درک بازار ثانویه بورس
(ویدئو در اسفند ۱۳۹۷ تهیه شده است)
دوست من سلام!
از آن جا که سوالات بسیاری در مورد عرضههای اولیه از طریق ایمیل و شبکههای اجتماعی از من پرسیده میشد، تصمیم گرفتم این ویدیو را برای شما آماده کنم. در گذشته مقالهای تحت عنوان راهنمای کامل شرکت در عرضه اولیه در قسمت مقالات سایت قرار گرفت. همچنین در مقالهای دیگر به همراه شما عزیزان به بررسی عرضههای اولیه صورت گرفته به روش جدید (بوکبیلدینگ) پرداختیم.
اما معمولا سه سوال اصلی و مهم وجود دارد که در این زمینه بیشتر پرسیده میشود. در ادامه قصد دارم که این سوالات را پاسخ دهم…
عرضه اولیه به چه معناست؟!
به طور کلی فرآیندی که در آن شرکتها برای اولین بار وارد بازار میشوند تا سهام آنها در بورس معامله شوند، “عرضه اولیه” نام دارد.
در واقع پذیرفته شدن سهام یک شرکت و کشف قیمت آن در بازاری تحت عنوان بازار اولیه ضورت میگیرد. پس از ورود شرکت به بورس، معاملات روزهای آتی در بازار ثانویه انجام خواهد شد. برای درک بیشتر این موضوع به بازار خودرو توجه کنید. خریدن خودرو به قیمت مصوب از کارخانه خودرو ساز در بازار اولیه و معاملات آن بین مردم و به صورت عادی در بازار ثانویه انجام میشود. لذا نیازی نیست که این اسامی را به ذهن بسپارید.
چرا شرکتها تمایل دارند در بورس پذیرفته شوند؟!
تأمین منابع مالی
همه شرکتها برای گسترش فعالیت خود به منابع مالی جدید نیاز دارند. این منابع مالی معمولا به دو صورت تامین میشود: از طریق استقراض از بانکها و یا از طریق عرضهی سهام در بورس. استقراض و استفاده از تسهیلات بانکی مشکلات فراوانی دارد.
اما روش مناسبتر تأمین مالی، عرضه سهام است که از نظر فرایند انجام و هزینههای مالی و غیرمالی بسیار راحتتر از دریافت وام خواهد بود. در این روش کافی است شرکت در بورس پذیرفته شده و عملکرد و آینده قابل قبولی از دید سرمایهگذاران داشته باشد. در این صورت با عرضه سهام جدید شرکت در بورس، این سهام به سرعت به فروش میرسند و شرکت می تواند به راحتی درک بازار ثانویه بورس و در کوتاهترین زمان، منابع مالی مورد نیاز خود را تأمین کند. به این ترتیب، شرکت نه تنها اقساطی را برای بازپرداخت وام پرداخت نمیکند، بلکه شرکایی به نام سهامداران دارد که در سود و زیان، با شرکت سهیم خواهند بود.
استفاده از معافیت مالیاتی براساس قانون
همه شرکتهایی که در بورسهای دنیا به فعالیت اقتصادی میپردازند، بخش قابل توجهی از درآمد خود را میبایست در قالب مالیات به دولت بپردازند. معمولا دولتها به دلیل نقش مؤثر بورس در رشد و رونق اقتصادی، قوانین و مقررات متعددی برای تقویت بورس در نظر میگیرند. در کشور ما نیز همواره سعی بر تقویت بورس به عنوان یکی از ارکان رشد و رونق اقتصادی بوده است. یکی از این قوانین، معافیت مالیاتی برای شرکت های بورسی است، به این معنا که شرکتهایی که پس از طی مراحل قانونی در بورس پذیرفته شده و سهام آنها در بورس خرید و فروش میشود، مطابق قانون کمتر از سایر شرکتها مالیات می پردازند. بنابراین، هزینههای آنها کاهش یافته و در نتیجه، سود نهایی آنها افزایش خواهد یافت.
کسب شهرت و اعتماد درک بازار ثانویه بورس عمومی
همه شرکتها اجازه عرضه سهام در بورس را ندارند. شرکتهایی که در بورس پذیرش میگیرند از فیلترهای متعددی عبور میکنند و در واقع باید دارای شرایط خاصی باشند، برای مثال، شرکت باید برای چند سال متوالی سودآور باشد و امید به سودآوری آن در آینده هم برای آن وجود داشته باشد، حداقل مدت مشخصی از زمان فعالیتش گذشته و عملکرد قابل قبولی داشته باشد، حداقل سرمایه مشخصی داشته باشد، اعضای هیات مدیره آن دارای سوءپیشینه نباشند و … چنین شرایطی باعث میشود تا مردم که همان سرمایهگذاران هستند، به شرکتهای فعال در بورس اعتماد کنند. در نتیجه همین اعتماد است که سرمایهگذاران تمایل به خرید سهام آن شرکتها پیدا میکنند. توسعه شرکتهای بورسی و رونق اقتصادی نیز نتیجه همین اعتماد خواهد بود.
به علاوه، چون شرکتهای بورسی در مقایسه با سایر شرکتها، از شفافیت و عملکرد بهتری برخوردار هستند، نهادهای وام دهنده مانند بانکها نیز این شرکتها را در اولویت اعطای تسهیلات قرار میدهند. اگر چه بهتر است دریافت وام در اولویت شرکتها نباشد! همچنین شرکتهای پذیرفته شده در بورس در مقایسه با سایر شرکتها، معمولا از شرایط اطلاعرسانی و تبلیغاتی مناسبتری برخوردار هستند، زیرا اطلاعات آنها به صورت مستمر از طریق رسانههای مختلف نظیر صدا و سیما و روزنامهها به مردم منعکس میشود که این موضوع میتواند امتیاز ویژهای برای آنها محسوب شود.
آیا سرمایهگذاری در عرضههای اولیه مناسب است؟!
