت بالا برای ارزشگذاری استارتاپ‌هایی است که به درآمدزایی رسیده‌اند و همچنین اطلاعات مالی و ارزش نمونه‌های خارجی آنها در دسترس است . در این روش ما به درآمد استارتاپ مورد نظر نیاز داریم که به دلیل نبود اطلاعات موثق و دقیق از شرکت‌های اسنپ و تپسی به ناچار این اطلاعات به صورت تقریبی اما با دقت خوبی تخمین زده شده است . درآمد تاکسیهای اینترنتی با سه پارامتر تعداد سفر، هزینه هر سفر و کارمزد بدست می‌آید و سپس با کمک ضریب درآمد می‌توانیم درباره فرمول درآمد بالا درباره فرمول درآمد بالا ارزش اسنپ و تپسی را محاسبه نماییم .
تعداد سفر :
در این گزارش طبق صحبت‌های مدیرعامل اسنپ با دیجیاتو در اردیبهشت سال جاری، قبل از شرایط کرونا، روزانه حدود 2 میلیون سفر از طریق پلتفرم اسنپ صورت می‌گرفته است . به دلیل گذرا بودن شرایط کرونا، در این گزارش کاهش سفر در این مدت را نادیده می‌گیریم . بنابراین به دلیل سهم بازار حداکثری اسنپ در این صنعت، تخمین زده میشود که در ایران روزانه به طور میانگین 2 میلیون سفر با تاکسیهای آنلاین صورت گیرد ( با فرض سهم بازار 90 درصدی برای اسنپ ) که با لحاظ 365 روز در سال، به عدد 730 میلیون سفر در سال از طریق تاکسیهای اینترنتی می‌رسیم .
با توجه به اینکه هم اکنون اسنپ در حدود 140 شهر و تپسی در حدود 18 شهر فعالیت دارد ( با فرض جمعیت شهری یکسان ) ، سهم اسنپ از این تعداد سفر 85 تا 90 درصد و سهم تپسی 10 تا 15 درصد است که دو سناریو را پیش روی ما قرار می‌دهد .
سهم اسنپ 90 درصد = سالانه 657 میلیون سفر و سهم تپسی 10 درصد = سالانه 73 میلیون درباره فرمول درآمد بالا سفر
سهم اسنپ 85 درصد = سالانه 620 میلیون سفر و سهم تپسی 15 درصد = سالانه 110 میلیون سفر
هزینه هر سفر :
تاکسیهای اینترنتی هزینه ثابتی ندارند و الگوریتم قیمت‌گذاری تابعی از پارامترهای زمان، مسافت و مکان درخواست است و هر کدام نیز وزن مشخصی در محاسبه هزینه سفر دارند . اما به دلیل در دسترس نبودن این اطلاعات، به نقل از سایت تکرسا فارسی با نمونه‌گیری به صورت یکنواخت و مستقل از طریق 100 تماس در هر ناحیه از کشور و پرسش هزینه 10 سفر آخر هر فرد و افزایش نرخ‌های اخیر، به طور میانگین هزینه هر سفر به صورت زیر تخمین زده شده است :
میانگین هزینه در تهران : 300,000 ریال
میانگین سایر شهرها به جز تهران : 120,000 ریال
میانگین کل کشور : 210,000 ریال
کارمزد هر سفر :
براساس تحقیقات صورت گرفته و پرسش از رانندگان اسنپ و تپسی، کارمزد دریافتی از هزینه هر سفر 15 درصد تعیین شده است . و برآورد میشود که به دلیل قوانین موجود، تغییری در نرخ کارمزد نداشته باشیم .
اکنون می‌توان با اطلاعات موجود درآمد سالیانه اسنپ و تپسی را با دقت نسبتا مناسبی محاسبه کرد . طبق دو سناریویی که اشاره کردیم با ضرب پارامترهای تعداد سفر، میانگین هزینه هر سفر و کارمزد دریافتی، به محاسبه درآمد اسنپ و تپسی می‌پردازیم .
با فرض 730 میلیون سفر در سال و میانگین هزینه سفر 210,000 ریال و دریافت 15 درصد کارمزد :
درآمد اسنپ با 90 درصد سهم بازار = 20 هزار و 69 میلیارد ریال
درآمد اسنپ با 85 درصد سهم بازار = 19 هزار و 546 میلیارد ریال
درآمد تپسی با 10 درصد سهم بازار = 2 هزار و 300 میلیارد ریال
درآمد تپسی با 15 درصد سهم بازار = 3 هزار و 449 میلیارد ریال
اما همانطور که اشاره شد، اسنپ علاوه بر تاکسی آنلاین در زمینه‌های دیگری نیز فعالیت دارد که هرکدام درآمد مختص به خود را دارند که با توجه به اطلاعات موجود سعی در محاسبات درآمد مهم‌ترین فعالیت‌های آن نمودیم . البته باید به این نکته توجه کرد که اطلاعات دقیقی از پارامترهای مختلف مانند تعداد سفارش، میانگین قیمت، نرخ رشد و . در دسترس نیست و اطلاعات زیر با استفاده از گزارش منتشر شده در سیزدهمین سالگرد ایرانسل که در سال گذشته برگزار شد به دست آمده و با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی و نرخ رشد تخمینی، به روزرسانی شده است . در این تخمین، میانگین نرخ تورم برای امسال 30 درصد و نرخ تورم نقطه‌ای خوراکی طبق گزارش بانک مرکزی 58 درصد در نظر گرفته شده است .