در حال حاضر عرضههای اولیه در کشور ما به روش بوکبیلدینگ انجام میشود. مزیت این روش این است که سرمایهگذاران اجازه دارند در یک بازه زمانی مشخص سفارشات خود را ارسال کنند و پس از پایان مهلت ثبت سفارش، سهام قابل عرضه بین تمامی خریداران به نسبت مساوی تقسیم میشود. مبلغ سهام تخصیص یافته به سهامداران بسته به اندازه شرکت و حجم سرمایه آن میتواند از حدود صد هزار تومان تا چند میلیون تومان متغیر باشد.
کارشناسان و مسوولان سازمان بورس با بررسی صورتهای مالی شرکت، قیمت سهام آن را برای عرضه اولیه تعیین میکنند. این قیمت بالاتر از ارزش اسمی یعنی ۱۰۰۰ ریال است. معمولا سعی بر این است که قیمت عرضه اولیه سهام از قیمت ذاتی و ارزش واقعی آن کمتر باشد تا مشارکت در عرضه اولیه برای سرمایهگذاران از جذابیت کافی برخوردار بوده و برای آنها بازدهی داشته باشد. تجربه نیز نشان داده که غیر از یک یا دو مورد خاص (به دلیل جذاب نبودن قیمت عرضه)، تقریبا تمامی عرضههای اولیه با بازدهیهای نسبتا مناسب، از ۱۰ ۲۰ درصد تا بازدهیهای ۱۰۰ یا ۲۰۰ درصدی، در یک مدت کوتاه حداکثر یک ماهه همراه بودهاند. لذا شرکت در عرضه اولیه شرکتها معمولا به سرمایهگذاران به خصوص کسانی که به تازگی وارد بازار شدهاند توصیه میشود.
نکته مهم!
افرادی که قصد دارند سرمایهگذاری بیشتری (بیشتر از حجم تخصیصیافته در عرضه) بر روی این شرکتها داشته باشند میبایست یک تحلیل (به روش بنیادی) بر روی سهام شرکت انجام دهند. در صورتی که قیمت به دست آمده از طریق این تحلیل ارزنده بود، هنگام عرضه بیشتر سهام توسط سهامداران و خارج شدن سهام از صف خرید پس از چند روز، میتوانند مبالغ بیشتری را بر روی سهام مورد نظر سرمایهگذاری نمایند.
البته دقت کنید از آن جا که این شرکتها سابقه زیادی در بورس ندارند، لذا دادههای چندانی در مورد این شرکتها برای انجام تحلیل تکنیکال موجود نخواهد بود. تحلیل این شرکتها به روش بنیادی نیز میتواند کار سخت و دشواری باشد که ممکن است به راحتی از عهده سهامداران تازه وارد بر نیاید.
لینک مقالات عرضه اولیه و دریافت کد بورسی :
دریافت کد بورسی
راهنمای کامل شرکت در عرضه اولیه
عرضه اولیه + اطلاعیه عرضههای پیش رو + بررسی آماری
چکیده مطلب:
شرکتها ممکن است به دلایل مختلفی تمایل به ورود به بازار سرمایه داشته باشند. دلایلی مثل معافیتهای مالیاتی، کسب اعتبار و اعتماد عمومی و … اما نکتهای که برای سرمایهگذاران میتواند مهم باشد، شناسایی فرصتهای سرمایهگذاری در این شرکتها است. عرضههای اولیه هر چند در بیشتر موارد حجم بالایی ندارند، اما میتوانند یک راه خوب، مطمان و سودآور برای آشنایی با بازار سرمایه و ورود به آن باشند. البته که در برخی از عرضههای اولیه سودهای چند میلیونی و چند ده میلیونی هم سابقا رقم خورده است! برای استفاده از این فرصتهای مطمأن و کم ریسک، آموزش دیدن را در اولویت خود قرار دهید …
بورس تایلند؛ بازاری با سرمایهگذاری ۱۲۴ کشور جهان
بورس اوراق بهادار تایلند، با گردش معاملات روزانه بیش از ۲ میلیارد دلار به عنوان فعالترین بورس منطقه جنوب غربی آسیا برای ۱۰ سال متوالی معرفی شده است.
به گزارش صدای بانک از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، بورس اوراق بهادار تایلند (SET) Stock Exchange of Thailand، تنها بورس اوراق بهادار در کشور تایلند است که در ۳۰ آوریل ۱۹۷۵ تأسیس شد.
این بورس، در ASEAN (اتحادیه کشورهای جنوب شرقی آسیا) به عنوان دومین بازار بزرگ به شمار میرود. همچنین این بورس اوراق بهادار با ارزش ۵۶۴ میلیارد دلار در رده بیست و سومین بورس اوراق بهادار جهان قرار گرفته است.
بورس اوراق بهادار تایلند از سال ۲۰۱۵ تا ژوئن ۲۰۲۰، به عنوان بزرگترین بازار عرضه اولیه سهام در آسیای جنوب شرقی از نظر سرمایه جمع آوری شده به مبلغ ۱۷.۸ میلیارد دلار به شمار میرفت. همچنین به عنوان فعالترین بورس منطقه برای ۱۰ سال متوالی با گردش معاملات روزانه معمولاً بیش از ۲ میلیارد دلار معرفی شده است.
در سال های اخیر، تعداد شرکت کنندگان در بازار سرمایه به شدت افزایش یافته و حسابهای تجاری تقریباً ۱۰ برابر از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۲۲ افزایش یافته است.
SET نسبت به برخی از بورسهای اوراق بهادار کشورهای دیگر، مقررات قیمتی سختگیرانهتری دارد و معمولاً اجازه نمیدهد قیمت سهام در یک روز بیش از ۳۰ درصد افزایش یا کاهش یابد.
نگاهی بر اقتصاد کشور تایلند
به گزارش بانک تایلند (BOT)، این کشور با جمعیت نزدیک به ۷۰ میلیون نفر، در سال گذشته در مسیر رو به رشد بوده است. بر این اساس، تایلند رشد اقتصادی در سال گذشته را به ثبت رسانده است.
در سال ۲۰۲۱ به طور کلی ارزش تولید ناخالص داخلی در سراسر جهان ۹۴ هزار میلیارد دلار بوده که ارزش تولید ناخالص داخلی تایلند در سال گذشته میلادی ۵۵۰ میلیارد دلار بوده است.
در جدول زیر، میزان تولید ناخاص داخلی این کشور، میزان تولید ناخالص سرانه، تولید ناخالص داخلی از خدمات، تولید ناخالص داخلی از معادن، تولید ناخالص داخلی از کشاورزی در ماههای می و آوریل به نمایش درآمده است:
پیشینه بورس اوراق بهادار تایلند
در جولای ۱۹۶۲، بورس اوراق بهادار بانکوک به عنوان یک نهاد خصوصی تاسیس شد. فعالیت این بورس در اوایل دهه ۱۹۷۰ به دلیل عدم حمایت دولت و بی تمایلی و درک محدود از بازار سهام در میان مردم، متوقف شد.
در سال ۱۹۷۲ دولت تایلند گامی به منظور راهاندازی بازار سرمایه برداشت. این اقدامات، مقررات دولتی بر عملیات شرکتهای مالی و اوراق بهادار که تا آن زمان آزادانه فعالیت میکردند را گسترش داد.
در می ۱۹۷۴، قانون مورد انتظار برای ادغام SET به منظور ارائه معاملات اوراق بهادار به منظور ارتقای پسانداز و بسیج سرمایه داخلی به تصویب رسید و به دنبال آن اصلاحاتی در قانون درآمد در پایان سال انجام شد و امکان سرمایهگذاری پس انداز در بازار سرمایه را فراهم کرد.
در سال ۱۹۷۵، چارچوب قانونی اساسی برای معاملات اوراق بهادار در بازار سرمایه تایلند ایجاد شد.
در ۳۰ آوریل ۱۹۷۵، معاملات در بورس اوراق بهادار تایلند به طور رسمی آغاز شد.
در اول ژانویه ۱۹۹۱ این بورس نام بورس اوراق بهادار تایلند (SET) را بر خود نهاد.
در ۱۷ می ۲۰۰۴، بورس آتی تایلند (TFEX) به عنوان یکی از شرکتهای تابعه بورس تایلند به این بورس اوراق بهادار تایلند افزوده شد.
معاملات آتی تک سهام برای نخستین بار در ۲۴ نوامبر ۲۰۰۸ راه اندازی شد.
در ۹ ژوئیه ۲۰۰۹، معاملات مشتقه راهاندازی شد.
در سال ۲۰۰۸، کمیسیون بورس و اوراق بهادار تایلند همراه با بانک مرکزی به سرمایهگذاران داخلی اجازه داد تا برای اولین بار به طور مستقیم از طریق یک کارگزاری تایلندی در خارج از کشور سرمایهگذاری کنند. تا پیش از این، تنها مؤسسات می توانستند در خارج از کشور سرمایهگذاری کنند.
نگاهی بر ساختار بورس اوراق بهادار تایلند
بورس اوراق بهادار تایلند از دو بازار برای شرکتهای بورسی برخوردار است: SET و MAI (بازار سرمایه گذاری جایگزین: Market for Alternative Investment) که بازاری برای شرکتهای کوچک و متوسط است.
تا ۱۹ آگوست سال جاری، ۷۸۹ شرکت در بورس اوراق بهادار تایلند فهرست شدهاند: ۶۰۱ شرکت در بورس اصلی (SET) و ۱۸۸ شرکت در بازار سرمایهگذاری جایگزین (MAI)
افزون بر سهام عادی، سرمایهگذاران می توانند انواع دیگری از اوراق بهادار از جمله ضمانت نامه، ضمانت نامه مشتقه (DW)، رسید سپردهگذاری (DR)، صندوق قابل معامله در بورس (ETF)، صندوقهای دارایی (PF) همچون صندوقهای سرمایه گذاری املاک و مستغلات (REIT) را معامله کنند. در بورس اوراق بهادار تایلند، بازاری جداگانه برای اوراق مشتقه وجود دارد.
از آگوست ۲۰۲۱، بورس تایلند موفق به جذب سرمایهگذاران از ۱۲۴ کشور شد؛ بریتانیا، سنگاپور، هنگکنگ، سوئیس، ایالات متحده و ژاپن، ۶ کشوری هستند که نسبت به سایر کشورها بیشترین سهم را از این بازار دارند.
در سال گذشته، میزان سرمایهگذاری ۱۰ کشور در بازار سهام تایلند بیش از ۱۴۷.۵ میلیارد دلار آمریکا معادل ۴.۷۷ تریلیون بات (THB) بوده است که ۹۳.۷ درصد از کل سهام خارجی در این بازار را تشکیل میدهد.
چارچوب نظارتی بازار سرمایه تایلند
درک بازار ثانویه بورس
بر اساس قانون بورس و اوراق بهادار ۱۹۹۲ (SEA)، بورس اوراق بهادار تایلند (SET) توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) نظارت میشود. این در حالی است که سیاستها و عملیات SET بر عهده هیئت مدیره SET است. همچنین، بانک تایلند (BOT) مسئول بازار پول این کشور است.
SEA تمایز روشنی بین بازارهای اولیه و ثانویه به منظور سهولت در توسعه موفقیتآمیز در این بازارها، قایل شده است. هر دو بازار اولیه و ثانویه توسط SEC (کمیسیون بورس و اوراق بهادار) تنظیم میشوند.
بازار اولیه
نظارت و تنظیم بازار اولیه از جمله وظایف SEC است. هر شرکتی که مایل به انتشار اوراق بهادار جدید از طریق عرضه اولیه عمومی (IPO) یا ارائه اوراق بهادار اضافی به عموم است، نیاز به تأییدیه SEC دارد و باید با الزامات بایگانی آن مطابقت داشته باشد. SEC ملزم است پیش از تایید انتشار اوراق بهادار و فروش آنها به عموم، امور مالی و عملیات شرکت را بررسی کند.