تخمین ارزشگذاری بخش‌های غیر از تاکسی آنلاین اسنپ
بنابراین اسنپ از فعالیت‌های دیگر خود چیزی بالغ بر 9 هزار و 122 میلیارد ریال درآمد کسب می‌کند . در نتیجه درآمد کلی اسنپ در سال ( اسنپ تاکسی و دیگر فعالیت‌های آن ) به صورت زیر خواهد بود :
درآمد کل اسنپ با فرض سهم 90 درصدی از بازار تاکسی آنلاین به علاوه درآمد از دیگر فعالیت‌ها :
29 هزار و 191 میلیارد ریال
درآمد کل اسنپ با فرض سهم 85 درصدی از بازار تاکسی آنلاین به علاوه درآمد از دیگر فعالیت‌ها :
28 هزار و 668 میلیارد ریال
ضریب ارزش به درآمد :
همانطور که در ابتدای گزارش اشاره شد روش مناسب برای ارزشگذاری استارتاپهای داخل کشور استفاده از روش ضریب درآمد و استفاده از داده‌های استارتاپهای مشابه در سطح جهانی است . ضریب درآمد از نسبت ارزش به درآمد شرکت به دست می‌آید و می‌توان با محاسبه درآمد استارتاپ، ارزش آن را محاسبه کرد .
از استارتاپ‌هایی که در سطح جهانی فعالیت مشابه با اسنپ و تپسی دارند می‌توان به اوبر، لیفت، گرب و کریم اشاره کرد که تعدادی در بورس عرضه شده‌اند و داده‌های مالی آنها در دسترس است .
یکی از مسائلی که در هنگام ارزشگذاری یک استارتاپ باید مورد توجه قرار گیرد، مقیاس‌پذیری استارتاپ و توانایی رشد آن در آینده است . برای مثال حیطه کاری اسنپ تنها به تاکسی آنلاین ختم نشده و این شرکت وارد حوزه‌های پیک، ارسال غذا، بلیط وسایل حمل و نقل و . نیز شده است که تشابه زیادی به حوزه فعالیت اوبر دارد و به همین دلیل باید این نکات نیز در ارزشگذاری استارتاپ مدنظر قرار داده شود . با توجه به نکات گفته شده مدل کسب و کار اوبر، لیفت، گرب و کریم شباهت زیادی به اسنپ و تپسی دارد و می‌تواند ارزشگذاری بهتری را نتیجه دهد .
ضرایب درآمد اوبر، لیفت و گرب به شرح زیر است :
ضریب درآمد سرمایه‌گذاری خصوصی لیفت : 7
ضریب درآمد پس از عرضه اولیه لیفت : 3.8
ضریب درآمد سرمایه‌گذاری خصوصی اوبر : 6.2
ضریب درآمد عرضه اولیه اوبر : 6.4
ضریب درآمد پس از عرضه اولیه اوبر : 6.8
ضریب درآمد سرمایه‌گذاری خصوصی گرب : 7.5
سرمایه‌گذاری خصوصی نهادی است که در آن به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بخش خصوصی و سهامی خاص که در بازار سرمایه داد و ستد نمی‌شوند می‌پردازد . شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی اغلب 100% سهام یک شرکت را از طریق LBO اکتساب می‌کنند . اما در عرضه اولیه اغلب براساس پارامترهای P/E ، DCF و DDM ارزشگذاری صورت می‌گیرد . به دلیل در دسترس نبودن این اطلاعات برای شرکت‌های استارتاپی که به تازگی میخواهند در بورس عرضه شوند، ضریب درآمد سرمایه‌گذاری خصوصی برای ما از اهمیت بیشتری برخوردار است .
اکنون با توجه به توضیحات بالا باید برای اسنپ و تپسی یک ضریب مجزا و مشخص بیابیم . برای این کار یک میانگین وزنی از ضرایب نمونه‌های خارجی برای هرکدام محاسبه می‌کنیم . با توجه به گستردگی فعالیت بعضی استارتاپ‌ها در زمینه‌های دیگر مانند ارسال غذا، پیک و . بهتر است برای اسنپ از ضرایب اوبر و گرب و برای تپسی از ضرایب لیفت استفاده کنیم . نکته دیگری که باید برای میانگین‌گیری باید به آن توجه کنیم این نکته است که ضریب درآمد در سرمایه گذاری خصوصی اهمیت بیشتری نسبت به عرضه اولیه دارد، بنابراین وزن بیشتری به آن ضرایب خواهیم داد .