بازار ثانویه
پس از عرضه اولیه، اوراق بهادار در بازار ثانویه پس از درخواست ناشر و تایید SET در بازار ثانویه معامله شوند.
عضویت SET در سازمانهای بینالمللی
عضویت در فدراسیون بورس های آسیایی و اقیانوسی (AOSEF) در سال ۱۹۸۲
عضویت در سازمان بینالمللی کمیسیونهای اوراق بهادار (IOSCO) در سال ۱۹۹۰
عضویت در فدراسیون جهانی مبادلات (WFE) در سال ۱۹۹۰
عضویت در بورسهای پایدار سازمان ملل در سال ۲۰۱۴
درک بازار ثانویه بورس
عرضه اولیه
عرضه اولیه یا IPO (در انگلیسی Initial Public Offering)
در مطالب قبلی با بازار سرمایه یا همان بورس آشنا شدیم. دانستیم که یکی از بهترین و پربازدهترین بازارها برای سرمایهگذاری، چه در کشور ما و چه در سایر کشورهای جهان، بورس سهام است. همچنین انواع روشهای خرید و فروش سهام را نیز معرفی کردیم. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و فراگیر شدن اینترنت، افراد میتوانند به صورت آنلاین و با اطمینان خاطر، به خرید و فروش سهام و سرمایهگذاری بپردازند. فراموش نکنید که ورود به این بازار به مانند سایر کسب و کارها، نیازمند داشتن دانش مربوط است. لذا آموزش بورس در وهله اول برای افرادی که قصد ورود به این بازار را دارند الزامی به نظر میرسد.
یکی از روشهایی که معمولا برای کسب سود در بازار سرمایه به افراد تازه وارد پیشنهاد میشود، شرکت در عرضه اولیه سهام شرکتها در بورس است. همانطور که از نام آن هم پیداست، شرکتهایی که سهام آنها برای اولین بار در بورس عرضه میشوند، میبایست در فرآیندی تحت عنوان عرضه اولیه شرکت کنند. در این مقاله قصد داریم این فرآیند را به صورت کامل بررسی کرده و نحوه کسب سود از آن را آموزش دهیم. پس اگر شما هم همانند ما به دنبال استفاده از فرصتهای سودآور بورس هستید با ما همراه باشید …
بازار اولیه و بازار ثانویه
برای شروع این مبحث بهتر است در ابتدا با تعریف بازار اولیه و بازار ثانویه آشنا شویم. منظور از بازار اولیه بازاری است که داراییها برای اولین بار در آن خرید و فروش میشوند. پس احتمالا واضح است که وقتی یک شرکت قصد دارد بخشی از سهام خود را به صورت عرضه اولیه در اختیار عموم قرار دهد، ابتدا باید آن را در بازار اولیه و طبق ضوابط خاصی پذیرهنویسی کند. توجه کنید که در حال حاضر قصد درک بازار ثانویه بورس ما آموزش مباحث تئوری نیست. تنها دانستن این که سهام شرکتها در بازار اولیه پذیرهنویسی شده و عرضه اولیه صورت میگیرد کافی است.
پس از آن که دارایی مورد نظر (در این جا یعنی سهام) در بازار اولیه فروخته (عرضه) شد، خرید و فروش آن میتواند به صورت آزاد میان افراد و شرکتهای مختلف صورت گیرد. به این بازار که دارایی پس از بار اول و به صورت مدارم میتواند در آن خرید و فروش شود، بازار ثانویه میگویند. وجود بازار ثانویه برای نقدشوندگی سهام بسیار ضروری است.
چرا شرکتها تمایل دارند در بورس پذیرفته شوند؟!
یکی از سوالاتی که به دفعات از ما پرسیده میشود این است که اصلا چرا شرکتها علاقه دارند در بورس درک بازار ثانویه بورس پذیرفته شوند؟! پاسخ این سوال را به طور مفصل در مقاله “مزایای بورس برای شرکتها” بررسی کردهایم. اما به طور خلاصه میتوان گفت که تأمین منابع مالی در مواقع مورد نیاز، کشف عادلانه قیمت سهام، استفاده از معافیت مالیاتی براساس قانون و کسب شهرت و اعتماد عمومی از مهمترین دلایل تمایل شرکتها برای پذیرفته شدن در بورس است.
فرایند پذیرش در بورس
شرکتها بر اساس مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار موظف هستند که اطلاعات و گزارشهای مالی حسابرسی شده خود را پیش از پذیرفته شدن در بورس نزد سازمان ارائه کنند. پس از تأیید ناظر سازمان بورس، نماد شرکت مورد نظر بر روی تابلو معاملات درج میشود.
تعیین تعداد سهام و بازه قیمت
برای این که شرکتها وارد بورس شوند، میبایست تغییراتی در اساسنامه آنها صورت گیرد و شرکت از سهامی خاص به سهامی عام تبدیل شود. تعداد سهام شرکتهای سهامی عام از تقسیم سرمایه ثبتشده آنها بر ارزش اسمی به دست میآید. برای اطلاع از میزان سرمایه ثبت شده شرکتها میتوانید به سایت کدال مراجعه کرده و نام شرکت مورد نظر خود را جستجو کنید. (توجه کنید که منظر از سرمایه ثبت شده، سرمایهای است که در هنگام تصویب اساسنامه ذکر شده و میتواند شامل املاک، تجهیزات، وسایل نقلیه و … در زمان تصویب اساسنامه باشد. لذا سرمایه ثبت شده با ارزش روز داراییها و قیمت روز سهام متفاوت است.)
همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنید سرمایه ثبت شده شرکت تجارت الکترونیک پارسیان کیش با نماد “تاپکیش” ۴۰۰ میلیارد ریال است. با تقسیم این عدد بر قیمت اسمی هر سهم یعنی ۱۰۰۰ ریال، تعداد سهام این شرکت برابر با ۴۰۰ میلیون سهم به دست میآید.
ترازنامه شرکت تجارت الکترونیک پارسیان کیش (تاپکیش) – سرمایه ثبت شده
چرا عرضههای اولیه معمولا سودآور هستند ؟!
کارشناسان و مسوولان سازمان بورس با بررسی صورتهای مالی شرکت، قیمت سهام آن را برای عرضه اولیه تعیین میکنند. این قیمت بالاتر از ارزش اسمی یعنی ۱۰۰۰ ریال است. معمولا سعی بر این است که قیمت عرضه اولیه سهام از قیمت ذاتی و ارزش واقعی آن کمتر باشد تا مشارکت در عرضه اولیه برای سرمایهگذاران از جذابیت کافی برخوردار بوده و برای آنها بازدهی داشته باشد.
تجربه نیز نشان داده که غیر از چند مورد خاص، تقریبا تمامی عرضههای اولیه با بازدهیهای نسبتا مناسب، از ۱۰ ۲۰ درصد تا بازدهیهای ۱۰۰ یا ۲۰۰ درصدی، در یک مدت کوتاه همراه بودهاند.
برای شرکت در عرضه اولیه چقدر سرمایه نیاز است؟!
در عرضه اولیه شرکتهای کوچک ۱۰ درصد و در عرضه اولیه شرکتهای بزرگتر (مثل پتروشیمیها) ۵ درصد از سهام شرکت برای عرضه اولیه در نظر گرفته میشود. (مابقی سهام در اختیار سهامدار عمده باقی میماند.)
پس از تعیین زمان عرضه اولیه، اطلاعیهای توسط سازمان بورس و اوراق بهادار منتشر میشود که در آن جزئیات عرضه سهام مورد نظر مشخص شده است. این جزئیات شامل تعداد کل سهام شرکت، تعداد سهام قابل عرضه، حداکثر تعداد سهام قابل خرید برای سرمایهگذاران و بازه قیمت برای ارسال سفارش است. مشخص کردن بازه مجاز و حداکثر تعداد سفارش که به آنها اشاره شد توسط کارشناسان سازمان بورس انجام میگردد.
- تذکر! اطلاعیه عرضه اولیههای بورسی در سایت بورس اوراق بهادار تهران به آدرس tse.ir و اطلاعیه عرضه اولیههای فرابورسی در سایت شرکت فرابورس ایران به آدرس ifb.ir قرار میگیرد.
اما برای پاسخ به این سوال که چقدر سرمایه برای شرکت در عرضه اولیه نیاز داریم، کافی است حداکثر تعداد سفارش را ضربدر سقف قیمت مجاز کنیم تا سرمایه مورد نیاز به دست آید. اما کار ما در این جا تمام نمیشود!
نکته مهم !
لازم است بدانید، از آن جا که معمولا استقبال زیادی از عرضههای اولیه صورت میگیرد، تعداد سهام اختصاص یافته در عرضه اولیه معمولا کمتر از سقف سفارش خواهد بود. برای این که بتوانیم به صورت تقریبی این تعداد را مشخص کنیم میبایست تعداد سهام قابل عرضه را تقسیم بر تعداد کدهای شرکتکننده در عرضه اولیه کنیم. به این صورت میتوانیم به صورت درک بازار ثانویه بورس تقریبی تعداد سهامی که پس از عرضه به هر کدسهامداری اختصاص مییابد را تعیین نماییم.
برای مثال در عرضه اولیه نماد تاپکیش که در آخرین روز تابستان ۹۷ انجام شد، تعداد ۸۰۰ سهم با بازه قیمتی ۱۶۰۰ تا ۱۷۰۰ ریال برای هر کد در نظر گرفته شده بود. پس حداکثر سرمایه مورد نیاز هر کد برابر با ۱۳۶۰۰۰۰ ریال بوده است.
همانطور که گفته شد، به دلیل استقبال زیاد سرمایهگذاران از عرضههای اولیه معمولا حداکثر سفارش به هر کد نخواهد رسید.
برای محاسبه تقریبی تعداد سهامی که به هر کد میرسد باید تعداد سهام قابل عرضه (یعنی ۴۰ میلیون برگه سهم) را بر تعداد تقریبی کدهای شرکتکننده تقسیم کنیم. (معمولا ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار کد سهامداری در حال حاضر در عرضههای اولیه شرکت میکنند.) با تقسیم ۴۰ میلیون بر ۲۰۰ هزار، عدد حاصل یعنی ۲۰۰ سهم به هر کد خواهد رسید. در این عرضه نیز حدود ۱۹۶ سهم به هر کد سهامداری تخصیص یافت!
چرا باید عرضه اولیه را در سقف قیمت مجاز بخریم؟!
اغلب عرضههای اولیه شامل شرکتهای کوچک و با حجم بازار پایین است. البته در طول سال معمولا چند عرضه اولیه از شرکتهای بزرگ مانند پتروشیمیها و یا شرکتهای این چنینی داریم که حجم سرمایه بالایی نیز نیاز دارند. از آن جا که معمولا عرضههای اولیه با استقبال بالای سرمایهگذاران همراه است و اولویت تخصیص سهام با کسانی است که قیمت بالاتری را پیشنهاد میکنند، لذا میتوان گفت که در ۹۵% از مواقع سهام شرکت مورد نظر تنها به کسانی اختصاص مییابد که سفارش خود را در سقف قیمت مجاز وارد کردهاند.
البته در طول سالهای گذشته معدود دفعاتی نیز بوده که استقبال زیادی از عرضه اولیه نشده و در قیمتهای کمتر از سقف قیمت مجاز نیز عرضه صورت گرفته است.