برای اسنپ بیشترین وزن را به ضریب درآمد سرمایه گذاری خصوصی و کمترین را به ضریب درآمد عرضه اولیه اوبر اختصاص می‌دهیم . برای جلوگیری از طولانی شدن مبحث از ارائه محاسبات پرهیز می‌کنیم و ضریب 6.6 را برای اسنپ و 5.9 را برای تپسی در نظر می‌گیریم .
حال با توجه به دو سناریوی مورد بحث می‌توانیم ارزش اسنپ و تپسی را با ضرب مقدار درآمد در عدد ضریب درآمد بدست آوریم :
۱ . سناریوی اول با سهم بازار 90 درصد برای اسنپ و 10 درصد برای تپسی :
درآمد اسنپ = 29 هزار و 191 میلیارد ریال و ضریب درآمد 6.6
ارزش اسنپ = 192 هزار و 661 میلیارد ریال
درآمد تپسی = 2 هزار و 300 میلیارد ریال و ضریب درآمد 5.9
ارزش تپسی =13 هزار و 570 میلیارد ریال
۲ . سناریوی دوم با سهم بازار 85 درصد برای اسنپ و 15 درصد برای تپسی
درآمد اسنپ = 28 هزار و 668 میلیارد ریال و ضریب درآمد 6.6
ارزش اسنپ = 189 هزار و 209 میلیارد ریال
درآمد تپسی = 3 هزار و 449 درباره فرمول درآمد بالا میلیارد ریال و ضریب درآمد 5.9
ارزش تپسی =20 هزار و 349 میلیارد ریال
بدین ترتیب اسنپ به طور میانگین می‌تواند ارزشی در محدوده 191 هزار میلیارد ریال و تپسی نیز ارزشی در محدوده 17 هزار میلیارد ریال را داشته باشد . این تفاوت ارزش به دلیل سهم بازار و همچنین گستردگی فعالیت اسنپ در زمینه‌های مختلف است .
2- روش داده کاوی تحلیلی :
در این روش با استفاده از داده‌های موجود از فضایی که استارتاپهای بین المللی مشابه در آن فعالیت می‌کنند و مقایسه آن با داده‌های اسنپ و تپسی و سپس تعدیل پارامترهای مختلف، به ارزشگذاری این دو استارتاپ می‌پردازیم .
پارامترهایی که در این روش و این صنعت خاص به آنها نیازمندیم عبارت‌اند از : تعداد شهر فعال، سن استارتاپ و میانگین سرانه بر اساس برابری قدرت خرید در بازار هدف . بدین طریق می‌توانیم ویژگی‌های مختلفی مثل بلوغ استارتاپ، مهیا بودن فضای رشد، ریسک‌های سیاسی و اقتصادی و . را پوشش دهیم . قطعا تفاوت‌ها و پارامترهای دیگری نیز در این بین وجود دارد اما به دلیل اهمیت کمتر و تسهیل ارزشگذاری از آنها صرف نظر می‌کنیم .
برای محاسبه ارزش استارتاپ هدف باید از فرمول زیر استفاده کرد، که در آن منظور از i استارتاپ هدف و n استارتاپ مشابه است .
در جدول زیر اطلاعات مورد نیاز برای ارزشگذاری اسنپ جمع آوری شده است . با جایگذاری اطلاعات موجود از اسنپ و استارتاپهای مشابه در فرمول ارائه شده، می‌توان ارزشگذاری را با دقت مناسبی انجام داد .
استارتاپهای مشابه اسنپ برای ارزشگذاری
اکنون با مقایسه اطلاعات هرکدام از استارتاپ‌ها با اسنپ و جایگذاری در فرمول، یک میانگین وزنی مناسب از ارزش حدودی این استارتاپ را با وزن دهی به تعداد شهرهای فعال بدست می‌آوریم . دقت شود که در این ارزشگذاری نرخ دلار برابر با 240,000 ریال و به دلیل بلوغ اسنپ و تپسی طی سال‌های گذشته، نرخ تنزیل (discount rate) برابر با 50% لحاظ شده است .
برآورد درباره فرمول درآمد بالا ارزش اسنپ بر اساس استارتاپهای مشابه جهانی
اکنون همین روند را برای تپسی نیز استفاده می‌کنیم :
استارتاپهای مشابه تپسی برای ارزشگذاری
سپس با استفاده از فرمول و در نهایت میانگین وزنی، ارزش تپسی را نیز محاسبه می‌کنیم :
برآورد ارزش تپسی بر اساس استارتاپهای مشابه جهانی
بدین ترتیب در این روش ارزش حدودی اسنپ برابر با 205,859 میلیارد ریال و ارزش حدودی تپسی برابر با 12,507 میلیارد ریال خواهد بود .
با مقایسه دو روش گفته شده می‌توان نتیجه گرفت که ارزش اسنپ می‌تواند در محدوده 191,000 تا 206,000 میلیارد ریال و ارزش تپسی در محدوده 12,500 تا 17,000 میلیارد ریالی قرار بگیرد .
این گزارش برآوردی بر اساس اطلاعات موجود است که طبیعتا داده‌های دقیق‌تر می‌تواند اعداد را تغییر دهد .
دیدگاه شما