چکیده مطلب:
شرکتها ممکن است به دلایل مختلفی تمایل به ورود به بازار سرمایه داشته باشند. دلایلی مثل معافیتهای مالیاتی، کسب اعتبار و اعتماد عمومی و … اما نکتهای که برای سرمایهگذاران میتواند مهم باشد، شناسایی فرصتهای سرمایهگذاری در این شرکتها است. عرضههای اولیه هر چند در بیشتر موارد حجم بالایی ندارند، اما میتوانند یک راه خوب، مطمان و سودآور برای آشنایی با بازار سرمایه و ورود به آن باشند. البته که در برخی از عرضههای اولیه سودهای چند میلیونی و چند ده میلیونی هم سابقا رقم خورده است! برای استفاده از این فرصتهای مطمأن و کم ریسک، آموزش دیدن را در اولویت خود قرار دهید …
معرفی بازارهای مالی و انواع آن
بازارهای مالی به طور گسترده ای به هر بازاری که تجارت اوراق بهادار در آن رخ دهد، گفته میشود، از جمله بازار سهام، بازار اوراق قرضه، بازار فارکس و بازار مشتقات و غیره اشاره دارند. بازارهای مالی برای عملکرد روان اقتصاد سرمایه داری بسیار حیاتی است.
درک بازارهای مالی
بازارهای مالی با تخصیص منابع و ایجاد نقدینگی برای مشاغل و کارآفرینان نقشی اساسی در تسهیل عملکرد روان اقتصاد سرمایه داری دارند. بازارها تجارت و خرید منابع مالی خود را برای خریداران و فروشندگان آسان میکنند. بازارهای مالی محصولات اوراق بهادار را ایجاد میکنند که بازدهی را برای کسانی که بودجه مازاد دارند (سرمایه گذاران/وام دهندگان) فراهم میکند و این وجوه را در دسترس کسانی قرار میدهد که به پول اضافی نیاز دارند (وام گیرندگان).
بازار سهام فقط یک نوع بازار مالی است. بازارهای مالی با خرید و فروش انواع مختلفی از ادوات مالی از جمله سهام، اوراق قرضه، ارز و مشتقات حاصل میشوند. بازارهای مالی تا حد زیادی به شفافیت اطلاعاتی اعتماد میکنند تا مطمئن شوند که بازارها قیمت های کارآمد و منD8سبی را تعیین میکنند. قیمت های بازار اوراق بهادار به دلیل وجود نیروهای اقتصادی کلان مانند مالیات، نمیتواند نشان دهنده ارزش اصلی آنها باشد.
برخی از بازارهای مالی هستند با فعالیت کم و برخی دیگر مانند بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE) روزانه تریلیون دلار اوراق بهادار تجارت میکنند. بازار سهام یک بازار مالی است که سرمایه گذاران را قادر به خرید و فروش سهام شرکت های تجاری عمومی میکند. بازار سهام درک بازار ثانویه بورس اصلی جایی است که در آن سهام جدید به نام عرضه اولیه (IPO) به فروش میرسد. هرگونه معامله پس از آن سهام در بازار ثانویه اتفاق میافتد، جایی که سرمایه گذاران اوراق بهاداری را که قبلاً مالک آنها بودند را خریداری میکنند و یا میفروشند.
مهم: قیمت اوراق بهادار مورد معامله در بازارهای مالی ممکن است لزوماً ارزش درک بازار ثانویه بورس ذاتی واقعی آنها را نشان ندهد.
نکات کلیدی
- بازارهای مالی به طور گسترده ای به هر بازاری که تجارت اوراق بهادار در آن اتفاق میافتد اشاره دارند.
- انواع مختلفی از بازارهای مالی وجود دارد، از جمله بازارهای فارکس، پول، سهام و اوراق قرضه و غیره .
- بازارهای مالی با انواع و اقسام اوراق بهادار تجارت میکنند و برای عملکرد روان جامعه سرمایه داری بسیار مهم هستند.
انواع بازارهای مالی
بازارهای فرابورس
بازار فرابورس (OTC) یک بازار غیرمتمرکز است؛ به این معنی که مکان فیزیکی ندارد و تجارت به صورت الکترونیکی انجام میشود. و در آن شرکت کنندگان در بازار بدون واسطه مستقیماً اوراق بهادار را بین دو طرف معامله میکنند. یک بازار فرابورس، مبادله سهام قابل معامله عمومی را که در Nasdaq ،NYSE، یا بورس اوراق بهادار آمریکا فهرست نشده اند انجام میدهد. به طور کلی شرکت هایی که در بازارهای فرابورس تجارت میکنند از شرکت هایی که در بازارهای اصلی تجارت میکنند کوچک تر هستند، زیرا بازارهای فرابورس به مقررات کمتری نیاز دارند و هزینه استفاده آنها کمتر است.
بازارهای اوراق قرضه
اوراق قرضه اوراق بهاداری است که در آن سرمایه گذار برای مدت مشخصی با نرخ بهره از پیش تعیین شده، وام میگیرد. ممکن است شما اوراق قرضه را توافقی بین وام دهنده و وام گیرنده بدانید که شامل جزئیات وام و پرداخت های آن است. اوراق قرضه توسط شرکت های بزرگ و همچنین توسط شهرداری ها، ایالت ها و دولت های مستقل برای تأمین اعتبار پروژه ها و عملیات صادر میشود. به عنوان مثال، بازار اوراق بهادار اوراق بهاداری مانند سفته و اسکناس چاپ شده توسط خزانه داری ایالات متحده را به فروش میرساند. بازار اوراق قرضه را بازار بدهی، اعتبار یا درآمد ثابت نیز مینامند.
بازارهای پول
به طور معمول بازارهای پول، با کالاهایی با سررسید کوتاه درک بازار ثانویه بورس مدت با نقدینگی زیاد (کمتر از یک سال) تجارت میکنند و با درجه بالایی از ایمنی و بازده نسبتاً کم بهره میگیرند. در سطح عمده فروشی، بازارهای پول معاملات زیادی را بین نهادها و بازرگانان انجام میدهند. در سطح خرده فروشی، آنها شامل صندوق های سرمایه گذاری دوجانبه بازار پول هستند که توسط سرمایه گذاران منفرد خریداری شده و حساب های بازار پول که توسط مشتریان بانک افتتاح شده است. افراد همچنین ممکن است با خرید گواهی سپرده کوتاه مدت (سی دی)، سفته های شهرداری یا اسناد خزانه داری ایالات متحده و سایر مثال ها در بازارهای پول سرمایه گذاری کنند.
بازار مشتقات
مشتق قراردادی است بین دو یا چند طرف که ارزش آنها بر اساس دارایی مالی توافق شده (مانند اوراق بهادار) یا مجموعه دارایی ها (مانند یک شاخص) مشخص میشود. مشتقات، اوراق بهادار ثانویه ای هستند که ارزش آنها صرفاً از ارزش اوراق بهادار اصلی که با آنها مرتبط هستند، حاصل میشود. به خودی خود مشتق بی ارزش است. بازار مشتقات بجای معامله مستقیم سهام، در معاملات آتی و اختیارات و سایر محصولات مالی پیشرفته معامله میکنند که ارزش خود را از ادوات اساسی مانند اوراق قرضه، کالاها، ارزها، نرخ بهره، شاخص های بازار و سهام میگیرند.
بازار فارکس
بازار فارکس (ارزی) بازاری است که در آن شرکت کنندگان میتوانند ارزهای خود را خریداری، فروش و مبادله کنند و همچنین در معاملات پر خطر نیز شرکت کنند. به همین ترتیب، بازار فارکس بیشترین نقدینگی را در بازار جهان دارد، زیرا پول نقد بیشترین نقدینگی را در سرمایه دارد. بازار ارزی بیش از ۵ تریلیون دلار معامله در روز انجام میدهد که بیش از مجموع بازارهای آتی و سهام است. مانند بازارهای فرابورس، بازار فارکس نیز غیرمتمرکز است و از یک شبکه جهانی رایانه و واسطه از سراسر جهان تشکیل درک بازار ثانویه بورس شده است. بازار فارکس از بانک ها، شرکت های تجاری، بانک های مرکزی، شرکت های مدیریت سرمایه گذاری، صندوق های تامینی و کارگزاران و سرمایه گذاران خرده فروشی فارکس تشکیل شده است.
بازارهای مالی و طبقه بندی آن ها
جمله زیبایی که امروز قصد داریم جلسه آموزشی خود را با آن آغاز کنیم از وارن بافت است که میگوید در دنیای کسب و کار موفقترین افراد کسانی هستند که به کاری که عاشقش هستند مشغول اند. پس امیدوارم همگی با عشقی که به آموختن مطالب مرتبط با بازارهای مالی بخصوص بازار سرمایه دارید بهترین نتیجه ها را از آن بگیرید.
امروز مختصراً در ارتباط با مکانیزم فعالیت بازارهای مالی و طبقه بندی این بازارها از دیدگاههای مختلف مطالبی را خدمت شما عزیزان ارائه میکنیم، زیرا از آنجا که سرمنشا بازار سرمایه، بازارهای مالی است، شناخت مختصری از این بازارها برای ورود به بازار بورس لازم میباشد.
بازارهاي مالي:
اگر بخواهیم تعریف ساده ای از بازارهای مالی داشته باشیم ابتدا باید این کلمه را به دو بخش بازار و مالی تفکیک کنیم تا با تعریف ساده از هر یک از این بخش ها بتوانیم به خوبی عملکرد بازارهای مالی را درک کنیم.
بر همین اساس برای شناخت بهتر بازار لازم است که به مکانسیم فعالیت بازارها اشاره ای داشته باشیم. به طور کلی در علم اقتصاد، مکانسیم فعالیت هر بازار؛ بر مقابل هم قرار دادن دو طرف معامله یعنی خریداران و فروشندگان استوار است تا آنها بتوانند به سادگی یکدیگر را پیدا کنند؛ بنابراین بازارها نقش تسهیل کننده معاملات را بر عهده دارند.
حالا با تعریف سادهای که از بازار ارائه دادیم، به سراغ تعریفی برای قسمت مالی این بحث می رویم. اگر کل سیستم اقتصادی یک کشور را به دو بخش واقعی و مالی تقسیم کنیم؛ پس می توایم برای این دو بخش به ترتیب دارایی های واقعی و دارایی های مالی را متصور شویم.
حال تفاوت داراييهاي مالي با داراييهاي واقعي در چیست؟ این تفاوت در ماهیت آنهاست به طوری که دارايي هاي واقعي ماهيت فيزيكي و قابل لمس دارند مانند اتومبيل، املاك ومستغلات، وسايل منزل و… ولی در دارایی های مالی ماهیت یا جنبه فیزیکی وجود ندارد.
مطلبی که بیان آن در اینجا به فهم بهتر بحث کمک میکند، این است که از ديدگاه اقتصادي خريد داراييهاي مالي نسبت به خريد دارايي هاي واقعي مزیت دارد؛ زیرا كه اولاً دارايي واقعي عموماً كالاي مصرفي هستند که اغلب جنبه پس انداز و سرمايه گذاري ندارند و دوم اينكه اگر خريد این داراييها (واقعي) به منظور سرمایه گذاری انجام پذیرد، ارزش افزودهاي برای اقتصاد ايجاد نميكند و بلااستفاده نگه داشتن آنها به اميد گرانترشدن در آينده به معناي بلااستفاده نگه داشتن منابع كشور تلقی میشود.
حالا با توجه به اینکه متوجه شدیم بخش مالی یک اقتصاد آن بخشی از اقتصاد است که در آن وجوه، سرمایه و اعتبارات از طرف صاحبان پول و سرمایه به طرف متقضیان این وجوه جریان می یابد، پس میتوانیم مفهوم ساده ای از بازارهای مالی را اینگونه بیان کنیم:
بازارهای مالی، بازارهايي هستند كه درآنها دارايي هاي مالي (داراييهاي كاغذي مانند سهام و اوراق قرضه که ارزش آنها به ارزش توليدات وخدمات ارايه شده توسط شركتهاي منتشركننده آنها درک بازار ثانویه بورس وابسته است) مورد مبادله قرار میگیرد .
تا اینجای بحث بازارهای مالی به خوبی تفهیم گردید، حالا اگر بخواهیم انواع مختلفی از بازارهای مالی را به صورت تفکیکی بشناسیم باید این نکته را بدانیم که انواع مختلفی از بازارهای مالی وجود دارند که ویژگیهای آنها به داراییهای مالی که در آن مبادله میشوند و نیازهای شرکتکنندگان مختلف بازار بستگی دارد.
بنابراین در حالت کلی میتوان بازار مالی را براساس ماهیت مبادلات و همچنین میزان رشد آنها در اقتصاد تقسیم بندی نمود.
از آنجا که پرداختن به کلیه انواع بازارهای مالی بحث ما را به درازا خواهد کشاند، در ادامه دو نمونه اصلی از طبقهبندی بازارهاي مالي در اقتصاد را براساس معيارهاي مختلف شرح میدهیم:
طبقه بندي بازارهای مالی بر اساس سررسيد حق مالي:
الف) بازار پول: اوراق بهاداري كه زمان سررسيد آنها كمتر از يكسال است در بازار پول مبادله ميشوند؛ بنابراین در این بازار بانكها و صرافيها فعاليت دارند.
ب) بازار سرمايه: اوراق بهاداري كه زمان سررسيد آنها بيش از يكسال باشد در بازار سرمایه دادوستد ميشوند. بازار سرمایه، تسهیل کننده فرآیند خرید و فروش ابزارهای مالی (اسناد خزانه، اوراق تجاری و گواهی سپرده) است که شاخصترین ابزار مالی این بازار با نام اوراق سهام شناخته میشود. بازار سرمايه نيز عمدتاً بورس اوراق بهادار را شامل ميشود.
طبقه بندي بازارهای مالی براساس مرحلة انتشار:
الف) بازار اوليه: اوراق بهاداري كه براي اولين بار توسط دولت و يا شركتها منتشر ميشود، در اين بازار پذيره نويسي ميشوند. نماد بازار اولیه در ایران، بانک میباشد.
ب) بازار ثانويه: اوراق بهاداري كه در بازار اوليه پذيره نويسي شده اند، در بازار ثانویه مورد داد و ستد مجدد قرار مي گيرند و نماد آن دركشور ما بازار بورس اوراق بهادار است. بنابراین بازار بورس بازار ثانويه است ، به بیان دیگر در بورس شركتي تاسيس نميشود و فقط سهام شركتهاي پذيرفته شده كه قبلا تاسيس شده و چند سال فعاليت كرده اند، مورد معامله قرار ميگيرد.
تا اینجای بحث با مفهوم بازار مالی و طبقه بندی این بازار آشنا شدیم، حالا برای اینکه مکانسیم بازارهای مالی بتواند به درستی و کارا نقش خود را ایفا کند به واسطه های مالی نیاز دارد.
واسطه هاي مالي:
تمام شركتها و فعالين بازارهاي مالي را در تسهیل فرآیند انجام معاملات در این بازار نقش دارند ، واسطه هاي مالي می نامند. به طور كلي ميتوان واسطه هاي مالي را به 3 دسته کلی طبقه بندي كرد :
1- واسطه هاي مالي پولی یا بانكي:
الف) بانك مركزي
ب) ساير نهادهاي بانكي
ج) بانكهاي سپرده پذير
2– واسطه هاي مالي غيرپولي:
الف) شركتهاي بيمه
ب) شركتهاي سرمايهگذاري
ج) صندوق بازنشستگي و احتياطي
د) اتحاديههاي اعتباري
ر) سازمانهاي وام و پس انداز، صندوق هاي پس انداز با هدفهاي خاص
ز) شركتهاي تامين مالي ( مجموعه اي از واسطه هاي مالي كه در اعطاي وام به بنگاهها و مصرفكنندگان تخصص دارند).
ه) شركتهاي اجارة بلندمدت (شركتهايي هستند كه داراييهاي بادوام و ملموس نظير ماشين آلات را خريداري ميكنند و آنها را به شكل اجاره در اختيار افراد حقيقي و حقوقي قرار مي دهند).
3- ساير موسسات ارائه كننده خدمات مالي:
الف)كارگزاران بورس اوراق بهادار
ب)دلالان بورس اوراق بهادار
ج) بانك هاي سرمايه گذار (سازمان هايي هستند كه اعتبارات ميانمدت و بلندمدت در اختيار وام گيرندگان مي گذارند. اين بانكها انتشار سهام و اوراق قرضة جديد دولتي را تعهد ميكنند) .
د)بانكهاي رهني (فعاليتي مشابه بانكهاي سرمايه گذاري دارند. اين بانكها اوراق بهادار رهني ناشي از ساخت خانه ها و مجتمع هاي مسكوني جديد و بنگاه هاي تجاري را به دست مي آورند و آنها را نزد وام دهندگان بلندمدت مانند شركتهاي بيمه، صندوقهاي بازنشستگي و بانكهاي پس انداز به وديعه ميگذارند).
بحث بازارهای مالی را در اینجا با این نکته به پایان میرسانیم که بازار سرمایه یکی از مهمترین ارکان بازارهای مالی است که بین سرمایهگذران حقیقی یا حقوقی که سرمایههای خرد یا کلان دارند و افرادی که متقاضیان سرمایه هستند مانند شرکتها، دولت و…، پل ارتباطی ایجاد میکند. همچنین این بازار برای عملکرد اقتصادی امری حیاتی محسوب میگردد؛ زیرا این بازار نقش مهمی در به کارگیری سرمایه ها، با هدف توسعهی تجارت و صنعت دارد.
دیدگاه شما